Jak zmierzyć temperaturę bez termometru?

Gorączka wskazuje, że twoje ciało walczy z infekcją wirusową lub bakteryjną. Ale jeśli nie masz termometru w pobliżu, ciężko jest ocenić, czy temperatura nie przekracza normy. Czy da się to sprawdzić bez konieczności użycia termometru?

Czym jest gorączka?

Prawidłowa temperatura ciała wynosi 36,6 stopnia Celsjusza. Temperatura pomiędzy 36,7 a 38 stopni uważana jest za stan podgorączkowy. Może on wystąpić z różnych przyczyn: przegrzania, przeziębienia, infekcji toczącej się w organizmie. Stan podgorączkowy może być także efektem stresu, przepracowania, a u kobiet również... owulacji.

Temperatury poniżej 38 stopni nie należy zbijać, ale jeśli występuje ona ciągle, warto udać się do lekarza i wykonać podstawowe badania. Morfologia oraz badanie moczu pomogą ustalić, czy za stan podgorączkowy odpowiada jakaś infekcja, którą należy wyleczyć.

Pomiar temperatury wskazujący wartości powyżej 38 stopni oznacza gorączkę. Wysokość temperatury może być uzależniona od czynników indywidualnych (niektóre osoby każdą infekcję przypłacają wysoką gorączką) oraz od rodzaju choroby. Niektóre schorzenia charakteryzują się wysoką temperaturą ciała, np. mononukleoza oraz angina. Z tego względu każdą gorączkę powyżej 38 stopni należy skonsultować z lekarzem.

Jakie mogą być przyczyny gorączki?

Gorączka zawsze oznacza, że organizm walczy z infekcją. Może pojawić się, gdy wystąpiła:

• infekcja wirusowa
• infekcja bakteryjna
• stan zapalny narządu (np. zapalenie nerek)
• przegrzanie organizmu

Gorączka może także pojawić się u dzieci na skutek ząbkowania czy szczepienia.

Co może oznaczać gorączka u dziecka?

Dziecko jest marudne i płaczliwe, odmawia jedzenia. Dotykasz dłonią do jego czoła i ze zdziwieniem zauważasz, że jest ciepłe albo gorące. Może to oznaczać gorączkę, która pojawia się na skutek infekcji albo ząbkowania.

Jeśli rozpalonej głowie towarzyszy kaszel, katar albo wymioty, wiadomo, że mamy do czynienia z infekcją wirusową lub bakteryjną. W takiej sytuacji należy jak najszybciej udać się z maluchem do pediatry, który sprawdzi, co się dzieje i przepisze odpowiednie leki.

Jeśli nie występują objawy choroby, może to oznaczać trzydniówkę, ale również reakcję poszczepienną czy ząbkowanie.

Jak mierzyć gorączkę dziecku?

Gorączkę należy sprawdzać zawsze, gdy tylko się pojawia. Warto jednak pamiętać, że o gorączce mówimy dopiero wtedy gdy temperatura ciała przekroczy 38 stopni Celsjusza. Wartości poniżej 38 stopni oznaczają stan podgorączkowy, który nie wymaga zbijania temperatury lekami. Może to wręcz zaszkodzić, ponieważ stan podgorączkowy świadczy o tym, że organizm walczy z infekcją.

Gorączkę należy dziecku sprawdzać termometrem bezdotykowym na czole. Najlepiej robić to na środku czoła. Następnie można przyłożyć termometr do skroni, chociaż tam temperatura będzie wyższa. Jeszcze do niedawna mierzono ją za pomocą termometrów rtęciowych, które trzeba było wsunąć pod pachę. Dziś termometrów rtęciowych już się nie używa.

Rodzaje termometrów

Jeszcze do niedawna temperaturę ciała mierzono termometrem rtęciowym. Dziś wykorzystuje się termometry bezrtęciowe. Do mierzenia temperatury ciała wykorzystuje się:

• termometr elektroniczny
• termometry douszne
• termometr na podczerwień

Dla dzieci istnieją nawet termometry w formie smoczka. Pomagają one zmierzyć temperaturę w obrębie jamy ustnej.

Jak mierzyć temperaturę?

Aby sprawdzić temperaturę ciała, należy skorzystać z urządzenia do mierzenia temperatury. Można jednak ją sprawdzić również bez termometru, korzystając ze sprawdzonych sposobów.

