W odpowiedzi na wniosek Komisji Europejskiej dotyczący poprawy profilaktyki nowotworów poprzez ich wczesne wykrywanie Rada Unii Europejskiej przyjęła w piątek nowe podejście do badań przesiewowych w kierunku raka. Co to dokładnie oznacza dla samych pacjentów? Zgodnie z nowymi założeniami ma się poprawić przede wszystkim wczesna wykrywalność nowotworów.
Większe możliwości badań przesiewowych
Jak czytamy w komunikacie KE, dzięki nowemu podejściu do 2025 r. 90 proc. osób w UE, które kwalifikują się do badań przesiewowych w kierunku raka piersi, szyjki macicy i jelita grubego, otrzyma możliwość zrobienia takich badań. Rozszerzone mają być także programy badań przesiewowych na raka prostaty, płuc i, w pewnych okolicznościach, żołądka.
W odniesieniu do raka piersi, raka szyjki macicy i raka jelita grubego w nowym podejściu UE zaleca się:
- badanie przesiewowe w kierunku raka piersi z zastosowaniem mammografii u kobiet w wieku od 50 do 69 lat i proponuje się, aby badaniem tym objąć kobiety w wieku od 45 do 74 lat;
- badanie na obecność wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV) jako preferowane narzędzie badań przesiewowych w kierunku raka szyjki macicy u kobiet w wieku od 30 do 65 lat, w odstępie co najmniej pięciu lat;
- ilościowe badanie kału metodą immunochemiczną (FIT) jako preferowane badanie przesiewowe w kierunku raka jelita grubego, na podstawie którego kieruje się następnie osoby w wieku od 50 do 74 lat na kontrolną kolonoskopię.
W odniesieniu do raka płuc, raka prostaty i raka żołądka w zaleceniu zachęca się państwa członkowskie, aby na podstawie dalszych badań naukowych:
- zbadały wykonalność i skuteczność objęcia osób narażonych na raka płuc, w tym nałogowych palaczy i byłych palaczy, badaniem przesiewowym z wykorzystaniem tomografii komputerowej emitującej niskie dawki promieniowania, oraz powiązania badań przesiewowych z profilaktyką pierwotną i wtórną;
- oceniły wykonalność i skuteczność wdrożenia badań przesiewowych w kierunku raka prostaty u mężczyzn, na podstawie badania swoistego antygenu sterczowego u mężczyzn, w połączeniu z obrazowaniem metodą rezonansu magnetycznego (MRI) jako badaniem kontrolnym;
- wdrożyły strategie dotyczące badań przesiewowych opartych na podejściu „wykryj i lecz" w odniesieniu do Helicobacter pylori – bakterii, która może powodować raka żołądka (chodzi o kraje i regiony o najwyższym współczynniku zachorowalności i umieralności na raka żołądka).
Przeżyje tylko połowa chorych na nowotwory
– Przyjęcie przez Radę nowych zaleceń UE dotyczących badań przesiewowych w kierunku raka jest kamieniem milowym w opiece onkologicznej zarówno na szczeblu krajowym, jak i europejskim. Od przyjęcia poprzedniej wersji zaleceń upłynęło 20 lat. W tym czasie medycyna dokonała niewiarygodnych postępów. Najwyższy czas, aby w całej UE wdrożyć nowe, aktualne zalecenia dotyczące badań przesiewowych oraz wyeliminować niedopuszczalne różnice w dostępie do tych badań. Choć życzyłabym sobie jeszcze bardziej ambitnego podejścia do tego problemu, nie mam wątpliwości, że jest to przełomowy moment dla obywateli UE i duże osiągnięcie, jeśli chodzi o realizację europejskiego planu walki z rakiem – powiedziała cytowana w komunikacie Stella Kyriakides, komisarz do spraw zdrowia i bezpieczeństwa żywności.
Szacuje się, że w 2020 r. chorobę nowotworową zdiagnozowano u 2,7 mln osób w Unii Europejskiej. Według szacunków co drugi obywatel UE zachoruje na raka w ciągu swojego życia, a ze wszystkich chorujących na nowotwory przeżyje tylko połowa.
Czytaj też:
Zaszczep córkę przeciw HPV! Uważaj na fake newsyCzytaj też:
Zdiagnozowani, ale nie leczeni. Rak płuca zbiera coraz większe żniwo