Amerykańskie Centra Kontroli i Prewencji Chorób (CDC) podają, że właściwy poziom cholesterolu powinien wynosić mniej niż 100 mg / dl lipoprotein o małej gęstości (LDL), ponad 60 mg / dl lipoprotein o dużej gęstości (HDL) i mniej niż 150 mg / dl jeśli chodzi o trójglicerydy. Jednak poza zwykłą wiedzą, czy poziom cholesterolu jest zbyt wysoki, czy nie, zrozumienie roli, jaką odgrywa cholesterol w kwestii zapobiegania chorobom, może pomóc w zachowaniu zdrowia. Przypomina o tym dr Deirdre Mattina, kardiolog z kliniki w Cleveland.
– Kiedy dowiesz się więcej o swoim poziomie cholesterolu we krwi, pomoże ci to w bardziej świadomej rozmowie z lekarzem. Dzięki temu odpowiednio wcześnie będzie można określić twoje ryzyko chorób serca i opracować plan leczenia, który pomoże ci żyć dłużej w dobrym zdrowiu – mówi.
Co zatem warto wiedzieć o cholesterolu, aby móc chronić się przed chorobami serca, udarem i innymi komplikacjami? Zostań z nami, by się tego dowiedzieć.
Cholesterol całkowity to tylko część całości
Kiedy otrzymasz wyniki badania krwi, istnieje duża szansa, że skupisz się na całkowitym cholesterolu – a to tylko jeden z kilku ważnych wskaźników. Jednak dr Mattina mówi, że ważniejsze od całkowitego cholesterolu jest rozumienie każdego z parametrów, które składają się na ten wynik. Typowe badanie cholesterolu daje obraz następujących parametrów:
- LDL: Uważa się, że jest to „zły” cholesterol, ponieważ prowadzi do odkładania się blaszki w tętnicach i zwiększa ryzyko zawału serca i udaru mózgu. Im większe ich nagromadzenie, tym sztywniejsze i węższe są twoje tętnice i tym bardziej utrudniony jest swobodny przepływ krwi do i z serca. Wynik poniżej 100 jest idealny, a wynik powyżej 160 jest uważany za wysoki. Jednakże, jeśli już zdiagnozowano u ciebie chorobę serca, poziom cholesterolu LDL powinien być niższy niż 70.
- HDL: jest uważany za „dobry” cholesterol, ponieważ przenosi cholesterol LDL z tętnic i z powrotem do wątroby, gdzie jest rozkładany i usuwany z organizmu. Dla mężczyzn idealny zakres wynosi od 40 do 100 HDL, dla kobiet: od 50 do 100.
- Trójglicerydy: to rodzaj tłuszczu we krwi, który organizm pożytkuje na energię. W przypadku większości ludzi poziom trójglicerydów powyżej 150 jest uważany za wysoki, a powyżej 1000 jest niebezpiecznie wysoki. Połączenie wysokiego poziomu trójglicerydów z niskim poziomem „dobrego” cholesterolu HDL lub wysokim poziomem „złego” cholesterolu LDL może zwiększyć ryzyko zawału serca i udaru mózgu.
Aby uzyskać dokładniejszy obraz tego, w jaki sposób cholesterol może powodować ryzyko chorób serca, dodaj wszystkie trzy z tych składowych, a następnie odejmij liczbę określającą HDL. – Ta liczba mówi nam, ile krążących cząsteczek cholesterolu stanowi zagrożenie – mówi dr Mattina. Zgodnie z wytycznymi CDC ta liczba powinna wynosić 250 mg / dl lub mniej.
Nawet jeśli masz dobry poziom cholesterolu, możesz mieć zawał serca
– Nie tylko cząsteczki cholesterolu przenoszą ryzyko chorób serca, ale także sposób, w jaki ten cholesterol się zachowuje – mówi dr Mattina. – Wiele osób z dobrym poziomem cholesterolu ma zawały serca, a to prawdopodobnie dlatego, że ich cholesterol zachowuje się w sposób zapalny.
