„Filofobia” to termin, który wywodzi się z połączenia dwóch greckich słów: filos (kochany, przyjaciel) oraz phobos (strach). Filofobia nie jest zaliczana do grupy często diagnozowanych fobii, jednak dane na temat tego zaburzenia na tle nerwowym mogą być niepełne. Wiele osób wstydzi się przyznać do filofobii lub nawet nie wie, że cierpi na tę fobię specyficzną, przypisując odczuwane emocje i somatyczne dolegliwości m.in. nieśmiałości. Osobom cierpiącym na to zaburzenie towarzyszy paniczny strach przed zakochaniem się, który powoduje, że chorzy rezygnują z nawiązywania więzi emocjonalnych i nie podejmują prób stworzenia związku z drugą osobą.
Filofobia – co warto wiedzieć na temat tej fobii?
Fobie specyficzne, do których zalicza się filofobia, nadal stanowią dla specjalistów z zakresu psychologii zagadkę. Choć opracowano skuteczne metody leczenia filofobii – terapia poznawczo-behawioralna pozwala przepracować przyczyny behawioralne problemu – to brak jest wystarczającej wiedzy na temat przyczyn rozwoju filofobii.
W literaturze psychologicznej można znaleźć definicję filofobii, która określana jest jako anormalny, nieuzasadniony strach przed zakochaniem się i byciem w związku z drugą osobą. Trudno zrozumieć, jak można bać się miłości oraz rezygnować z poszukiwania swojej drugiej połówki, z którą będziemy dzielić radości i smutki. Brak zrozumienia postępowania osób cierpiących na filofobię wynika m.in. z nieznajomości tematu zaburzeń, które związane są z odczuwaniem patologicznego lęku.
Strach przed miłością wydaje się być czymś irracjonalnym, jednak towarzyszy on w codziennym życiu osobom, u których rozwinęła się filofobia, powodując, że stopniowo wycofują się z normalnego życia, aby uniknąć potencjalnego cierpienia. Rezygnacja z jakichkolwiek prób związania się z drugą osobą nie ogranicza się jedynie do zaprzestania poszukiwania potencjalnego partnera lub partnerki, ale także unikania miejsc i sytuacji, w których może dojść do nawiązania jakichkolwiek znajomości. W niektórych przypadkach filofobia staje się przyczyną całkowitej samotności, bo nawet przelotny kontakt z obcymi osobami np. na ulicy, wywołuje uczucie lęku i nasilone objawy somatyczne.
Unikanie miejsc, w których osoba cierpiąca na filofobię mogłaby się zakochać, może stać się obsesją. W przypadku filofobii istotnym problemem jest również brak zrozumienia emocji i fizycznych objawów, które odczuwa osoba cierpiąca na tę fobię. Bliscy osoby chorej często starają się na siłę zaaranżować sytuacje, które pozwoliłyby znaleźć partnera lub partnerkę, co dodatkowo pogarsza stan zdrowia osoby cierpiącej na zaburzenia lękowe.
Czytaj też:
Single (nie) z wyboru – gdy bliskość budzi lęk. Czym jest filofobia i jak ją leczyć?
Jakie są przyczyny filofobii?
Przyczyny filofobii nie zostały jeszcze dokładnie poznane. Specjaliści podkreślają, że ta i inne fobie sytuacyjne mogą mieć związek z czynnikami genetycznymi, ujawniając się pod wpływem m.in. trudnych doświadczeń z okresu dzieciństwa oraz niemiłych wspomnień, które związane są z zakończonymi związkami. Przyczyn filofobii można także upatrywać w zdarzeniach mających związek z molestowaniem seksualnym oraz gwałtem – strach przed nawiązywaniem miłosnych relacji może być związany z koniecznością odbywania stosunków seksualnych.
Do rozwoju filofobii mogą doprowadzić m.in.:
- przeżyte zawody miłosne i traumatyczne doświadczenia,
- niskie poczucie własnej wartości,
- brak zaufania do drugiej osoby i chęć uniknięcia potencjalnego cierpienia, które związane jest np. z rozpadem związku,
- lęk przed wykorzystaniem przez drugą osobę,
- śmierć ukochanej osoby,
- odbieranie relacji miłosnych jako czegoś nieczystego.
Objawy filofobii
Objawy filofobii to nie tylko lęk przed zakochaniem się, który powoduje, że osoba cierpiąca na tę fobię rezygnuje z prób nawiązywania bliższych relacji, ale także objawy somatyczne typowe dla wszystkich fobii i innych zaburzeń o podłożu lękowym.
W sytuacji, która stanowi dla osoby chorej potencjalne zagrożenie, pojawiają się m.in.:
- szybkie bicie serca,
- nadmierna potliwość,
- drżenie rąk,
- uczucie zbliżającego się omdlenia,
- ból i zawroty głowy,
- mdłości i wymioty.
Silne objawy somatyczne potęgują lęk, prowadząc do ataku paniki. W celu uniknięcia nieprzyjemnych objawów somatycznych, a także w obawie przed kolejnym atakiem paniki, osoby cierpiące na filofobię zaczynają unikać miejsc i sytuacji, które pogarszają ich samopoczucie, pogrążając się w całkowitej samotności. Często filofobii towarzyszą stany depresyjne, co jest dodatkowym zagrożeniem, bo nagromadzenie negatywnych emocji oraz paniczny lęk mogą doprowadzić do samobójstwa.
Leczenie filofobii
Leczenie filofobii uwzględnia terapię poznawczo-behawioralną. Opanowanie objawów somatycznych umożliwia terapia ekspozycyjna, która ma na celu kontakt z bodźcami wywołującymi lęk oraz nauczenie się normalnego funkcjonowania w społeczeństwie.
Czytaj też:
Z iloma osobami można przyjaźnić się jednocześnie? Naukowcy mają odpowiedźCzytaj też:
Te osoby najczęściej manipulują innymi. Zobacz, na jakie cechy osobowości uważać!
Źródła: