Krew z nosa u dziecka to dość często występujący problem, który dotyczy zarówno maluchów, starszaków, jak i nastolatków. Krwawienie z nosa może mieć różne nasilenie; najczęściej jest spowodowane urazem, który prowadzi do uszkodzenia naczynia krwionośnego. W błonie śluzowej nosa znajdują się liczne naczynia krwionośne, dlatego wypływ krwi może być znaczny. Jedynie w sporadycznych przypadkach krwawienie z nosa wymaga interwencji lekarskiej, jednak dotyczy to tylko pojawiającego się krwawienia z nosa, które nie jest skutkiem poważnego urazu. Zmagając się z nawracającymi krwawieniami z nosa dziecka, nie należy czekać z wizytą u lekarza, bo mogą one być objawem poważnych chorób. Jeżeli dziecko doznało poważniejszego urazu, także niezbędna jest konsultacja z lekarzem, bo mogło dojść np. do złamania kości nosa oraz wstrząsu mózgu. Ważne! Pilnej interwencji lekarskiej wymaga krwawienie z nosa, które występuje u niemowląt lub małych dzieci, będąc skutkiem upadku, a także krwawienie, któremu towarzyszą niepokojące objawy np. nieprzerwany płacz, nadmierne pobudzenie, senność, bóle głowy, zawroty głowy i każde inne, nietypowe zachowanie dziecka.
Krew z nosa u dziecka – co warto wiedzieć?
Krew z nosa u dziecka budzi obawy o jego zdrowie i jest przyczyną niepokoju, jednak zwykle krwawienie z nosa spowodowane jest niegroźnym uszkodzeniem naczynia krwionośnego w obrębie jamy nosowej. Może do niego dojść np. na skutek urazu, nadmiernego przesuszenia śluzówki lub zadrapania, o które nietrudno, bo dzieci często wkładają palce do nosa. Zanim zaczniemy panikować, powinniśmy przede wszystkim pamiętać o jednym – niegdyś polecana metoda tamowania krwawienia z nosa, która uwzględniała odchylenie głowy do tyłu, może dziecku zaszkodzić, prowadząc do jego zadławienia się spływającą po tylnej ścianie gardła krwią.
Jeżeli dojdzie do krwawienia, musimy udzielić dziecku pierwszej pomocy oraz zadbać o to, aby widok cieknącej z nosa krwi nie był dla malucha traumatycznym przeżyciem. Powinniśmy wiedzieć, że płacz podczas krwawienia z nosa prowadzi do jego nasilenia, co skutkuje problemami z zatamowaniem krwawienia. Najlepiej odwrócić uwagę dziecka i postarać się nie okazywać zdenerwowania, aby oszczędzić maluchowi niemiłych skojarzeń. Jest to szczególnie ważne w przypadku krwawienia z nosa u małych dzieci, bo starszakowi i nastolatkowi bez problemu wyjaśnimy, co się dzieje, uspokajając w ten sposób emocje dziecka.
Zwykle problem krwawienia z nosa dotyczy dzieci, które często łapią infekcje górnych dróg oddechowych, przebywają w klimatyzowanych pomieszczeniach, są alergikami, a także są bardzo ruchliwe, co może skutkować częstymi urazami. Jedną z banalnych przyczyn krwawienia z nosa, jest także suche powietrze, którym oddychamy w sezonie grzewczym. Częstość występowania krwawienia z nosa u dzieci zwiększa się wraz z wiekiem – najczęściej krwawienie z nosa występuje u dzieci powyżej 6. roku życia, jednak może także pojawić się u młodszych dzieci, które często wkładają palce do nosa i pocierają nos. Do uszkodzenia naczyń krwionośnych najczęściej dochodzi na przedniej części przegrody nosa w obrębie splotu naczyniowego Kisselbacha, jednak może się zdarzyć, że krwawienie zlokalizowane będzie w tylno-bocznej części jamy nosowej w obrębie tętniczego splotu Woodrufa. Miejsce krwawienia ma wpływ na nasilenie krwawienia – uszkodzenie splotu tętniczego może powodować masywne krwawienia.
