Macierzanka – krewna tymianku o imponujących właściwościach

Macierzanka – krewna tymianku o imponujących właściwościach

Dodano: 
Macierzanka piaskowa
Macierzanka piaskowa Źródło: Pixabay / bernswaelz
Macierzanka to nazwa rośliny z rodziny jasnotowatych. Jest ona blisko spokrewniona m.in. z tymiankiem. Ziele macierzanki dostarcza do organizmu te same substancje chemiczne, czyli tymol i karwakrol. Ze swoich właściwości leczniczych słynie przede wszystkim macierzanka piaskowa (Herba Serpylii, Thymus serpyllum), która była stosowana już przez pierwszych Słowian w celach rytualnych. Sprawdź, dlaczego warto posadzić macierzankę w ogrodzie.

Macierzanka to roślina miododajna, dzięki której możemy mieć swój niewielki udział w ochronie populacji pszczół. Ta dość niepozorna roślina zielna to jednak nie tylko ozdoba kwietnych rabat i parapetów. Odpowiednio stosowana pozwala przyśpieszyć leczenie niektórych schorzeń oraz redukuje ich objawy.

Macierzanka piaskowa a tymianek

Macierzanka i tymianek należą do tej samej rodziny. Wyróżniamy wiele różnych odmian tymianku oraz macierzanki, które cechują się podobnym wyglądem i właściwościami leczniczymi. Na ich tle wyróżnia się macierzanka piaskowa (Thymus serpyllum), która w całości stanowi cenny surowiec zielarski. Od tymianku odróżnia ją bardziej intensywne, fioletowe zabarwienie kwiatów. Zarówno macierzanka, jak i tymianek to rośliny zimozielone i mrozoodporne, dzięki którym nasze otoczenie w miesiącach zimowych staje się nieco bardziej barwne.

W czasach pradawnych Słowian ziele to odgrywało ważną funkcję podczas rytuałów pogańskich. Unoszący się podczas spalania macierzanki dym miał świadczyć o zadowoleniu bóstw. Dziś walory estetyczne oraz łatwa uprawa sprawiają, że macierzanka staje się dość popularną ozdobą rabat, skalnych ogródków oraz balkonów i parapetów. Roślina ta nie jest jedynie rośliną ozdobną o właściwościach leczniczych. To także przyprawa, która doskonale komponuje się m.in. z daniami mięsnymi.

Jakie właściwości zdrowotne ma macierzanka?

Macierzanka piaskowa to roślina, która wykazuje pozytywny wpływ m.in. na układ oddechowy. O jej właściwościach leczniczych decyduje znaczna zawartość olejków eterycznych, czyli tymolu i karwakrolu, które słyną z antyseptycznego działania. To dzięki zawartości olejków eterycznych macierzanka znajduje zastosowanie w przemyśle kosmetycznym i przemyśle farmaceutycznym oraz stanowi ważny składnik wielu naturalnych leków.

Choć macierzanka jest spokrewniona z tymiankiem, to cechuje się nieco bardziej złożonym składem chemicznym, który zwiększa możliwości jej zastosowania. Dowiedziono, że macierzanka działa antybakteryjnie, grzybobójczo i przeciwzapalnie, jak również zabija bytujące w naszym organizmie pierwotniaki. Niegdyś macierzankę stosowano jako środek odrobaczający. Do potwierdzonych działań leczniczych macierzanki zaliczamy także działanie żółciopędne, regulujące przemianę materii oraz lekko przeczyszczające.

Co więcej, macierzanka jest także rośliną, która skutecznie oczyszcza płuca i oskrzela nie tylko z zalegającej flegmy, ale również szkodliwych zanieczyszczeń np. substancji smolistych, dlatego zalecana jest do stosowania przez nałogowych palaczy oraz osoby pracujące w warunkach znacznego zapylenia.

Jak stosować macierzankę?

Tradycyjnie macierzanka stosowana jest jako lek na przeziębienie, grypę oraz inne schorzenia układu oddechowego. Dzięki mocy tego ziela możemy udrożnić nos, pozbyć się duszącego, suchego kaszlu, przerwać duszności związane ze stanem zapalnym dolnych dróg oddechowych oraz astmą oskrzelową. Ważne: choć macierzanka polecana jest jako lek na astmę, nie powinna być stosowana bez konsultacji z lekarzem. Kuracja macierzanką nie może także wiązać się z odstawieniem leków na astmę o długotrwałym i doraźnym działaniu!

Macierzanka działa wykrztuśnie, pomagając udrożnić drogi oddechowe i pozbyć się lepkiej wydzieliny oraz zalegających w płucach i oskrzelach zanieczyszczeń, które przedostają się do naszego organizmu nie tylko podczas czynnego i biernego palenia tytoniu, ale także wdychania pyłów i smogu.

Napar z macierzanki to także znany od pokoleń i skuteczny sposób na regenerację oraz odkażenie błony śluzowej gardła i jamy ustnej. Tradycyjnie napary z macierzanki stosowane były w celu pozbycia się z organizmu różnych pasożytów i wsparcia funkcjonowania układu pokarmowego. Do dziś macierzanka jest przyprawą, która zmniejsza dolegliwości żołądkowe i jelitowe, jakie pojawiają się po spożyciu ciężkostrawnych potraw.

Dym z macierzanki oraz wydzielany przez tę roślinę zapach skutecznie odstrasza muchy, komary i meszki.

W przemyśle kosmetycznym ziele to znajduje zastosowanie jako składnik kosmetyków o działaniu łagodzącym i tonizującym na skórę oraz składnik preparatów wzmacniających włosy i paznokcie. Macierzankę można też stosować w celu leczenia trądziku oraz odkażania ran i owrzodzeń.

Czytaj też:
5 najlepszych ziół do uprawy na balkonie. Zacznij już tej wiosny!