Kaszel to reakcja obronna organizmu, która spowodowana jest różnymi czynnikami drażniącymi. Jedną z nich jest dym tytoniowy, ale przewlekły kaszel zdarza się także u osób niepalących w sposób czynny oraz bierny (bierne palenie jest równie niebezpieczne i wiąże się z takimi samymi konsekwencjami, jak palenie czynne). Poznaj 5 częstych przyczyn przewlekłego kaszlu, które mogą być powodem twoich dolegliwości.
Co powoduje kaszel?
Ciągłe pokasływanie może mieć różne podłoże. Najczęściej jest związane z infekcjami wirusowymi oraz bakteryjnymi, podrażnieniem dróg oddechowych np. substancjami chemicznymi i pyłami, obecnością ciała obcego w drogach oddechowych, a także wysuszeniem śluzówki gardła, spowodowanym np. ciągłym oddychaniem przez usta i przebywaniem w suchych, klimatyzowanych pomieszczeniach.
Zdarza się, że przewlekły kaszel jest „pozostałością” po przebytych chorobach górnych oraz dolnych dróg oddechowych i wówczas może utrzymywać się nawet przez kilka tygodni. W wielu przypadkach nie świadczy on o poważnych dolegliwościach zdrowotnych, jednak zawsze wymaga konsultacji lekarskiej, zwłaszcza gdy przybiera na sile oraz towarzyszy mu odkrztuszanie dużej ilości, nietypowej np. podbarwionej krwią lub pienistej wydzieliny.
Uporczywy kaszel – na co warto zwracać uwagę?
W przypadku przewlekłego kasłania obserwuje się zarówno kaszel suchy, jak i kaszel mokry, a rodzaj kaszlu może być ważną wskazówką diagnostyczną, dlatego warto obserwować swój organizm i przed wizytą u lekarza postarać się zapamiętać jak najwięcej dotyczących go szczegółów. Szczególnie pomocne mogą okazać się okoliczności występowania kaszlu np. pora dnia, miejsce, w którym zwykle dopadają nas ataki kasłania, to, czy kaszel występuje np. po kontakcie ze zwierzętami, środkami chemicznymi itp., a także jego nasilenie i inne objawy współtowarzyszące, m.in. drapanie w gardle, chrypka, duszności, łzawienie i swędzenie oczu oraz katar.
Przewlekły kaszel – przyczyny
1. Przewlekłe zapalenie zatok przynosowych
Zapalenie zatok to jedna z najczęstszych przyczyn przewlekłego kaszlu. Stan zapalny śluzówki oraz spływająca po tylnej ścianie gardła wydzielina, wywołują odruch kaszlu, który może utrzymywać się przez bardzo długi czas. W tym przypadku często obserwuje się kaszel w ciągu dnia i odkrztuszanie wydzieliny po przebudzeniu.
2. Katar sienny
Podobnie jak w przypadku zapalania zatok przewlekły kaszel występuje u osób cierpiących na katar sienny i również jest spowodowany spływaniem wydzieliny z nosa po tylnej ścianie gardła. Kaszel od kataru towarzyszy też wirusowym infekcjom kataralnym, a jego charakterystyczną cechą jest brak jakichkolwiek zmian osłuchowych płuc i oskrzeli.
3. Alergia wziewna
Alergia wziewna jest przyczyną kataru siennego, jednak może też wywoływać objawy ze strony dolnych dróg oddechowych i wpływać na pojawienie się przewlekłego kaszlu. W tym przypadku najczęściej dochodzi do silnych ataków suchego kaszlu po kontakcie z alergenem, któremu może towarzyszyć łzawienie oczu, odruch wymiotny, silne drapanie w gardle, a nawet uczucie duszności i wyraźnie słyszalne świsty oskrzelowe.
4. Astma oskrzelowa
Nieleczona alergia jest przyczyną rozwoju astmy oskrzelowej. W przypadku łagodnej postaci choroby wczesnym objawem może być właśnie przewlekły, suchy i drażniący kaszel. Z czasem dolegliwości zaczynają się nasilać i np. po kontakcie z alergenem może dojść do typowego ataku astmy, który objawia się kaszlem, spowodowanym zwężeniem oskrzeli, uczuciem duszności i ucisku w okolicy klatki piersiowej, świstami przy wydechu, przedłużonym wydechem, niemożnością zaczerpnięcia powietrza oraz silnym niepokojem. Taki atak kaszlu mija po podaniu leków rozszerzających oskrzela lub kończy się samoistnie odkrztuszeniem dużej ilości, pienistej wydzieliny.
Ważne: każdy atak astmy jest potencjalnym zagrożeniem dla zdrowia i życia, bo może prowadzić do niedotlenienia organizmu, a nawet śmierci w wyniku uduszenia!
5. Refluks żołądkowo-przełykowy
Jedną z przyczyn przewlekłego kaszlu jest także refluks żołądkowo-przełykowy. Objawami towarzyszącymi tej dolegliwości jest zgaga, niespowodowane infekcją pieczenie gardła, chrypka, kwaśny posmak w ustach, a także wracanie treści żołądkowej np. podczas pochylania się.
Przewlekły kaszel mogą też powodować, m.in. choroby serca i układu krążenia np. zapalenie mięśnia sercowego, nowotwory układu oddechowego, rozszerzenie oskrzeli i przewlekłe zapalenie oskrzeli, gruźlica oraz pylica płuc.