Krwawienie z nosa u dziecka – najczęstsze przyczyny
Jak już zostało wspomniane, najczęstszą przyczyną krwawienia z nosa u dziecka jest uraz twarzoczaszki lub uraz mechaniczny w obrębie błony śluzowej nosa. Aby pękło naczynko krwionośne, dziecko nie musi się przewrócić lub zostać uderzone w nos np. piłką. Do uszkodzenia naczyń krwionośnych w jamie nosowej dochodzi zwykle na skutek dłubania w nosie, jego pocierania podczas kataru, a także kichania. Do pęknięcia naczynia krwionośnego może doprowadzić również intensywne wydmuchiwanie nosa. Zdarza się, że przyczyną krwawienia z nosa lub nawracających krwawień jest stosowanie niektórych leków np. kropli do nosa o działaniu obkurczającym śluzówkę, które łagodzą nieżyt nosa, a także donosowych leków na alergię. Prowadzą one do wysuszenia śluzówki w jamie nosowej, co sprzyja pękaniu naczyń krwionośnych. Krwawienia polekowe zwykle pojawiają się przy przewlekłym stosowaniu leków aplikowanych bezpośrednio na błonę śluzową nosa, jednak mogą również występować po doustnym zastosowaniu farmaceutyków – krwawienie z nosa może wywołać m.in. długo podawany kwas acetylosalicylowy. Ważne! Kwasu acetylosalicylowego nie można podawać dzieciom, które nie ukończyły 12. roku życia!
Krew z nosa u dziecka może mieć również związek z urazem spowodowanym włożonym do jamy nosowej przedmiotem. Małe dzieci często wkładają do nosa np. koraliki. Podejrzewając obecność ciała obcego w nosie dziecka, trzeba jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Zalegające ciało obce może doprowadzić do poważnego zagrożenia zdrowia dziecka, dlatego konieczne jest jego natychmiastowe usunięcie. Zabieg wykonywany u małych dzieci może wymagać zastosowania znieczulenia ogólnego.
Całe szczęście, większość krwawień z nosa u dzieci ma łagodny charakter. Niegroźne krwawienia ustępują samoistnie.
Krew z nosa u dziecka – jakie poważne schorzenia powodują krwawienie z nosa?
Przyczyny krwawienia nie zawsze związane są z uszkodzeniem błony śluzowej nosa. Zaniepokoić powinny nawracające krwawienia z nosa, które nie pojawiają się np. po wydmuchaniu nosa, kichnięciu itp. Jeżeli bez powodu zaczyna z nosa dziecka wypływać krew, to możemy mieć do czynienia z różnymi schorzeniami. Zaliczamy do nich m.in.:
- nadciśnienie tętnicze,
- zaburzenia krzepnięcia krwi (skazy krwotoczne),
- niektóre choroby ogólnoustrojowe,
- choroby nowotworowe.
Przyczyną krwawienia może być także guz nosa, nosogardła lub zatok. U dzieci, zwłaszcza niejadków, dość często diagnozowana jest anemia, która również może objawiać się krwawieniem z nosa.
Krew z nosa u dziecka? Zasady pierwszej pomocy
W przypadku krwotoku z nosa nie należy odchylać głowy dziecka do tyłu, bo grozi to zachłyśnięciem się krwią! Jeżeli dziecko krwawi z przewodów nosowych, powinniśmy pochylić jego głowę do przodu i delikatni ucisnąć skrzydełka nosa. Zatamowanie krwawienia przyśpiesza przyłożenie zimnego kompresu u nasady nosa. Jeżeli nie mamy np. schłodzonego kompresu żelowego, to możemy wykorzystać zawartość naszego zamrażalnika – woreczek z lodem, mrożonkę warzywną itp. Ważne, aby zastępstwo profesjonalnego kompresu włożyć do szczelnej torebki foliowej i owinąć w ściereczkę lub ręcznik papierowy, bo bardzo niska temperatura może doprowadzić do odmrożenia skóry.
Jeżeli krwawienie nie ustępuje w ciągu kilkunastu minut, zaczyna się nasilać lub dziecko gorzej się czuje, niezwłocznie powinniśmy udać się do lekarza lub zadzwonić na numer ratunkowy 112.
W zatamowaniu krwotoku z nosa pomaga również tamponada nosa. Tamponada przednia nosa i tamponada tylna wykonywane są pod nadzorem lekarza w celu zatamowania masywnego krwawienia.
Jak zapobiegać krwawieniom z nosa u dzieci?
Większość krwawień z nosa jest spowodowana działaniem czynników, które możemy wyeliminować. Jeżeli krwawienia pojawiają się podczas kataru oraz w sezonie jesienno-zimowym i sezonie pylenia roślin, należy systematycznie stosować naturalne preparaty nawilżające błonę śluzową nosa np. na bazie wody morskiej lub soli oczyszczonej. Niezbędne jest także dbanie o utrzymanie odpowiedniej wilgotności powietrza w mieszkaniu i jego wietrzenie. Dziecku, które dłubie w nosie, pociera nos lub zbyt mocno go wydmuchuje, trzeba tłumaczyć, że takie nawyki szkodzą oraz pilnować, aby nie dotykało zbyt często nosa. Jest to szczególnie ważne tuż po zatamowaniu krwawienia i na etapie gojenia się uszkodzenia śluzówki.