Według badań opublikowanych we wtorek w czasopiśmie International Journal of Epidemiology, u kobiet w późnym wieku dorosłym otyłość może podnieść ryzyko zachorowania na demencję o 39% w ciągu 15 lat w porównaniu z kobietami o normalnym obwodzie talii. Według badań, w przypadku mężczyzn i kobiet po 50. roku życia ryzyko demencji wynosi 28%, biorąc pod uwagę indeks masy ciała i obwód talii.
Naukowcy zmierzyli wzrost, wagę i obwód talii uczestników, a następnie przeprowadzili z nimi rozmowy średnio 11 lat później, aby sprawdzić, czy zdiagnozowano u nich demencję.
– W miarę powiększania się obwodu brzucha ośrodek pamięci w mózgu zmniejsza się, czego dowiedziono na podstawie wcześniejszych badań – powiedział dr Richard Isaacson, który kieruje kliniką zapobiegania chorobie Alzheimera w Weill Cornell Medicine i New York-Presbyterian Hospital. – To nowe badanie jest ważne, ponieważ potwierdza te ustalenia i wiąże większy rozmiar talii ze zwiększonym ryzykiem demencji, szczególnie u kobiet.
Naukowcy zauważyli, że wyniki tego badania mogą pomóc im lepiej wyjaśnić łańcuch przyczynowy między demencją a otyłością.
– Demencja jest jednym z głównych wyzwań zdrowotnych XXI wieku, które mogą zagrozić pomyślnemu starzeniu się populacji – powiedział Andrew Steptoe, współautor badania i profesor psychologii i epidemiologii na University College London. – Nasze ustalenia sugerują, że rosnący wskaźnik otyłości spotęguje ten problem.
Czytaj też:
Czy można schudnąć, stojąc? Odpowiedź może cię zaskoczyć
Otyłość i demencja są ze sobą powiązane
Aby zbadać związek między otyłością a otępieniem, badacze przebadali kohortę 6582 osób w ramach English Longitudinal Study w wieku 50 lat lub więcej. Ten projekt, który prowadzi Steptoe, monitoruje ponad 18 000 pacjentów od 2002 r., przeprowadzając z nimi co drugi rok wywiady na takie tematy, jak demografia gospodarstw domowych, udział w życiu społecznym, funkcje poznawcze i waga. BMI było standardowo używanym stosunkiem miar wzrostu i masy ciała. Naukowcy ustalili status demencji pacjenta za pomocą takich środków, jak diagnoza lekarza lub zapisy w szpitalu.
Aby zbadać związek między otyłością a otępieniem, badacze kontrolowali potencjalnie wprowadzające w błąd zmienne, takie jak nadciśnienie, cukrzyca, palenie tytoniu i status nosiciela genu APOE ε4, znanego genetycznego czynnika ryzyka otępienia. Osoby, u których rozwinęła się demencja, miały średnio 71,8 lat w momencie oceny wyjściowej. Ci, którzy byli wolni od demencji, mieli średni wiek 61,9 lat, kiedy przystąpili do badania.
Na podstawie wcześniejszych badań naukowcy z UCL wskazali na kilka wyjaśnień dotyczących związku otyłości z otępieniem. Jednym z powodów może być to, że demencja jest bezpośrednio związana z hormonami pochodzącymi z komórek tłuszczowych. Alternatywnie tłuszcz może być zaangażowany w szlaki metaboliczne i naczyniowe związane z gromadzeniem się białek amyloidowych lub zmianami w mózgu, o których wiadomo, że są związane z demencją.
– Należy monitorować zarówno BMI, jak i obwód talii, aby uniknąć zaburzeń regulacji metabolicznej – powiedziała autorka dr Dorina Cadar, starszy pracownik Instytutu Epidemiologii i Zdrowia UCL. Zaleciła zmniejszenie masy ciała do optymalnego poziomu poprzez przestrzeganie zasad zdrowego odżywiania, takich jak dieta śródziemnomorska, ograniczenie spożycia alkoholu i regularne wykonywanie ćwiczeń.
Czytaj też:
Czy dieta ketogeniczna pomaga złagodzić przebieg menopauzy?
Aby uniknąć demencji, zwróć uwagę na rozmiar talii
– Z praktycznego punktu widzenia klinicznego ludzie, którzy chcą chronić zdrowie mózgu, powinni zwracać uwagę na rozmiar talii – powiedział Isaacson z Weill Cornell. Ostrzegł, że prosty wskaźnik masy ciała, który łączy proporcje wzrostu i masy ciała, nie jest w stanie uchwycić pełnego obrazu masy ciała i otyłości. Pomiary takie jak masa mięśniowa i obwód talii mogą opowiedzieć bardziej szczegółową historię.
– W oparciu o pojawiające się dane z takich badań, jesteśmy teraz w stanie wyjaśnić różnice między płciami w zaistnieniu ryzyka demencji – powiedział Isaacson. – Łącząc te odkrycia z moim doświadczeniem klinicznym, widziałem większy wpływ na tłuszcz trzewny na funkcję pamięci u kobiet, prawdopodobnie za pośrednictwem szlaków metabolicznych. Isaacson powiedział, że badanie UCL „odzwierciedla wyniki” badania opublikowanego przez jego zespół w zeszłym roku.
Jak zauważyła grupa Isaacsona, zachowania związane ze stylem życia mogą pomóc w powstrzymaniu pogorszenia funkcji poznawczych. Z 50 możliwych rekomendacji, każdy uczestnik otrzymał rekomendacje 21 zachowań, które mogliby próbować wykorzystać jako bastion przeciw demencji. Wyniki pokazały, że interwencje związane z odżywianiem i aktywnością fizyczną były zdecydowanie najważniejszymi pozycjami na ich liście.
Czytaj też:
Jak schudnąć z brzucha bez wysiłku? 5 prostych zmian w stylu życia