Zespół Sjögrena częściej diagnozowany jest u kobiet, a pierwsze objawy choroby zwykle pojawiają się po ukończeniu 50. roku życia. Podłożem choroby jest reakcja autoimmunologiczna, która powoduje, że organizm błędnie rozpoznaje wydzielane białka, co prowadzi do wystąpienia utrudniających życie objawów.
Co to jest zespół Sjögrena?
Zespół Sjögrena, inaczej zespół suchości, jest chorobą z autoagresji, która powoduje stopniowe uszkodzenie i zaburzenia w funkcjonowaniu gruczołów wydzielania zewnętrznego. W przypadku zespołu Sjögrena organizm atakuje własne białka, błędnie rozpoznając je jako zagrożenie. Choroba może mieć postać pierwotną lub wtórną, która ujawnia się u osób chorujących na inne schorzenia autoimmunologiczne tkanki łącznej.
Zespół Sjögrena może przez wiele lat nie powodować uciążliwych objawów. W zdecydowanej większości przypadków (ponad 90%) choroba diagnozowana jest u kobiet w okresie menopauzy. Ryzyko zachorowania zwiększa występowanie schorzeń autoimmunologicznych w bliskiej rodzinie.
Zespół Sjögrena jest bardzo uciążliwym schorzeniem. Wywołując przewlekłą suchość oka i błony śluzowej jamy ustnej, bo te objawy dominują u większości zdiagnozowanych pacjentów, przyczynia się do rozwoju innych schorzeń. Brak właściwego wydzielania łez i śliny sprzyja m.in. pojawieniu się poważnych problemów ze spojówkami i rogówką, a także uzębieniem.
Objawy zespołu Sjögrena
Zespół Sjögrena diagnozowany jest na podstawie dwóch najczęściej występujących objawów. To suchość w jamie ustnej i suchość oczu. Objawy te są bezpośrednio związane z uszkodzeniem gruczołów wydzielania zewnętrznego i wywołują uciążliwe dolegliwości, czyli m.in.:
- swędzenie oczu,
- pieczenie oczu,
- nadwrażliwość na światło,
- zaczerwienienie i opuchliznę spojówek,
- uczucie piasku pod powiekami,
- zaburzenia widzenia związane z brakiem prawidłowego nawilżenia gałek ocznych,
- problemy z mówieniem i spożywaniem posiłków,
- zmiany w obrębie śluzówki jamy ustnej (nadżerki, pleśniawki),
- zaburzenia smaku,
- powiększenie i bolesność ślinianek.
Zarówno objawy związane z suchością oczu, jak i zmniejszonym wydzielaniem śliny są bardzo uciążliwe, prowadząc do rozwoju dodatkowych schorzeń np. próchnicy zębów i zapalenia dziąseł, a także zaburzeń związanych z upośledzeniem mechanizmów żucia, połykania oraz wstępnego trawienia pokarmów w jamie ustnej, za co odpowiadają obecne w ślinie enzymy.
Zespół Sjögrena może także wpływać na funkcjonowanie układu krążenia, układu pokarmowego i układu oddechowego, powodując zaburzenia w funkcjonowaniu naczyń krwionośnych, płuc, nerek, wątroby oraz trzustki. Co więcej, schorzenie to może objawiać się w dość nietypowy sposób, powodując np. zaburzenia koncentracji, przewlekłe zmęczenie, uporczywy kaszel i nawracające infekcje intymne.
Przyczyny zespołu Sjögrena
Jak już zostało wspomniane, przyczyną zespołu Sjögrena jest nieprawidłowa reakcja układu immunologicznego, który zaczyna produkować przeciwciała niszczące białka organizmu. Zespół Sjögrena ma związek z występowaniem czynników genetycznych, co potwierdza jego rodzinne występowanie.
Naukowcy podejrzewają, że u pacjentów nieobciążonych genetycznie do rozwoju choroby mogą doprowadzić niektóre zakażenia wirusowe organizmu, a także infekcje bakteryjne. Nie bez znaczenia dla rozwoju choroby są także inne czynniki środowiskowe, które wpływają na funkcjonowanie naszego układu immunologicznego m.in. wnikające do organizmu zanieczyszczenia z powietrza, gleby i wody.
Podsumowując, zespół Sjögrena to bardzo uciążliwe – choć nie zagrażające zdrowiu i życiu schorzenie – które częściej diagnozowane jest u kobiet. Może to mieć związek z aktywnością hormonów płciowych. Schorzenie zaliczane jest do grupy chorób autoimmunologicznych, które powodują niszczenie komórek organizmu przez nieprawidłowo funkcjonujący układ odpornościowy. Pierwsze objawy choroby pojawiają się najczęściej u osób po 50. roku życia, jednak mogą pojawić się także u osób młodych.
Czytaj też:
Łysienie menopauzalne może dotyczyć nawet 50 proc. kobiet. Jak wzmocnić włosy?Czytaj też:
Dlaczego niektóre kobiety przybierają na wadze w okresie menopauzy?