Ciąża to szczególny czas w życiu każdej kobiety. Już w pierwszych tygodniach ciąży pojawiają się uciążliwe dolegliwości, które skłaniają do wykonania testu ciążowego oraz wizyty u ginekologa. Wraz z upływem kolejnych tygodni, kobiecie dokuczają nieco inne problemy zdrowotne, co ma związek z dynamicznymi zmianami, które zachodzą w jej organizmie.
Dlaczego u kobiet ciężarnych pojawiają się nieprzyjemne dolegliwości?
Ciąża to nie choroba, jednak odmienny stan powoduje, że przyszłe mamy cierpią z powodu różnych dolegliwości zdrowotnych. Są one wynikiem zachodzących w organizmie zmian hormonalnych, a także zmian w wyglądzie zewnętrznym kobiety ciężarnej.
Hormony zaczynają działać już w momencie zapłodnienia, choć wówczas kobieta nie ma jeszcze pojęcia, że w jej organizmie dochodzi do intensywnych zmian, które już niedługo dadzą o sobie znać w postaci m.in. nudności, wymiotów, a także ciągłego zmęczenia. Nie wszystkim przyszłym mamom dolegliwości ciążowe dokuczają z taką samą intensywnością. Niektóre kobiety przechodzą całą ciążę bez uciążliwych objawów, a inne niemal przez 9 miesięcy się z nimi zmagają, co bardzo utrudnia normalne funkcjonowanie.
O tym, czy wystąpią u kobiety ciążowe dolegliwości, decyduje wiele czynników. Zaliczamy do nich m.in. wiek, ogólny stan zdrowia, kondycję fizyczną, przebieg ciąży oraz uwarunkowania genetyczne. Najwięcej nieprzyjemnych dolegliwości występuje na początku ciąży i w jej ostatnim trymestrze. Wytchnieniem dla wielu ciężarnych jest trymestr drugi, w którym kobiecie zwykle dopisuje dobre samopoczucie.
Dolegliwości w pierwszym trymestrze ciąży
Już we wczesnych tygodniach ciąży niektóre przyszłe mamy narzekają na gorsze samopoczucie i mierzą się z różnymi dolegliwościami, które wskazują na to, że zaszły w ciążę. Pierwsze objawy ciąży mogą pojawić się jeszcze przed terminem spodziewanej miesiączki.
Na bardzo wczesnym etapie ciąży może pojawić się krwawienie implantacyjne, które jest związane z zagnieżdżaniem się zapłodnionego jajeczka w śluzówce macicy. Może towarzyszyć mu ból brzucha lub dyskomfort w okolicy podbrzusza i krzyża. Krwawienie implantacyjne może zostać pomylone ze skąpą miesiączką, gdy u kobiety występują bardzo krótkie cykle menstruacyjne.
Typowe, pierwsze objawy ciąży to m.in.:
- zmęczenie,
- poranne nudności i wymioty,
- zawroty głowy,
- brak energii,
- nienaturalna senność,
- rozkojarzenie i problemy z koncentracją uwagi,
- częste oddawanie moczu,
- tkliwość piersi,
- zmiany nastroju,
- zmiana wyglądu sromu.
Oczywiście nie można także pominąć tak ważnego objawu ciąży, jakim jest brak okresu. Jedynie u niewielkiego odsetka kobiet w pierwszych tygodniach ciąży może pojawiać się przypominające miesiączkę krwawienie. Jest ono jednak mniej intensywne i trwa krócej.
We wczesnej ciąży pojawiają się objawy, które występują także przed miesiączką, jeżeli kobieta cierpi na zespół napięcia przedmiesiączkowego (PMS), co sprawia, że przyszła mama może je zignorować.
W pierwszym miesiącu ciąży dolegliwości stopniowo się nasilają – ma to związek ze stale wzrastającym poziomem hormonów ciążowych. Przyszła mama zaczyna odczuwać silne zmęczenie, które skutkuje zwiększoną potrzebą snu, coraz częściej pojawiają się mdłości oraz wymioty, a także wyraźnie wzrasta tkliwość piersi. Niektóre kobiety na początku ciąży odczuwają także mrowienie sromu oraz zauważają, że uległ on obrzęknięciu na skutek większego ukrwienia.
Jeżeli pojawiają się objawy ciąży, należy wykonać ważne badania, które ją potwierdzą. W domu można wykonać test ciążowy, jednak jego wynik musi zostać potwierdzony badaniem ginekologicznym.
Jak złagodzić dolegliwości na początku ciąży?
Jedną z najbardziej dokuczliwych dolegliwości ciążowych są nudności oraz wymioty, z którymi możemy poradzić sobie domowymi sposobami. Pomocne okazuje się ssanie korzenia imbiru, spożywanie niewielkich porcji posiłków oraz unikanie potraw o intensywnym zapachu i bardzo wyrazistym smaku. Mdłości nasilają się około 4. tygodnia ciąży i mogą trwać nawet do 12. tygodnia. Jeżeli dokuczają przez cały dzień lub uniemożliwiają spożywanie posiłków, to niezbędna jest konsultacja lekarska. To samo tyczy się wymiotów, które mogą doprowadzić nie tylko do niedoborów żywieniowych, ale także odwodnienia.
W pierwszym trymestrze ciąży kobieta potrzebuje spokoju, większej ilości snu oraz powinna stosować zdrową, lekkostrawną dietę. Należy unikać stresu oraz intensywnego wysiłku fizycznego, który może doprowadzić do poronienia. Aktywność fizyczna w ciąży jest wskazana, jednak należy unikać uprawiania sportów, które mogą doprowadzić np. do upadku.
