Dlaczego seniorzy powinni ćwiczyć mindfulness? Trening uważności poprawia funkcje poznawcze

Mindfulness może mieć spory wpływ na poprawę funkcji poznawczych u osób starszych (powyżej 60. roku życia) – wskazują najnowsze wyniki badań opublikowanych przez brytyjskich neuropsychologów na łamach prestiżowego czasopisma medycznego „Neuropsychology Reviev”.

Specjaliści zajmujący się badaniem związków pomiędzy działaniem mózgu a konkretnymi zachowaniami człowieka uważają, że trening uważności może usprawnić procesy kognitywne związane z zapamiętywaniem informacji, orientacją w przestrzeni czy abstrakcyjnym myśleniem u seniorów. Jak to możliwe?

twitter

Mindfulness – czym jest trening uważności, który ma dobry wpływ na mózg?

Co to jest mindfulness? Wbrew pozorom nadal mało osób potrafi poprawie zdefiniować to obcobrzmiące słowo, które co najmniej od lat siedemdziesiątych XX wieku bije rekordy popularności na całym świecie. Najprostszym wytłumaczeniem tego hasła jest trening uważności, ale termin ten też niewiele mówi niewtajemniczonym.

Zamerykanizowane słowo „mindfulness” w buddyzmie odwołuje się do sati (w sanskrycie smirti) oznaczającego dosłownie pamięć i opisującego różne mnemotechniki ułatwiające skupienie się, opanowanie stresu i wyciszenie umysłu. Hinduscy bramini będący członkami najwyższej warny (czyli klasy kapłańskiej) rozwinęli dzięki temu zdolność do zapamiętywania treści świętych ksiąg, które od zarania dziejów były przekazywane ustnie z pokolenia na pokolenie – ze względu na to, że mało kto potrafił wówczas pisać i czytać.

Buddyjski sposób na poprawę pamięci może pomóc seniorom (i nie tylko)

Technika, dzięki której można wyeliminować to, co nie jest w danej chwili istotne (zwłaszcza zbędne emocje, natrętne myśli, strach czy zwątpienie we własne możliwości) i zwrócić uwagę wyłącznie na to, co jest ważne (i dzieje się „tu i teraz”), pozwala nie tylko na usprawnienie pamięci, ale przy okazji może niesamowicie poprawić naszą efektywność, zredukować stres i znacząco wpłynąć na to, jak się nam myśli.

To właśnie dlatego mindfulness zyskało ogromne uznanie zarówno wśród psychologów i psychiatrów (którzy zauważyli dzięki niej znaczącą poprawę u pacjentów ze stanami lękowymi lub depresją), jak i wśród kadry menedżerskiej oraz biznesmenów osiągających zawrotne wyniki po wytrenowaniu umiejętności skupiania się tylko na tym, co może mieć dla nich znaczenie.

Od lat 70. XX wieku trening uważności zrobił zawrotną karierę na Zachodzie dzięki pokoleniu dzieci-kwiatów zafascynowanych efektami codziennego praktykowania technik medytacyjnych oraz gwiazdom popkultury, które zapewniały, że stają się dzięki nim kreatywniejsze, są w stanie lepiej wyrażać się artystycznie i mają oryginalniejsze pomysły na nowe dzieła.

Jakie walory zdrowotne ma mindfulness?

Przez kolejne lata naukowcy potwierdzali kolejne pozytywne skutki mindfulness na nasz organizm – wskazywano na terapeutyczne i antydepresyjne właściwości tej metody. Niektórzy przekonywali, że udało się im dzięki niej schudnąć, pozbyć różnych chorób psychosomatycznych lub po prostu być szczęśliwszym i mniej przejmować się nieistotnymi problemami zaprzątającymi naszą głowę.

Teraz naukowcom udało się wykazać, że trening uważności może pomagać także seniorom i chroni przed pogorszeniem funkcji poznawczych, do którego dochodzi z wiekiem w miarę upływu lat.

Jak ćwiczyć mindfulness? Zasady treningu uważności

Trening uważności można uprawiać w dogodnym dla nas momencie – sprowadza się głównie do chwili wyciszenia w samotności z dala od czynników rozpraszających naszą uwagę (najlepiej na łonie przyrody lub we własnym domu). Niektórym łatwiej jest praktykować techniki podobne do tych, które stosuje się podczas medytacji poprzedzającej ćwiczenie jogi. Najprostsze zasady tej metody ograniczają się przede wszystkim do:

• skupieniu się na tym, co dzieje się „tu i teraz”
• kontrolowaniu oddechów (spokojnym wdychaniu i wydychaniu powietrza)
• oczyszczeniu myśli ze zbędnych emocji (oraz eliminowaniu z otoczenia bodźców rozpraszających naszą uwagę)
• zwróceniu uwagi na to, by wykonywać tylko jedną rzecz w danym momencie (powoli i z rozwagą)
• porzuceniu automatycznego myślenia – mózg przyzwyczajony do rutyny działa mniej sprawnie
• samoakceptacji – zrozumieniu, że nasza dusza i ciało stanowi jedność, a jeśli czymś się niepotrzebnie martwimy (choć zwykle nie mamy wpływu na rezultat), to cały organizm na tym cierpi (co prowadzi do tego, że chorujemy)

Czytaj też:
Medytacja przyspiesza funkcjonowanie mózgu! Zmiany widać już po 8 tygodniach krótkich praktykCzytaj też:
Te czynności mogą opóźnić rozwój choroby Alzheimera aż o 5 lat