Jeśli masz podwyższony poziom wapnia w organizmie, oznacza to, że w tętnicach jest trochę utwardzonego cholesterolu. Jak mówi dr Mattina, najlepszym sposobem na stwierdzenie, czy we krwi są cząsteczki cholesterolu o charakterze zapalnym, jest wykonanie testu na białko C-reaktywne (CRP). To daje lekarzowi obraz ogólnego stanu zapalnego w twoim ciele i może pomóc opracować plan leczenia.
Jeśli poziom białka C-reaktywnego jest podwyższony, lekarz może również zlecić wykonanie oceny wapnia w naczyniach wieńcowych, aby lepiej określić ryzyko chorób serca. Ten test obejmuje badanie serca przy niskiej dawce promieniowania w celu wykrycia stwardniałego cholesterolu w tętnicach. – Jeśli masz podwyższony poziom wapnia, oznacza to, że w tętnicach wokół serca znajduje się trochę stwardniałego cholesterolu – mówi dr Mattina.
Zdrowa dieta może poprawić twój wynik cholesterolu, ale nadal będą ci potrzebne leki
Nie ma wątpliwości, że pewne niezdrowe nawyki powodują wzrost poziomu trójglicerydów i cholesterolu LDL oraz obniżenie poziomu HDL. Według American Heart Association dieta bogata w tłuszcze nasycone i proste węglowodany, palenie, niewystarczająca aktywność fizyczna oraz nadwaga lub otyłość negatywnie wpływają na poziom cholesterolu i zwiększają ryzyko chorób serca. Z drugiej strony, poprawa diety poprzez wybór zdrowszych tłuszczów i zwiększenie spożycia błonnika, więcej ćwiczeń i rzucenie palenia może znacznie przyczynić się do utrzymania poziomu cholesterolu pod kontrolą.
Dlatego nawet jeśli dokonujesz właściwych wyborów, starając się poprawić swój profil cholesterolu, leki mogą być nadal konieczne i ważne jest, aby zrozumieć, że możesz nie być w stanie poprawić swojego cholesterolu za pomocą samych zmian w stylu życia. Jest to szczególnie ważne, jeśli miałeś zawał serca: wtedy musisz drastycznie obniżyć poziom cholesterolu LDL. Jeśli jednak dokonasz dużych zmian w swoich nawykach, możesz wpłynąć na całkowitą dawkę lub ilość leków cholesterolowych, które będziesz przyjmować.
Kardiologowie zajmujący się profilaktyką mogą pomóc ci kontrolować poziom cholesterolu i zdrowie serca
Biorąc pod uwagę, że choroby serca są zabójcą numer 1 w wielu krajach, to dość prawdopodobne, że większość z nas ma wysoki poziom cholesterolu i im dłużej cholesterol pozostaje w krwiobiegu, tym bardziej prawdopodobne jest, że gromadzi się on w naczyniach krwionośnych i napędza stan zapalny. Co więcej, istnieje bardzo niewiele danych, które pokazują, że możemy odwrócić szkody wyrządzone przez wysoki poziom „złego” cholesterolu. – W większości przypadków najlepsze, co możemy zrobić, to ustabilizować poziom cholesterolu i zapobiec jego pogorszeniu – mówi dr Mattina. To oznacza, że kluczowa jest profilaktyka. Im szybciej zaczniesz, tym lepiej.
Jeśli chcesz chronić się przed cholesterolem już teraz, umów się na wizytę u kardiologa bez względu na wiek i czynniki ryzyka. Specjalista będzie w stanie ocenić poziom cholesterolu i ogólne ryzyko chorób serca i pomoże w opracowaniu planu długoterminowego.
Czytaj też:
Spacer po jedzeniu - czy jest dobry dla zdrowia? Spacer przed czy po obiedzie?Czytaj też:
Mit człowieka „otyłego ale sprawnego” obalony. Chodzi o zdrowie sercaCzytaj też:
Jesteś po 40-tce? Jedz orzechy, a unikniesz demencji