- Kim jest egoista?
- Egoista a egocentryk. Podstawowe różnice
- Czym jest egocentryzm?
- Jak zachowuje się egocentryk w relacjach z innymi?
- Cechy egoisty
- Przyczyny egoizmu
- Egoizm a wychowanie
- Zachowania egoistyczne – przykłady
- Czy z egoizmu można się wyleczyć?
- Czy istnieje coś takiego jak „zdrowy egoizm”?
- Jak żyć z egoistą?
Czym kieruje się w życiu egoista i czy z osobą myślącą tylko o sobie można stworzyć stabilny związek?
Kim jest egoista?
Egoista to człowiek, którego wzrok sięga tylko do czubka własnego nosa. Nie interesuje go to, co dzieje się w otoczeniu, nie potrafi podtrzymywać relacji rodzinnych, nie ma wielu przyjaciół. Jest męczący dla otoczenia, nieustannie oczekuje adoracji i zainteresowania własną osobą – mimo że sam nie daje nic w zamian.
Egoista nie będzie w stanie wstać wcześniej, żeby podwieźć na autobus bliską osobę. Nie pójdzie do apteki wykupić lekarstw sąsiadce, nie zrobi nikomu zakupów, bo stwierdzi, że straci na to zbyt dużo czasu. W rozmowie z bliską osobą będzie mówił tylko o sobie, nie zapyta o to, co słychać u drugiej osoby.
Egoista a egocentryk. Podstawowe różnice
Egoista i egocentryk to dwie odrębne postawy. Jakie są między nimi różnice? Osoby egocentryczne kierują się własnym dobrem i myślą tylko o zaspokajaniu własnych potrzeb. Są przekonane o własnej nieomylności i uważają, że znajdują się w centrum wszechświata. Niekiedy mogą być wręcz odrealnione we własnych osądach. Egoiści natomiast stawiają siebie na własnym miejscu, dbają o własne potrzeby i o to, by ich punkt widzenia zawsze był na wierzchu, ale nie są tak odrealnione jak egocentrycy. Dostrzegają świat i rządzące nim prawa, ale dla nich ich własna osoba jest zawsze na pierwszym miejscu.
Czym jest egocentryzm?
Egocentryzm to postawa odrębna od egoizmu. Charakteryzuje się on zachowaniem, w którym kierujemy się własnym dobrem, ale jesteśmy też przekonani o własnej wyższości. Możemy narzucać innym ludziom swoje zdanie, wierząc we własną nieomylność i w to, że jesteśmy mądrzejsi od innych. Uczucia bliskich, współpracowników czy osób, wśród których żyjemy, nie są ważne dla egocentryka.
Można powiedzieć, że pod jednym względem egocentryzm jest przeciwieństwem egoizmu. Osoba egoistyczna jest skupiona tylko na sobie i kieruje się wygodną w życiu, ale nie zawsze źle zachowuje się w relacjach z innymi. Często zdarza się jej szanować poglądy i uczucia innych osób, choć na pierwszym miejscu stawia siebie i swoje własne potrzeby.
Jak zachowuje się egocentryk w relacjach z innymi?
Egocentryk wierzy w swoją rację i w to, że jest lepszy i mądrzejszy od innych ludzi. W związku z tym często próbuje narzucać swoje zdanie innym ludziom. Jest przekonany o własnej nieomylności i wyjątkowości, dlatego często traktuje swoich współpracowników czy inne osoby z góry. Nie potrafi dopuścić do siebie myśli, że nie ma racji lub że może się mylić, nie wierzy też, że pomysły innych ludzi mogą być lepsze od jego własnych. Na skutek tego z egocentrykiem bardzo trudno jest pracować.
Równie trudne jest bycie w związku z osobą myślącą tylko o sobie i własnych potrzebach. Egocentryk nawet nie pomyśli, że w relacji partnerskiej dwie osoby powinny się wspierać. Nie będzie go obchodziła pomoc w domowych obowiązkach czy wspieranie emocjonalne drugiej osoby w trudnej sytuacji. Myśli on głównie o sobie i swoich potrzebach, więc wszelkie kierowanie jakiejkolwiek uwagi na drugą osobę jest dla niego obce.
Cechy egoisty
Egoista to osoba, która:
- najbardziej na świecie kocha siebie
- uważa, że jest najważniejszy w rodzinie
- nie interesuje się innymi ludźmi
- skupia się na swoich potrzebach
- uważa, że jest nieomylny
- lubi narzucać innym swoje zdanie
- nie umie pójść na kompromis
- nie potrafi podtrzymywać kontaktów rodzinnych
Przyczyny egoizmu
Egoizm to cecha osobowości, z którą człowiek się rodzi. We wczesnym dzieciństwie egoizm i egocentryzm to zjawiska zupełnie naturalne – małe dzieci nie potrafią poświęcić uwagi innej osobie, skupiają się tylko na zaspokajaniu swoich potrzeb. Gdy rodzice zaczynają obdarzać zainteresowaniem inną osobę (np. młodsze rodzeństwo) reagują niezrozumieniem, złością, agresją.
