Po jakim czasie działa antybiotyk?

Nie każda infekcja jest wskazaniem do przyjmowania antybiotyków. Lekarze przestrzegają przed niepotrzebnym stosowaniem tych leków ze względu na zagrożenie, jakim jest uodparnianie się chorobotwórczych bakterii na działanie farmaceutyków. Niestety, czasami antybiotykoterapia jest niezbędna i wówczas należy przestrzegać wskazań lekarza, przyjmując lek przez określoną liczbę dni, nawet gdy objawy chorobowe ustąpią.

Czym są antybiotyki?

Antybiotyki to leki stosowane w zakażenia bakteryjnych, które leczą infekcje bakteryjne. Zazwyczaj charakteryzują się szerokim spektrum działania i pomagają spowolnić wzrost chorobotwórczych bakterii lub hamują ich rozwój. Dobrze dobrany antybiotyk dość szybko łagodzi objawy choroby, a po pewnym czasie całkiem ją zwalcza. Antybiotyki bakteriostatyczne wyjaławiają jednak naturalną florę bakteryjną, dlatego należy przyjmować je jedynie pod kontrolą lekarza, a w czasie antybiotykoterapii sięgać po probiotyki, które pomogą odbudować mikroflorę jelitową.

Antybiotyki działają toksycznie na bakterie, ale dla ludzkiego organizmu nie są szkodliwe. Aby leczenie zakończyło się sukcesem, leki powinny być dobrane do rodzaju bakterii. Nie każdy antybiotyk zwalczy każdą infekcję bakteryjną – poszczególne rodzaje leków działają na określone grupy bakterii.

Po raz pierwszy wynaleziono jest w drugiej połowie lat 20. XX wieku. Szkocki bakteriolog i lekarz Alexander Fleming odkrył antybiotyk w 1928 roku – penicylinę. Był to milowy krok w rozwoju medycyny, który przyniósł zupełnie nową wiedzę. Penicylina pozwoliła zapobiec zakażeniom bakteryjnym wywołanym przez bakterie z grupy Staphylococcus, wywołujące takie choroby jak zapalenie płuc, angina czy kiła. Były to choroby śmiertelne do czasu wynalezienia antybiotyków.

Kiedy stosuje się antybiotyki?

Wskazaniem do przyjmowania antybiotyku jest infekcja bakteryjna. Może być ona m.in. powikłaniem infekcji wirusowej, która nie była odpowiednio leczona, jednak o tym, że należy przyjmować antybiotyk, zawsze decyduje lekarz. Nigdy nie należy przyjmować antybiotyku na własną rękę w celu szybszego pokonania np. przeziębienia lub grypy. Antybiotyki nie działają na wirusy, a ich nadużywanie zwiększa ryzyko wystąpienia powikłań i prowadzi do braku skuteczności leczenia w sytuacji, gdy zastosowanie antybiotyku okaże się koniecznością.

Antybiotyki niszczą nie tylko chorobotwórcze bakterie, ale także pożyteczną mikroflorę jelitową, dlatego ich nadużywanie często prowadzi do infekcji grzybiczych i wiąże się z osłabieniem odporności organizmu, co skutkuje nawracającymi infekcjami. Ważne: antybiotyki stosuje się jedynie w leczeniu przyczynowym, czyli mającym na celu wyleczenie konkretnej choroby. Profilaktyczne stosowanie antybiotyków (z wyjątkiem szczególnych przypadków np. u pacjentów po skomplikowanych operacjach chirurgicznych) jest niebezpieczne dla zdrowia. Nie wolno przyjmować antybiotyków bez zaleceń lekarza.

