Przewlekłe obgryzanie paznokci, czyli inaczej onychofagia, to częsty sposób na poradzenie sobie z nerwami i stresem. Nawyk ten najczęściej spotykany jest u dzieci, część z niego wyrasta, a u części pozostaje także w życiu dorosłym. Choć wydaje się niegroźny, to w rzeczywistości może nieść za sobą poważne konsekwencje zdrowotne. Dla wielu osób może to być jednak sporym zaskoczeniem, ponieważ często kojarzymy to tylko z mniejszą estetyką dłoni.
Obgryzanie paznokci a uszkodzenia zębów
Obgryzanie paznokci jest nawykiem, od którego trudno się uwolnić, jednak jest ono odpowiedzialne za szereg problemów stomatologicznych. Zaliczamy do nich między innymi:
- Uszkodzenia zębów – obgryzanie paznokci może prowadzić do mikropęknięć szkliwa, a w niektórych przypadkach nawet ukruszenia zębów. W konsekwencji stają się one bardziej podatne na złamania, ale też pojawienie się próchnicy.
- Obrzęki i zapalenie dziąseł – czyli łagodne formy choroby dziąseł. Obgryzanie paznokci może powodować rany dziąseł i uszkadzać ich tkankę. Dzieje się tak na przykład w momencie, gdy fragment paznokcia przypadkowo utkwi w dziąśle.
- Większe ryzyko zachorowania na bruksizm – przypadłość ta polega na nawykowym i nieświadomym zaciskaniu zębów. Może też prowadzić do niezamierzonego zgrzytania zębami, które uszkadza szkliwo.
- Odkształcanie się płytki zęba – to z kolei przyczynia się do powstawania ostrych krawędzi. W konsekwencji może też dojść do stępienia lub złamania zęba.
- Ropień dziąseł – czyli reakcja obronna na stan zapalny organizmu. Tworzy on barierę ochronną wokół miejsca zakażenia, czego celem jest zahamowanie rozwijania się infekcji na inne tkanki. Ropień wypełniony jest charakterystyczną, dość gęstą wydzieliną w żółtawym kolorze. Jego lekceważenie jest niebezpieczne dla zębów, ale też ogólnego stanu zdrowia.
- Wady zgryzu – na przykład zniekształcenia układu szczęki, zmian ułożenia zębów. Może dojść także do stłoczenia i rotacji siekaczy. Schorzenia te są spowodowane przez nacisk wywołany obgryzaniem paznokci. W tym wypadku po pewnym czasie konieczna może być pomoc ortodonty. Badania pokazują, że znaczna większość pacjentów ortodonty to osoby, które obgryzają lub ogryzały paznokcie
Czym jeszcze może skutkować obgryzanie zębów?
Poza problemami stomatologicznymi przewlekłe obgryzanie paznokci może mieć też inne konsekwencje, wpływać na nasz cały organizm i prowadzić do rozwoju różnego rodzaju zakażeń. Wkładanie rąk do ust może zwiększać ryzyko zarażenia się pasożytami, doprowadza także do wzrostu schorzeń bakteryjnych oraz zakażeń wirusowych. Przy nieodpowiedniej i niedostatecznej higienie może również być przyczyną zakażenia pałeczkami gram-ujemnymi, takimi jak np. Escherichia coli.
Ten szkodliwy nawyk ma również konsekwencje zdrowotne związane z samymi paznokciami. Są to:
- wtórne stany zapalne wałów paznokciowych,
- wysiewy brodawek okołopaznokciowych,
- krwawe wylewy pod paznokciami,
- uszkodzenie naskórka,
- ciężkie uszkodzenie łożyska paznokcia,
- wtórne zakażenia bakteryjne zniszczonych okolic paznokci,
- problemy bakteryjne palców, na przykład zanokcica.
Wieloletnie obgryzanie paznokci może też spowodować ich całkowity zanik. Ręce osoby obgryzającej paznokcie stają się drogą pośrednią w przenoszeniu zakażeń bakteryjnych, wirusowych czy pasożytniczych. To z kolei jest niebezpieczne u osób z obniżoną odpornością, zwłaszcza dzieci. Może być nawet przyczyną zapalenia kości i szpiku. To szkodliwe przyzwyczajenie może jednak prowadzić też do wielu negatywnych zmian w życiu danej osoby – na przykład zmniejszać jej samoocenę w obawie przed reakcją innych ludzi, a także być przyczyną ograniczenia zachowań społecznych.
Jakie są przyczyny onychofagii?
Aktualnie uważa się, że na pojawienie się tej choroby wpływ mają zarówno czynniki genetyczne, jak i czynniki środowiskowe. Obgryzanie paznokci jest jednym z najczęstszych nawyków nerwowych. Przyczyną może być zachwianie równowagi emocjonalnej, wiążące się z odczuwaniem niepewności i lęku. Może wynikać z niektórych zaburzeń psychicznych, na przykład zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych lub zaburzeń lękowych. Według niektórych może to być też wyuczone zachowanie, bazujące na obserwacji innych członków rodziny.
U większości osób obgryzanie paznokci nie jest jednak chorobą, a przybiera jedynie łagodną formę i występuje tylko sporadycznie – jest to sposób na odreagowanie negatywnych emocji. Takie osoby robią to tylko i wyłącznie w sytuacjach silnego stresu.
Czytaj też:
Wizyta u stomatologa. Ile kosztuje prywatna opieka tego specjalisty?Czytaj też:
Choroby pasożytnicze – to warto o nich wiedzieć. Jakie zioła na pasożyty można stosować?