Samobójstwa gwiazd i efekt Wertera
Podejmowanie prób samobójczych pod wpływem informacji medialnej o czyimś samobójstwie nazywa się efektem Wertera. Pojęcie pochodzi od zjawiska zaobserwowanego w 1774 roku, kiedy znacznie wzrosła liczba samobójstw wśród młodych mężczyzn w całej Europie po opublikowaniu „Cierpień młodego Wertera” Goethego – powieści, w której główny bohater postanawia odebrać sobie życie. Aby uniknąć efektu Wertera, międzynarodowe organizacje zdrowia psychicznego i zapobiegania samobójstwom, w tym Światowa Organizacja Zdrowia, opracowały wytyczne dotyczące odpowiedzialnego zgłaszania samobójstw przez media. Wytyczne wskazują, m.in. by nie gloryfikować samobójstw, nie prowadzić dyskusji o metodach, a także rekomendują zawieranie informacji o możliwych formach pomocy osobom z myślami samobójczymi. Nie zawsze jednak te wytyczne są przestrzegane i szczegóły dotyczące śmierci znanych osób są udostępniane.
Jak wygląda obecna sytuacja? Nowa analiza badań
Na portalu The BMJ ukazała się praca podsumowująca wyniki wielu badań, dotyczących związku między publikowaniem informacji o samobójstwach, w szczególności popełnionych przez celebrytów, a kolejnymi samobójstwami w populacji. Meta-analiza wykazała, że po ogłoszeniu wiadomości o samobójczej śmierci kogoś sławnego ryzyko następnych samobójstw wzrosło o 13 procent. Natomiast, jeśli wiadomości zawierały również informacje o konkretnej metodzie, zaobserwowano wzrost liczby samobójstw dokonywanych tym samym sposobem aż o 30 procent. Naukowcy oszacowali, że jeden artykuł o takiej tematyce zwiększa ogólną liczbę śmierci samobójczych o 0,2 proc. Szczegółowe informacje o odebraniu sobie życia przez znaną osobę, a zwłaszcza o konkretnym sposobie, zwiększa ryzyko popełnienia samobójstwa przez inne osoby. Ta zależność, zwana też efektem Wertera, nie powinna być ignorowana, a media powinny zastosować się do zaleceń ekspertów.
Czytaj też:
Z jakich powodów dzieci popełniają samobójstwa? Nowa analiza