Jak twierdzą naukowcy, wynik tych badań może być pierwszym w swoim rodzaju pokazem skuteczności „nieoszukanego” placebo, wywołującego autentyczne, mierzalne zmiany psychobiologiczne lub behawioralne.
Czytaj też:
Stresujesz się? Ta nalewka pomoże ci zwalczyć lęki i napięcia
Nieoszukane placebo
W tradycyjnych badaniach dotyczących placebo, osobom biorącym udział w eksperymentach, którym podaje się placebo, nigdy nie mówi się, że faktycznie przyjmują obojętną substancję. Niemniej jednak ich fałszywe przekonanie, że mogli zażywać jakąś substancję czynną – taką jak chemikalia lecznicze – jest tym, co wywołuje efekt placebo: rodzaj reakcji „umysł nad materią”, która wydaje się wywoływać fizjologiczne korzyści, nawet jeśli nie powinno się tego czuć.
Jednak jednym problemem jest etyka: czy błędem jest wprowadzać ludzi w błąd, wmawiając im, że dostają prawdziwy lek, kiedy tak nie jest? Ten dylemat moralny doprowadził do nowych prób badawczych, w których stosuje się nieuczciwe placebo.
Kiedy naukowcy przeprowadzają eksperymenty z nieoszukanym placebo, uczestnicy są wyraźnie informowani z wyprzedzeniem, że otrzymają tylko placebo, ale można im również powiedzieć, w jaki sposób placebo i efekt placebo mogą w pewnych okolicznościach przynieść korzystne efekty fizjologiczne, nawet mimo nieobecności faktycznego leku.
Ta wiedza – a także oczekiwanie ludzi, że placebo może im pomóc – wydaje się wystarczać, aby samoczynnie wywołać efekt placebo, a wszystko to bez przekraczania jakichkolwiek granic etycznych. Naukowcy twierdzą, że to nieco zaskakujące zjawisko można by wykorzystać w rzeczywistych terapiach zdrowotnych.
Czytaj też:
„Ekosystem” raka piersi pozwolił odkryć nowe kierunki leczenia
Pigułka cukrowa na zmniejszenie stresu
– A co by było, gdyby ktoś dwa razy dziennie po obejrzeniu krótkiego, przekonującego filmu o sile placebo zażył pigułkę cukrową bez efektu ubocznego i doświadczył zmniejszenia stresu? – mówi główny badacz i psycholog Darwin Guevarra z Michigan State University (MSU). – Te wyniki dają taką możliwość.
W swoim nowym badaniu Guevarra i jego zespół przeprowadzili eksperymenty, w których ludzie musieli oglądać serię konfrontowanych obrazów, mających wywołać negatywną reakcję emocjonalną.
W eksperymentach połowie randomizowanej grupy powiedziano, że otrzyma placebo (aerozol do nosa składający się z roztworu soli fizjologicznej i bez aktywnych składników). Zostali również poinformowani o efekcie placebo i o tym, jak może on wpływać nawet w przypadkach, w których stosuje się nieoszukane placebo. Ponadto powiedziano im, że aerozol do nosa, mimo że był placebo, pomógłby zmniejszyć negatywne reakcje emocjonalne na niepokojące obrazy, jeśli wierzą, że tak będzie.
Dla kontrastu, uczestnikom eksperymentów z grup kontrolnych nie powiedziano nic o placebo ani efekcie placebo, a po prostu powiedziano im, że w celu poprawy przejrzystości odczytów fizjologicznych w eksperymentach użyto sprayu solnego.
Przeprowadzono dwa eksperymenty, które były zasadniczo podobne, z wyjątkiem pierwszego eksperymentu (z udziałem 62 osób), gdzie uczestnicy opisali, jak się czuli po zażyciu soli fizjologicznej i obejrzeniu zdjęć, podczas gdy w drugim eksperymencie (z udziałem 198 osób) uczestnikom monitorowano aktywność mózgu za pomocą EEG podczas oglądania obrazów.
W pierwszym eksperymencie wyniki pokazały, że uczestnicy, którzy przyjmowali placebo, zgłaszali niższy poziom stresu emocjonalnego niż uczestnicy z grupy kontrolnej.
W drugim eksperymencie, obejmującym EEG, nieoszukane placebo również wydawało się dostarczać, dostarczając dowodów na znaczące zmniejszenie neuronalnego biomarkera stresu emocjonalnego, oznaczonego przez wpływ na amplitudę trwałego późnego potencjału dodatniego (LPP) w falach mózgowych.
– Odkrycie to potwierdza, że nieoszukane placebo, przynajmniej w dziedzinie stresu emocjonalnego, nie jest jedynie produktem błędu odpowiedzi, ale reprezentuje autentyczne efekty psychobiologiczne – podają naukowcy.
Należy przeprowadzić dużo więcej badań, zanim psychologowie będą mogli przekształcić te wyniki w praktyczne, bezpieczne i sprawdzone terapie, które można podawać pacjentom.
Czytaj też:
GIS przypomina seniorom o piciu wody. „Woda przyjacielem osób starszych”