U niemal 90 procent Polaków występuje ryzyko niedoborów witaminy D. Witamina D należy do najważniejszych witamin dla człowieka: wzmacnia kości, zęby, stawy, wzmacnia odporność, chroni przed wirusami i infekcjami. Należy do witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, dlatego istotne jest, by przyjmować ją w odpowiedni sposób.
W aptekach znajdziemy wiele rodzajów suplementów i leków z witaminą D. Jak się w tym odnaleźć i jakie są różnice pomiędzy witaminą D a D3?
Czym jest witamina D?
Głównym zadaniem witaminy D jest prawidłowy rozwój oraz funkcjonowanie układu kostnego w organizmie. Nazywana jest witaminą słońca, ponieważ promienie słoneczne są jej najlepszym źródłem. Funkcją witaminy D jest mineralizacja kości i zębów, wsparcie układu odpornościowego, a także utrzymanie prawidłowego poziomu wapnia i fosforu. Witamina ta zapewnia właściwą regulację gospodarki wapniowo-fosforowej.
Pod wpływem ich działania organizm zaczyna produkować witaminę D. Wystarczy w okresie letnim przez kilkanaście minut dziennie wystawiać się na słońce, by uzupełnić niedobory tej witaminy!
W naszym klimacie synteza skórna jest niewystarczająca, nie jesteśmy w stanie dostarczyć odpowiednich ilości witaminy D pod wpływem promieni słonecznych. Konieczne jest sięgnięcie po suplement diety, który pozwala zaspokoić zapotrzebowanie organizmu na tę witaminę. Niedobór witaminy D zdarza się często, dlatego lekarze zalecają, by każdy (niezależnie od wieku) suplementował tę witaminę.
Korzyści zdrowotne
Prawidłowy poziom witaminy D wpływa na funkcjonowanie całego organizmu. Poprawia jego barierę ochronną, zwiększa wchłanianie wapnia, dzięki czemu wzmacnia kości, stawy i zęby, chroni przed rozwojem próchnicy. Dodatkowo wspomaga pracę układu sercowo-naczyniowego, poprawia krążenie i obniża poziom złego cholesterolu.
Witamina D wspiera także układ immunologiczny i pozwala zapewnić dobrą odporność organizmu. Jeśli nie chcemy notorycznie łapać przeziębień i narażać się na choroby wirusowe, warto nie tylko dobrze się odżywiać i hartować organizm, ale także suplementować witaminę D.
Źródła witaminy D
Witamina D rozpuszcza się w tłuszczach, dlatego w pożywieniu jednym z najlepszych jej źródeł są tłuste ryby. Znajdziemy ją również w pokarmach pochodzenia zwierzęcego takich jak mięso, wątroba czy jaja. Dobrym źródłem witaminy D są produkty mleczne, np. mleko, kefiry czy jogurty naturalne. Niestety, samą dietą nie jesteśmy w stanie uzupełnić niedoborów witaminy D, dlatego lekarze zalecają suplementację.
Rodzaje suplementów i leków
W aptekach, a nawet w drogeriach, znajdziemy wiele produktów i suplementów diety oznaczonych jako witamina D, D2 lub D3.
Czym one właściwie się różnią? To witaminy, które wchodzą w skład witaminy z grupy D. Podobnie jak jest wiele rodzajów witamin z grupy B (np. witamina B2 czy B6), tak jest kilka rodzajów witaminy D.
Witamina D1, D2 i D3 różnią się pochodzeniem, czyli źródłem, za pomocą którego są dostarczane do organizmu.
- witamina D zawiera kalcyferol i lumisterol
- witamina D2 zawiera ergokalcyferol, występuje w drożdżach
- witamina D3 zawiera cholekalcyferol, czyli pochodną cholesterolu i występuje w produktach pochodzenia zwierzęcego
Spośród nich wszystkich wyłącznie witamina D3 jest naturalnie wytwarzana w organizmie, gdy wystawiamy go na działanie promieni słonecznych.
Różnice między witaminami
Witaminę D2 znajdziemy w produktach pochodzenia roślinnego, m.in. w grzybach, drożdżach i w fortyfikowanej żywności.
Witaminę D3 natomiast znajdziemy w produktach pochodzenia zwierzęcego, m.in. wspomnianych wyżej rybach, mięsie, jajach, maśle czy tłustym mleku. Uważa się, że to witamina D3 z żywności jest lepiej przyswajalna przez organizm. Również to właśnie ją dostarczamy skórze latem.
