Ciąża to szczególny okres w życiu kobiety, który wiąże się nie tylko z radosnym oczekiwaniem na narodziny dziecka. Wbrew panującej modzie na pokazywanie jedynie jasnych stron ciąży i macierzyństwa, przyszłe mamy borykają się z różnymi dolegliwościami, które są bezpośrednio lub pośrednio spowodowane ich odmiennym stanem. Jedną z takich dolegliwości jest ból głowy. Może pojawić się już na początku ciąży i być jednym z jej wczesnych objawów lub okresowo nawracać przez całą ciążę. Jak sobie z nim radzić?
Czy ciążowe bóle głowy powinny martwić?
Dolegliwości ciążowe martwią przyszłe mamy. Większość z nich jest związana z fizjologicznymi zmianami w organizmie, które zachodzą w ciąży. Szalejące hormony, zmęczenie, stres oraz zmiany ciała w drugim i trzecim trymestrze ciąży, powodują, że ból głowy może pojawiać się dość często. To normalne, bo organizm kobiety musi podołać większemu obciążeniu, jednak ból głowy w ciąży może także wskazywać na kłopoty zdrowotne, dlatego zawsze warto skonsultować się z ginekologiem, który zaleci odpowiedni sposób postępowania.
Jakie są przyczyny bólu głowy w ciąży?
W większości przypadków ból głowy w ciąży nie jest zagrożeniem dla przyszłej matki i jej dziecka. Jego wystąpieniu sprzyjają różne czynniki wewnętrzne oraz zewnętrzne, które oddziałują przede wszystkim na samopoczucie. Zdarza się jednak, że ból jest objawem schorzeń, które rozwijają się w organizmie przyszłej mamy. Dzieje się tak w około 1/3 diagnozowanych przypadków. Przyczyny bólu głowy w ciąży możemy podzielić na m.in. związane z wahaniami poziomu hormonów, osłabieniem i nadmiernym obciążeniem organizmu, a także dietą i trybem życia.
Ból głowy w I trymestrze ciąży
Jedną z najczęstszych przyczyn bólu głowy w ciąży są zmiany hormonalne w I trymestrze ciąży. To wówczas pojawiają się związane z początkowym etapem ciąży nudności i wymioty, osłabienie, senność oraz inne objawy, które zwiększają ryzyko wystąpienia bólu głowy. W I trymestrze ciąży częstą przyczyną bólu głowy są także: stres, zmęczenie oraz nadmiar obowiązków.
W I trymestrze ciąży nasilają się migrenowe bóle głowy. Właśnie na początku ciąży może pojawić się pierwszy atak migreny. W tym przypadku ból głowy w ciąży jest szczególnie dokuczliwy i powoduje niepokój. Typowe objawy migreny to m.in. pulsujący ból jednej strony głowy, światłowstręt, nudności i wymioty, a także nadwrażliwość na zapachy i dźwięki. Atak migreny może poprzedzać drętwienie kończyn, widzenie tzw. aury, czyli jasnej otoczki wokół przedmiotów lub widzenie jasnych plam i rozbłysków światła.
Ważne: silne migreny na początku ciąży mogą zwiększać ryzyko związane m.in. z wystąpieniem nadciśnienia tętniczego, dlatego koniecznie trzeba skonsultować odczuwane dolegliwości bólowe z lekarzem prowadzącym ciążę. Leki zalecone przez lekarza na migrenę przed ciążą, nie powinny być stosowane na własną rękę w czasie ciąży!
Ze względu na częste wymioty w I trymestrze ciąży mogą pojawić się także bóle głowy, które wskazują na odwodnienie organizmu oraz brak witamin i minerałów np. niedobór magnezu. Częste wymioty i brak apetytu mogą także doprowadzić do rozwoju anemii z niedoboru żelaza. Niewłaściwe odżywianie na początku ciąży to często diagnozowana przyczyna bólu głowy, dlatego należy szczególnie dbać o przestrzeganie zasad zdrowej diety.
Ból głowy w II i III trymestrze ciąży
W drugim i trzecim trymestrze ciąży wiele przyszłych mam rzadziej odczuwa migrenowe bóle głowy, co ma związek m.in. z mniejszą intensywnością zachodzących w organizmie zmian hormonalnych. Pojawiają się jednak dolegliwości bólowe, które mogą być wywoływane zmęczeniem, małą ilością ruchu, obciążeniem kręgosłupa, problemami ze snem, stresem związanym ze zbliżającym się porodem oraz działaniem innych czynników. Najczęściej ból głowy w II i III trymestrze związany jest z napięciem nerwowym, zmęczeniem, niewysypianiem się oraz nadmiarem obowiązków.