Rodzaje antybiotyków

Wyróżnia się wiele rodzajów antybiotyków, które cechuje szerokie spectrum działania oraz aktywność w kierunku jednego lub kilku rodzajów bakterii. Wyróżniamy też kilka rodzajów leczenia antybiotykami, które stosuje się w konkretnych przypadkach m.in.:

• leczenie celowane – poprzedzone wykonaniem badań mających na celu określenie rodzaju chorobotwórczej bakterii oraz jej odporności na działanie konkretnego leku,
• leczenie empiryczne – stosowane w nagłych przypadkach, kiedy nie ma czasu na wykonanie posiewu i antybiogramu,
• leczenie skojarzone – polega na stosowaniu kilku antybiotyków jednocześnie w celu szybkiego zwalczenia zakażenia i zmniejszenia ryzyka uodpornienia się bakterii na działanie jednego antybiotyku.

W antybiotykoterapii stosuje się antybiotyki bakteriobójcze i antybiotyki bakteriostatyczne. Antybiotyk bakteriobójczy niszczy chorobotwórcze bakterie, co pozwala na zatrzymanie procesu chorobowego i wyleczenie pacjenta. Antybiotyk bakteriostatyczny ma za zadanie uniemożliwić nadmierne namnażanie się chorobotwórczych bakterii, które często stanowią niezbędny element mikroflory, jednak w nadmiarze prowadzą do choroby.

Zasady stosowania antybiotyków

Antybiotyk należy przyjmować zgodnie z zaleceniami lekarza. Istnieją leki, które przyjmuje się dwa razy na dobę, w odstępie 12-godzinnym. Należy przestrzegać tych zaleceń, gdyż w innym przypadku lek może okazać się nieskuteczny. W aptekach dostępne są też antybiotyki, które przyjmuje się trzy razy dziennie co 8 godzin. Niektóre leki należy przyjmować przez 7-10 dni, by antybiotykoterapia była skuteczna, a inne tylko przez 3 dni.

Antybiotyków nie należy stosować na własną rękę. Można je przyjmować jedynie wtedy gdy lekarz je zaleci. Antybiotyki mogą być nieskuteczne w przypadku infekcji wirusowej, pomagają jedynie na zakażenia bakteryjne. Aby antybiotyk pomógł zwalczyć chorobę, powinien zostać dobrze dobrany, dlatego tak ważna jest wizyta u specjalisty.

Nie wolno przyjmować antybiotyków bez zaleceń lekarza i samodzielnie sięgać po antybiotyki pozostałe w domu np. po ostatniej chorobie. Są to leki krótkotrwałe, które po chorobie należy wyrzucić (w aptece). Nie należy ich pozostawiać na zapas.

Ile czasu musi minąć, żeby antybiotyk zaczął działać?

Jak szybko działa antybiotyk? To zależy od rodzaju bakterii oraz rodzaju antybiotyku. Antybiotyki bakteriobójcze cechuje bardzo szybkie działanie, które pozwala już po kilkunastu godzinach zauważyć poprawę stanu pacjenta. Działanie antybiotyku rozpoczyna się niemal natychmiast i już po jednej lub dwóch dawkach widać poprawę. Dobrym przykładem są tutaj antybiotyki stosowane w czasie leczenia zapalenia oskrzeli lub anginy u dzieci – już po dwóch dawkach leku można zauważyć, że gorączka zaczyna spadać, a maluch czuje się lepiej.

Antybiotyki bakteriostatyczne działają nieco wolniej. Nie są one tak silne, jak leki bakteriobójcze, więc pierwsze efekty ich działania można zauważyć po 3-4 dniach stosowania. Leki te działają jednak jeszcze po skończonej kuracji – zazwyczaj utrzymują się w organizmie jeszcze przez kilka lub kilkanaście dni.

Ważne: antybiotyki trzeba przyjmować zgodnie z zaleceniami, bo tylko wówczas ich działanie jest skuteczne. Trzeba pamiętać o przestrzeganiu pory przyjmowania leku (najczęściej co 12 godzin) oraz o tym, czy musimy go wziąć przed, w trakcie, czy po posiłku. To niezwykle ważne dla naszego zdrowia. Pominięcie dawki leku może sprawić, że leczenie będzie nieskuteczne.

Czym jest antybiotyk trzydniowy? Po jakim czasie działa antybiotyk 3-dniowy?