Pomiar temperatury za pomocą termometru powinien trwać przez czas określony w instrukcji urządzenia. Termometry bezdotykowe mierzą temperaturę przez 30 sekund. Termometry, które wymagają kontaktu z ciałem, zazwyczaj należy trzymać na skórze około 2-3 minut.

Do mierzenia temperatury można wykorzystać również... własne dłonie. Metoda palpacyjna, czyli z wykorzystaniem dotyku, jest prosta i skuteczna. Chłodne ręce są w stanie wyczuć różnicę temperatur na ciele. Dobrze sprawdzają się również chłodne okłady – jeśli po przyłożeniu do czoła okładu, szmatka lub ręcznik bardzo szybko staną się ciepłe, oznacza to gorączkę.

Jak zmierzyć gorączkę u niemowlaka w pupie?

U niemowląt można zmierzyć też temperaturę przez odbyt. Połóż dziecko na łóżku lub przewijaku i zdejmij pieluszkę. Końcówkę termometru nasmaruj kremem, a następnie delikatnie wsuń do pupy dziecka. Wynik będzie miarodajny. Pediatrzy nawet twierdzą, że ten sposób mierzenia jest lepszy niż w innych miejscach ciała dziecka, m.in. na czole czy pod pachami.

Jak sprawdzić, czy dziecko ma gorączkę bez użycia termometru?

Jeśli widzisz, że maluch jest marudny i ma ciepłe czoło, instynktownie czujesz, że zaczyna dziać się coś złego. W takiej sytuacji w pierwszej kolejności sięgasz po termometr bezdotykowy, który pozwala sprawdzić temperaturę ciała. Jest to najskuteczniejszy sposób pomiaru temperatury.

Warto jednak pamiętać, że o tym, czy dziecko ma gorączkę, możemy też przekonać się za pomocą innych sposobów. Dzieci mają wrażliwą skórę, dlatego na skutek gorączki często staje się ona rozpalona. Dobrze jest przyłożyć dłoń najpierw do czoła, a następnie do karku i rąk dziecka. Jeśli głowa jest rozpalona, na twarzy widać rumieńce, a oczy są szkliste, może to oznaczać gorączkę. W czasie wysokiej temperatury często dzieci mają przeraźliwie chłodne dłonie. Zimne ręce i rozpalone czoło oznaczają gorączkę.

Jak określić wysokość temperatury bez termometru?

Jedynym sposobem na upewnienie się, że masz gorączkę (co oznacza temperaturę powyżej 38 stopni Celsjusza) jest zmierzenie temperatury za pomocą termometru, potwierdza dr David Erstein, immunolog z Nowego Jorku. Jeśli nie masz natychmiastowego dostępu do termometru, ale nie czujesz się dobrze, istnieje kilka sposobów na wykrycie, czy rzeczywiście masz gorączkę.

1. Słuchaj swojego ciała. Możliwe, że jesteś już dobrze zaznajomiony z tym, jak odczuwasz gorączkę i jesteś w stanie odróżnić zmęczenie wykraczające poza typowe bóle głowy i ciała. Jeśli którykolwiek z powyższych brzmi znajomo, być może masz gorączkę.
2. Spójrz w lustro. Kiedy naprawdę palisz się od gorączki, jesteś zarumieniony, zaczerwieniony na twarzy i spocony. Sam wygląd fizyczny, w połączeniu z innymi symptomami, może wskazywać na wysoką temperaturę.
3. Poruszaj się. Praca z przeziębieniem jest złym pomysłem i należy jej unikać. Ale jeśli masz ochotę na ruch, idź na energiczny spacer, spróbuj podnieść kilka ciężarów. Dr Erstein twierdzi, że jeśli łatwo poczujesz się zmęczony, słaby lub zdyszany, może to być kolejny wskaźnik tego, że twoje ciało walczy z temperaturą.
4. Niech ktoś inny dotknie twojego czoła. Trudno jest zmierzyć własną temperaturę za pomocą ręki, która także będzie gorąca w przypadku gorączki całego ciała. Dlatego inna osoba może być pomocna – członek rodziny, współlokator, lub przyjaciel. Jeśli ktoś odczuje, że czoło jest wyraźnie gorące, najprawdopodobniej masz gorączkę.

Czytaj też:
Dieta w gorączce – co jeść, by lepiej się czuć?

Pamiętaj jednak, że jedynym sposobem, aby całkowicie wykluczyć gorączkę, jest użycie termometru.