Dolegliwości w drugim trymestrze ciąży
W drugim trymestrze ciąży poziom hormonów ciążowych ulega stabilizacji, co sprawia, że dolegliwości związane z początkowym etapem ciąży zanikają. Mdłości, uporczywe zmęczenie i senność odchodzą w zapomnienie, jednak nie oznacza to, że przyszła mama w ogóle nie odczuwa ciążowych dolegliwości w tym okresie.
Drugi trymestr daje wytchnienie od nieprzyjemnych objawów, lecz w przypadku niektórych kobiet w tym okresie pojawiają się dość nietypowe i nagłe zachcianki ciążowe, co może spowodować niekontrolowane przybieranie na wadze. Drugi trymestr to także czas, w którym mogą wystąpić pierwsze objawy obciążenia organizmu rosnącym brzuchem, czyli m.in. ból pleców. Nasilają się także dolegliwości związane z uciskiem rosnącej macicy na pęcherz oraz żołądek i jelita – kobieta odczuwa jeszcze częstszą konieczność oddawania moczu, może dochodzić do jego popuszczania, a także mogą pojawić się zaparcia.
Z tymi dolegliwościami można sobie poradzić, np. ćwicząc mięśnie Kegla oraz stosując dietę bogatą w produkty pełnoziarniste i inne źródła błonnika pokarmowego, który usprawnia perystaltykę jelit. Co więcej, konieczne jest przyjmowanie odpowiedniej ilości płynów i pamiętanie o dostosowanej do stanu zdrowia ciężarnej oraz etapu ciąży aktywności fizycznej. Do częstych dolegliwości ciążowych w drugim trymestrze można także zaliczyć problemy, które powoduje stale rosnący biust, wahania nastrojów, żylaki i obrzęki
Dolegliwości w III trymestrze ciąży
Trzeci trymestr ciąży to czas intensywnego przygotowywania się do porodu. Na finiszu ciąży zmiany zachodzą nie tylko w codziennym życiu kobiety, ale także jej organizmie.
Trzeci trymestr ciąży bywa bardzo uciążliwy, co ma związek z nadal powiększającą się macicą i szybko rosnącym brzuchem, w którym maluch ma coraz mniej miejsca. Ucisk na żyłę główną dolną oraz inne naczynia krwionośne może prowadzić do nasilenia się dolegliwości związanych z żylakami kończyn dolnych. Trzeci trymestr wiąże się także z ryzykiem rozwoju żylaków odbytu oraz żylaków sromu. W większości przypadków dolegliwości te mijają na krótko po porodzie.
Przyszłe mamy w trzecim trymestrze ciąży znowu zaczynają odczuwać zmęczenie. Co więcej, mogą pojawić się obrzęki kończyn dolnych, zgaga, uczucie pełności po posiłku, ból głowy i przepowiadające poród skurcze macicy. Organizm kobiety pod koniec ciąży jest znacznie obciążony, co sprawia, że częściej występują zmiany nastroju oraz mogą pojawić się trudne do opanowania emocje np. lęk przed porodem. W trzecim trymestrze ciąży dość uciążliwe staje się także codzienne funkcjonowanie, w którym przeszkadza sporych rozmiarów brzuch, dlatego trzeba jak najwięcej odpoczywać.
Niepokojące dolegliwości w ciąży
Łagodne i umiarkowane dolegliwości ciążowe w przypadku prawidłowo rozwijającej się ciąży, są uciążliwe, jednak nie powinny niepokoić. Każdy objaw warto jednak skonsultować ze swoim ginekologiem, który w razie wątpliwości wykona niezbędne badania. Tak jest w przypadku np. bardzo częstego oddawania moczu oraz silnego parcia na pęcherz, bo dolegliwości te mogą wskazywać na infekcję układu moczowego.
Do niepokojących dolegliwości w ciąży zaliczamy przede wszystkim:
- ból brzucha,
- krwawienia i plamienia z dróg rodnych,
- częste skurcze i uczucie tzw., twardego brzucha,
- ogólne złe samopoczucie,
- wzrost ciśnienia tętniczego,
- przewlekły ból głowy,
- gorączkę i stan podgorączkowy,
- nadmierne pragnienie,
- świąd skóry,
- znaczne osłabienie.
Każda nietypowa lub nasilająca się dolegliwość w ciąży powinna zostać skonsultowana z lekarzem, co pozwoli szybko zdiagnozować ewentualne problemy zdrowotne i wdrożyć odpowiednie leczenie.
Warto pamiętać, że nie każda kobieta przechodzi ciążę w taki sam sposób, a z pozoru niegroźne dolegliwości, mogą doprowadzić do wystąpienia powikłań. Przyszłe mamy powinny ufać swojej intuicji, która często jest lepszym doradcą niż poradnik dla ciężarnych. Odczuwając niepokój i mając wrażenie, że coś niedobrego dzieje się z dzieckiem, trzeba szybko reagować, bo w wielu przypadkach intuicja przyszłej mamy pozwala w porę zareagować i uniknąć zagrożenia zdrowia jej samej oraz zdrowia malucha.
Czytaj też:
Wypadanie włosów w ciąży – przyczyny, pielęgnacja i dietaCzytaj też:
Ból głowy w ciąży – przyczyny, sposoby redukcji bólu i zapobieganie