Badanie zostało zakrojone na szeroką skalę – naukowcy wykorzystali do jego przeprowadzenia dane z ogólnokrajowej duńskiej bazy, która zawierała informacje o ponad 6 milionach osób w wieku 10 lat i starszych, które mieszkały na terenie tego skandynawskiego państwa w latach 1995-2016. U ponad 35 tysięcy z tych osób zdiagnozowano ASD, czyli któreś z zaburzeń ze spektrum autyzmu, do których zalicza się m. in. zespół Aspergera.
Współczynnik prób samobójczych i samobójstw szczególnie wysoki wśród kobiet i dziewczynek z autyzmem
Dr Kairi Kõlves, jedna z autorek badania, zwraca uwagę na to, że – jak wynika z zebranych danych – dziewczynki i kobiety z autyzmem są aż czterokrotnie bardziej narażone na ryzyko próby samobójczej niż mężczyźni. Występuje u nich również znacznie wyższy wskaźnik samobójstw niż wśród panów. Jedną z potencjalnych przyczyn tego stanu rzeczy jest fakt, że autyzm diagnozuje się u kobiet znacznie później niż u mężczyzn, podobnie z dziewczynkami w porównaniu z chłopcami. Później więc wdraża się leczenie i właściwą pomoc. O tym, że autyzm diagnozuje się u kobiet zbyt późno, mówi się już od kilku lat, jednak nadal trwają badania, mające na celu wyjaśnienie, dlaczego tak jest. Przypuszczalnie dzieje się tak, ponieważ kobiety z autyzmem, mimo wszystko są bardziej towarzyskie, mają większe umiejętności w zakresie komunikacji niewerbalnej niż mężczyźni, a i sam autyzm jeszcze do niedawna uważano za typowo „męskie” zaburzenie.
Ponadto, kobiety częściej niż mężczyźni doświadczają lęków, zaburzeń afektywnych, takich jak depresja, która – jak również wykazało badanie – jest czynnikiem zwiększającym ryzyko podjęcia próby samobójczej przez osobę z autyzmem. Jak zaznaczają naukowcy, aż 90 procent osób z autyzmem, które próbowały popełnić samobójstwo lub odebrały sobie życie, cierpiało na współwystępujące schorzenia psychiczne.
Ryzyko nie zmniejsza się wraz z wiekiem
Co również ważne, w przypadku osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu ryzyko popełnienia samobójstwa nie maleje wraz z wiekiem, jak to się dzieje w przypadku pozostałej części populacji. Jak zauważają eksperci, nie powinno to niestety dziwić, skoro dorośli z autyzmem często mierzą się z brakiem jakiejkolwiek pomocy po ukończeniu 18. roku życia. Ponadto, dla osoby z autyzmem wejście w relację romantyczną, zdobycie pracy jest zazwyczaj trudne, a obserwowanie lepiej radzących sobie w tej kwestii rówieśników może wywoływać w nich niepokój. Znacznie łatwiej jest się odnaleźć osobie z autyzmem w dorosłości, gdy ma wsparcie rodziców.
Luki w opiece nad dorosłymi z autyzmem są ogromne
Eksperci podkreślają, że ważne jest, by większą uwagę i środki przykładać do diagnozowania i wspierania dorosłych z autyzmem. W kontekście późnej diagnozy kobiet konieczne jest ulepszenie narzędzi diagnostycznych, a także prace nad poprawą umiejętności społecznych dzieci ze spektrum, ponieważ wczesna interwencja może zmniejszyć ryzyko prób samobójczych w dorosłości.
Czytaj też:
Jedna na cztery kobiety z ADHD próbowała popełnić samobójstwo