Jeśli więc kupujemy w aptece witaminę D, bezpiecznie i lepiej jest wybrać preparat oznaczony jako witamina D3, bo mamy pewność, że lepiej się przyswoi.
Suplementacja latem konieczna czy nie?
Obecnie uważa się, że suplementacja witaminy D powinna trwać przez cały rok, nawet latem. Powszechnie cierpimy na niedobory witaminy D, które mogą skutkować poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi. Szczególnie istotne jest przyjmowanie tej witaminy w miesiącach jesienno-zimowych, kiedy należy wspierać układ odpornościowy przed infekcjami wirusowymi. W naszej szerokości geograficznej nawet latem jednak nie możemy zaspokoić zapotrzebowania na witaminę D, ponieważ rzadko kiedy spędzamy tyle czasu na świeżym powietrzu,
Większość czasu spędzamy w domach, nie wystawiamy się codziennie na działanie promieni słonecznych. Dotyczy to także dzieci, które są smarowane kremami z wysokim filtrem SPF50, a pomiędzy 11 a 16 spędzają czas w domach, chroniąc się przed upałem. Z tego względu pediatrzy zalecają maluchom przez cały czas suplementować witaminę D.
Dawkowanie witaminy D3
Witaminę D podaje się już noworodkom. Zalecenia pediatrów i lekarzy są jasne - każdy, niezależnie od wieku, powinien suplementować witaminę D przez cały rok. Dawkowanie witaminy dobierane jest do wieku i do masy ciała. Jakie są normy?
- Noworodki i niemowlęta do 6. miesiąca życia - 400 j.
- Niemowlęta między 6. a 12. miesiącem życia - 600 j.
- Dzieci w wieku 1-10 lat - 1000 j.
- Młodzież w wieku 11-18 lat - 2000 j.
- Dorośli - 2000-4000 j.
Witamina D a dieta wegańska
Osoby, które nie jedzą ryb, jaj i mięsa, powinny szczególnie zadbać o odpowiednią podaż witaminy D. Na diecie wegetariańskiej nie jesteśmy w stanie dostarczyć tej witaminy, ponieważ w organizmach roślinnych ona nie występuje (oprócz grzybów), dlatego należy ją dodatkowo suplementować. Większość produktów roślinnych nie zawiera jej w ogóle, choć znajdziemy już na rynku np. mleka roślinne wzbogacone o wapń i witaminę D. Aby nie doprowadzić do niedoborów, należy sięgnąć po preparaty i leki bogate w witaminę D
Czym grozi niedobór witaminy D?
Brak witaminy D to nie tylko słabe zęby, ale także często infekcje i niższa odporność. Osoby, które mają deficyt witaminy D częściej chorują na infekcje górnych dróg oddechowych, są bardziej podatne na działanie wirusów i na choroby tarczycy.
Oprócz tego niedobór witaminy D może spowodować bóle kości i zmęczenie. Nieodpowiednia podaż tej witaminy jest w stanie osłabić gospodarkę kostno-stawową, a także przyczynić się do pogorszenia ogólnej kondycji fizycznej. Deficyt witaminy D i wapnia jest w stanie doprowadzić nawet do rozmiękania kości, dlatego tak istotne jest, by dbać o podaż witaminy słońca.
Nadmiar witaminy D
Aby nie doprowadzić do nadmiaru witaminy D w organizmie człowieka, warto przestrzegać zaleceń. Nadmiar witaminy D może być szkodliwy, ponieważ doprowadza do gromadzenia się i odkładania w tkankach i sercu wapnia. To z kolei może powodować dysfunkcje i zaburzenia ośrodkowego układu nerwowego oraz układu krążenia.
W przypadku przyjmowania zbyt dużych dawek witaminy D istnieje ryzyko powstania kamieni nerkowych oraz kamicy pęcherzyka żółciowego. Z tego względu dawkę witaminy D należy ustalić z lekarzem, ponieważ zbyt duża ilość witaminy D może mieć negatywny wpływ na organizm.
Czytaj też:
Najlepsze suplementy dla zdrowia mózgu polecane przez dietetyków
Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy tygodnika Wprost.
Regulamin i warunki licencjonowania materiałów prasowych.