Obecnie dość dużą popularnością cieszą się antybiotyki 3-dniowe. Nie stanowią one tak dużego obciążenia dla organizmu jak leki, które należy przyjmować przez 7-10 dni. Nie osłabiają organizmu i nie wyniszczają mikroflory jelitowej tak mocno jak ich silniejsi koledzy.

Antybiotyki 3-dniowe przepisują pediatrzy np. dzieciom w przypadku uciążliwego kaszlu nieznanego pochodzenia, na który nie działają syropy i inne leki. Antybiotyk 3-dniowy może pomóc zwalczyć zakażenia górnych i dolnych dróg oddechowych, zapalenie zatok, a także zakażenia skóry.

Antybiotyk trzydniowy zazwyczaj zaczyna dość szybko działać. Mimo że pacjent przyjmuje lek tylko przez trzy doby, jego działanie jest długotrwałe i pomaga zwalczyć bakterie nawet przez 7-10 dni. Dzięki temu wyraźnie poprawia stan pacjenta.

Jak długo działa antybiotyk?

Czas działania antybiotyku jest uzależniony od jego rodzaju i od choroby, z jaką zmaga się pacjent. Niektóre leki zaczynają działać już w drugiej dobie, przynosząc wyraźną poprawę samopoczucia pacjenta. Inne dopiero w trzeciej dobie.

Najczęściej działanie antybiotyku jest długotrwałe. Mimo że pacjent zakończył już przyjmowanie leku, antybiotyk działa jeszcze przez kilka lub kilkanaście dni. Niektóre rodzaje antybiotyków znajdują się we krwi pacjentów nawet do 3 tygodni po zakończeniu antybiotykoterapii.

Probiotyki przy antybiotykoterapii

Antybiotyk zabija wszystkie bakterie, te chorobotwórcze oraz te, które różnicują środowisko mikroflory jelitowej. Wyjaławiając mikrobiotę jelit, znacznie ją osłabiają i sprawiają, że może stać się podatna na kolejne infekcje. Dlatego tak ważne jest, by w trakcie antybiotykoterapii oraz tuż po niej przyjmować probiotyki, które wzbogacają mikroflorę jelitową.

Najczęściej zaleca się, by probiotyki przyjmować jeszcze przez co najmniej kilka dni po zakończeniu antybiotykoterapii. Antybiotyk dość długo utrzymuje się w organizmie, dlatego należy wspomagać jelita, by nie osłabiły się zbyt mocno.

Dobór właściwego probiotyku oraz zasady przyjmowania go powinno się ustalić z lekarzem. Na rynku znajdziemy wiele rodzajów probiotyków, które zawierają różne szczepy bakterii. Nie wszystkie mają to samo działanie, dlatego powinny zostać indywidualnie dobrane.

Warto też sięgać po naturalne probiotyki i w okresie rekonwalescencji sięgać po jogurty naturalne oraz kiszone warzywa, które dobrze wpływają na mikroflorę jelitową.

Czym jest antybiotykooporność?

W ostatnich latach dużo się mówi o antybiotykooporności. Osoby, które zbyt często są leczone antybiotykami, mogą wypracować tzw. oporność na antybiotyki. To znaczy, że organizm przyzwyczaja się do leków i sprawia, że po dłuższym czasie stosowania ich działanie nie jest tak skuteczne jak na początku. Antybiotykoterapię należy stosować wyłącznie po konsultacji ze specjalistą i tylko na polecenie lekarzy. Działanie antybiotyku nie pozostaje bez wpływu na organizm, dlatego nie należy ich nadużywać.

Warto też pamiętać, że każda antybiotykoterapia osłabia organizm. Temat antybiotyków jest kontrowersyjny, a dziś wiele ludzi uważa, że antybiotyki są zbyt pochopnie przepisywane pacjentom. Mogą wyjaławiać naturalną florę bakteryjną i negatywnie wpływać na pracę przewodu pokarmowego.

Czytaj też:
Domowe sposoby na ból gardła – czym je nawilżać, a co najlepiej łagodzi ból?