Właściwości lecznicze niektórych ziół sprawiają, że mogą być one stosowane w stanach napięcia nerwowego, które jest wywołane szybkim tempem życia i problemami dnia codziennego. Niektóre znajdują również zastosowanie w celu wsparcia leczenia m.in. zaburzeń na tle nerwicowym i depresji, jednak w przypadku objawów, które wskazują na schorzenia o podłożu psychicznym, niezbędne jest zasięgnięcie porady lekarza. Tyczy się to zarówno redukcji nasilonych objawów stresu i napięcia nerwowego, jak i łączenia ziół z lekami o działaniu uspakajającym i antydepresyjnym, które wydawane są na receptę.
Zioła na stres słyną z pozytywnego wpływu na układ nerwowy – od dawna są stosowane w medycynie ludowej w celu uspokojenia nerwów. Dzięki nim można zredukować uciążliwe objawy, które są wywoływane przez czynniki stresogenne. Do nich zaliczamy m.in. czynniki fizyczne i psychologiczne.
Po zioła na stres można sięgać nie tylko w sytuacjach napięcia nerwowego, ale także profilaktycznie, gdy wiemy, że czeka nas np. stresujący dzień w pracy. Stosowane w odpowiedni sposób, pozwalają na poprawę nastroju, nie wywołując skutków ubocznych w postaci np. nadmiernej senności.
Wpływ stresu na zdrowie i samopoczucie
Stres destrukcyjnie wpływa na ogólne zdrowie i samopoczucie. Wyjątek stanowi krótkotrwały stres, który motywuje do działania. Poważnym problemem nie tylko osób dorosłych, ale także młodzieży i dzieci, jest przewlekły stres. Skutkiem przewlekłego stresu mogą być m.in. zaburzenia snu, przewlekłe zmęczenie, zaburzenia libido, zaburzenia koncentracji, zaburzenia w funkcjonowaniu serca, zaburzenia ze strony układu pokarmowego i zaburzenia lękowe.
Długotrwały stres wywołuje objawy psychosomatyczne oraz sprzyja rozwojowi zaburzeń nerwicowych. Warto wiedzieć, że przewlekłe napięcie nerwowe to jeden z czynników, które zwiększają ryzyko rozwoju schorzeń cywilizacyjnych.
Zastosowanie ziół w łagodzeniu objawów stresu i w łagodnych stanach lękowych
Zioła nie zastąpią farmakologicznego leczenia nerwicy i depresji, jednak skutecznie wspomagają ośrodkowy układ nerwowy w trudnych sytuacjach, zmniejszając wrażliwość organizmu na stres. Stosowane w postaci naparów i suplementów diety w stanach napięcia nerwowego, pozwalają zredukować uciążliwe, nieprzyjemne objawy. Najczęściej stosowane zioła, które mają właściwości uspokajające, zawierają m.in. olejki eteryczne, kwasy organiczne, flawonoidy, a także inne substancje, które wpływają na czynność kory mózgowej oraz mają właściwości antydepresyjne.
Zioła na stres, które można kupić w aptekach i sklepach zielarskich, w formie suszu, herbat lub suplementów diety w postaci tabletek, kropli i kapsułek, to m.in.:
- kozłek lekarski (Valeriana officinalis),
- melisa lekarska (Melissa officinalis L.),
- rumianek szlachetny (Chamaemelum nobile),
- kwiat lawendy (Lavandula angustifolia),
- wąkrotka azjatycka (Centella asiatica),
- różaniec górski (Rhodiola rosea),
- ziele dziurawca (Hypericum perforatum),
- szyszki chmielu (Lupulin flos),
- miłorząb japoński (Ginkgo biloba),
- ziele serdecznika (Leonurus cardiaca).
Powyższe zioła mają działanie uspokajające, jednak warto poznać również ich inne właściwości, które okazują się pomocne nie tylko w stresujących sytuacjach.
4 najczęściej polecane zioła uspokajające
- Kozłek lekarski (Valeriana officinalis) – stosowany jest w łagodzeniu uczucia lęku i niepokoju oraz jest zaliczany do grupy ziół na stres ułatwiających zasypianie. Działa rozkurczowo na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego, redukując dolegliwości, które wywołuje nerwica żołądka. Co więcej, korzeń kozłka obniża ciśnienie krwi, spowalnia akcję serca i usprawnia przepływ krwi przez naczynia krwionośne. Stosowany jest m.in. u osób z zaburzeniami lękowymi, bezsennością, która jest wywołana stresem oraz problemami z żołądkiem o podłożu psychogennym. Badania dowiodły, że korzeń kozłka skutecznie redukuje bóle migrenowe i napięciowy ból głowy.
- Melisa lekarska (Melissa officinalis L.) – napar z melisy lekarskiej stosowany jest w celu rozluźnienia, obniżenia poziomu stresu, poprawy koncentracji oraz obniżenia ciśnienia krwi i ułatwienia zasypiania. Melisa lekarska działa również rozkurczowo na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego oraz wykazuje właściwości przeciwwirusowe, antyoksydacyjne i antybakteryjne.
- Rumianek szlachetny (Chamaemelum nobile) – stosowany jest nie tylko w celu łagodzenia napięcia nerwowego. Zioło to działa również przeciwzapalnie, ułatwia zasypianie i jest źródłem wielu witamin oraz minerałów. Rumianek tradycyjnie stosowany jest m.in. w celu przeciwdziałania zaburzeniom trawiennym.
- Kwiat lawendy (Lavandula angustifolia) – słynie z pozytywnego wpływu na układ nerwowy. Kwiat lawendy usprawnia koncentrację, redukuje napięcie nerwowe, u ułatwia zasypianie oraz pomaga odprężyć się po ciężkim dniu. Napar z kwiatu lawendy oraz aromaterapia z zastosowaniem olejku lawendowego polecane są dla osób, które mają problemy z uspokojeniem emocji oraz cierpią z powodu zaburzeń nerwicowych.
Środki ostrożności, gdy stosujemy zioła na stres
Zioła na stres mogą wchodzić w interakcje z lekami. Stosowane przez dłuższy czas i w zbyt dużej ilości powodują, że organizm może przyzwyczaić się do ich działania. Długotrwała kuracja na stres z zastosowaniem ziół zwiększa ryzyko wystąpienia skutków ubocznych. Stosowanie suplementów diety na stres oraz naparów ziołowych najlepiej skonsultować z lekarzem lub farmaceutą!
Czytaj też:
Zioła na stawy – działanie, jakie wybrać i jak stosować, aby wspierały leczenieCzytaj też:
Zioła na trzustkę – najczęściej stosowane, działanie i właściwości
Źródła:
- Lamer-Zarawska E., Fitoterapia i leki roślinne, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2023
- Dobros N., Zioła o działaniu uspokajającym i przeciwdepresyjnym, Postępy Fitoterapii 3/2017
- Senderski M., Prawie wszystko o ziołach i ziołolecznictwie, Herba Polonica 1998