Z egoizmu wyrasta się wraz z wiekiem. Dzieci w wieku szkolnym potrafią już nawiązywać zdrowe relacje i wykazywać empatię w stosunku do innych ludzi. Niektórzy jednak z tego nie wyrastają i na razie wciąż nie wiadomo, dlaczego tak się dzieje.
Egoizm a wychowanie
Po części egoizm może być również zależny od wychowania. Jeśli rodzice poświęcają dziecku całą swoją uwagę, poświęcają się dla niego, rezygnując z własnego komfortu (np. do tego stopnia, że przez cały dzień zaspokajają tylko potrzeby dziecka, pomijając swoje), uczą je w ten sposób, że wszystko mu się należy.
Dla takiej osoby naturalne jest, że inni ludzie spełniają jej zachcianki, pomagają jej, robią coś za nią. Przekłada się to później na dorosłe życie we wszystkich jego aspektach.
Egoista w pracy nie będzie potrafił pracować w zespole, ponieważ będzie dbał tylko o własną pozycję i nieustannie podkreślał swoje zasługi. Egoista w związku nie będzie potrafił okazać zainteresowania partnerowi, za to będzie oczekiwał ciągłej adoracji i zainteresowania jego problemami, zdrowiem i samopoczuciem.
Zachowania egoistyczne – przykłady
Egoista to osoba skupiona na sobie. Przede wszystkim dba o własne dobro, o to, by jemu w życiu było wygodnie i przyjemnie. Egoiści rzadko kiedy poświęcają się dla nich, są niechętni do pomocy i nie przejawiają empatii względem innych ludzi.
Przykłady zachowań egoistycznych to:
- skupianie się wyłącznie na własnych potrzebach (np. wiemy, że rodzice potrzebują pomocy z zakupami, ale jesteśmy zmęczeni po pracy i zwyczajne nie chce nam się iść i im pomóc)
- narzucanie swojego zdania innym i usilne przekonywanie ich do swojej racji
- nieumiejętność podtrzymywania relacji z bliskimi – egoistów nie obchodzi los innych członków rodziny, nie czują też potrzeby, by się z nimi spotykać
- pomaganie innym z niechęcią
Czy z egoizmu można się wyleczyć?
Egoizm to cecha charakteru, nie jest łatwo się jej pozbyć. Jeśli jednak egoista chce nad sobą pracować i ma obok siebie bliską osobę, która będzie w stanie pokazać mu, w jaki sposób powinien się zachowywać, ma szansę zmienić swoje przyzwyczajenia.
Wymaga to jednak dużo pracy zarówno od egoisty, jak i od osoby, która pomoże mu uświadomić sobie, że jego zachowania nie są prawidłowe. Trzeba wtedy rozkładać je na czynniki pierwsze, wskazywać rzeczy, które trzeba zmienić.
Warto również skorzystać z pomocy psychologa. Najczęściej sugeruje on przeprowadzenie terapii poznawczej, która polega na rozpoznaniu błędnych zachowań i stopniowym eliminowaniu ich z życia.
Czy istnieje coś takiego jak „zdrowy egoizm”?
Psycholodzy zapewniają, że odrobina zdrowego egoizmu jest niezbędna dla zachowania higieny psychicznej. Spełniając potrzeby innych ludzi i zapominając o sobie, pogarszamy swoje zdrowie psychiczne. Po pewnym czasie takiego stylu życia czujemy się zmęczeni, odsunięci na bok, niewarci zainteresowania.
To może spowodować obniżenie nastroju, a stąd już tylko o krok do popadnięcia w spiralę smutku. Warto więc zadbać o siebie i w ferworze dnia codziennego znaleźć czas na to, by zrobić sobie przyjemność (obejrzeć ulubiony serial, poczytać książkę, kupić sobie coś ładnego, wybrać się samotnie na długi spacer). Tylko szczęśliwi i wypoczęci będziemy w stanie prawidłowo zadbać o potrzeby swoich domowników.
Jak żyć z egoistą?
Egoista troszczy się tylko o siebie. Najważniejsze dla niego jest spełnianie własnych pragnień i zaspokajanie swoich potrzeb, dlatego w związku nie potrafi stworzyć relacji partnerskiej. Co więcej, jeśli zaspokojenie jego pragnień jest przeciwstawne pragnieniom partnera, zawsze wybierze siebie. Przykładów takich zachowań jest wiele: egoista wybierze na miejsce wakacyjnego odpoczynku to, które jemu pasuje, a nie to, które chciałaby zobaczyć druga osoba. Nie wstanie w sobotę rano, żeby gdzieś się wybrać, bo jest zmęczony; nie zrobi zakupów po pracy i nie odbierze z pralni ubrań. Takie zachowania są dla niego obce i nienaturalne, ponieważ w ogóle nie zastanawia się nad tym, że oprócz jego potrzeb, są w domu/związku/rodzinie jeszcze jakieś inne. Z tego względu stworzenie stabilnego i satysfakcjonującego związku z egoistą jest trudne.
Czytaj też:
Temperament określa naszą osobowość. Poznaj typy temperamentuCzytaj też:
Sangwinik: chodzący ideał? Cechy, zalety, wady sangwinika
Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy tygodnika Wprost.
Regulamin i warunki licencjonowania materiałów prasowych.