U każdej kobiety ból głowy w ciąży może mieć inne podłoże. Do wymagających pomocy lekarskiej przyczyn bólu głowy w ciąży, zaliczamy m.in.:
- rozwijające się infekcje wirusowe lub bakteryjne,
- nadciśnienie tętnicze,
- wahania poziomu glukozy we krwi,
- silny niepokój i napięcie nerwowe,
- nieprawidłowości w funkcjonowaniu mięśnia sercowego,
- krwotok podpajęczynówkowy,
- zakrzepicę.
Ważne: ból głowy w ciąży, szczególnie w III trymestrze, może być objawem nadciśnienia tętniczego oraz związanych z nim powikłań np. stanu przedrzucawkowego, rzucawki i zespołu HEELP. Częste bóle głowy zawsze są wskazaniem do wizyty u lekarza! Do lekarza należy się także udać, gdy pojawia się szczególnie silny ból głowy.
Co na ból głowy w ciąży? – bezpieczne sposoby
Jak bezpiecznie pozbyć się bólu głowy w ciąży? Jest na to kilka skutecznych sposobów. Dolegliwości bólowe redukują m.in.:
- techniki relaksacyjne,
- odpoczynek w zaciemnionym pokoju,
- spacer lub inna aktywność na świeżym powietrzu,
- ciepła kąpiel,
- masaż skroni.
Sposobem na ból głowy w ciąży są także chłodne okłady na czoło.
Na silny ból głowy w ciąży można bezpiecznie stosować niektóre leki przeciwbólowe bez recepty. Najlepszym wyborem jest paracetamol, który nie podrażnia żołądka i nie wpływa negatywnie na rozwój płodu, jeżeli stosowany jest w odpowiednich dawkach. Zanim jednak sięgniemy po tabletkę przeciwbólową, warto wypróbować inne sposoby redukcji bólu głowy w ciąży.
Ból głowy w ciąży – kiedy udać się do lekarza?
Musimy pamiętać, że przyszła mama powinna szczególnie dbać o swoje zdrowie oraz zdrowie rozwijającego się dziecka, dlatego warto zwrócić uwagę na dodatkowe dolegliwości, które mogą towarzyszyć bólowi głowy. Nienaturalna senność, zawroty głowy, sztywność karku, podwyższona temperatura ciała, mroczki przed oczami, zaburzenia widzenia, szumy uszne, zaburzenia równowagi, omdlenia, a także każdy inny, nietypowy objaw, powinny skłonić do wizyty u lekarza prowadzącego ciążę lub skorzystania z pomocy lekarzy dyżurujących na SOR.
Zapobieganie bólowi głowy w ciąży
Zmaganie się z bólem głowy w ciąży odbiera radość z życia, dlatego warto zadbać nie tylko o dobór odpowiednich metod jego redukowania, ale także zapobiegać wystąpieniu uciążliwych dolegliwości. Nie jest to wcale tak trudne, jak może się z pozoru wydawać. Choć najczęstszą przyczyną bólu głowy w ciąży jest związana ze zmianami hormonalnymi migrena, to i jej wystąpieniu możemy zapobiegać, redukując dodatkowe czynniki ryzyka, do których zaliczamy m.in.:
- zmęczenie związane z nadmiarem obowiązków,
- brak snu,
-
siedzący tryb życia,
- dietę ubogą w składniki odżywcze,
- przyjmowanie małej ilości płynów,
- przebywanie w zamkniętych pomieszczeniach, w których panuje zbyt wysoka temperatura,
- przebywanie w hałasie,
- przewlekły stres,
- bardzo wczesne wstawanie i późne kładzenie się spać.
Ciąża nie jest chorobą, jednak wymaga dopasowania harmonogramu dnia do zmieniających się potrzeb organizmu. Warto mieć to na uwadze, bo odpowiedni tryb życia pozwala zredukować ryzyko związane nie tylko z bólem głowy, ale także niebezpiecznym wzrostem ciśnienia tętniczego oraz wystąpieniem innych powikłań ciążowych. W ciąży należy unikać każdego z czynników, które mogą w negatywny sposób wpłynąć na stan zdrowia przyszłej mamy i rozwijającego się dziecka.
Zapobieganie bólowi głowy w ciąży uwzględnia przede wszystkim stosowanie bogatej w składniki odżywcze, zdrowej diety, przyjmowanie dużej ilości płynów, zwłaszcza wody, unikanie stresu i przemęczenia organizmu, a także aktywny, dopasowany do stanu zdrowia oraz etapu ciąży tryb życia.
Czytaj też:
Strach w ciąży – czego najczęściej boją się ciężarne, czym jest tokofobia i jak oswoić lęk?Czytaj też:
Tych produktów nie jedz w czasie miesiączki. Mogą nasilić bóle