Organizm ludzki można porównać do idealnie funkcjonującej maszyny, w której wszystkie systemy ściśle ze sobą współpracują. Jeśli jeden z nich przestanie funkcjonować poprawnie – może to stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia pacjenta. Jedną z takich sytuacji jest właśnie nagłe zatrzymanie krążenia, w konsekwencji czego działanie wszystkich pozostałych układów zostaje zaburzone. Jak wynika ze statystyk Grupy American Heart of Poland, każdego dnia w naszym kraju w wyniku nagłego zatrzymania krążenia umiera 90 osób. Co więcej, okazuje się, że w grupie ryzyka nie są tylko ci, którzy mają problemy z sercem.
Czym jest nagłe zatrzymanie krążenia?
„Nagłe zatrzymanie krążenia to ustanie lub znaczne upośledzenie mechanicznej czynności serca, co przekłada się na utratę przytomności, najczęściej z zatrzymaniem oddechu oraz brakiem wyczuwalnego pulsu. W przypadku braku podjęcia prawidłowych czynności resuscytacyjnych, nieodwracalne zmiany w mózgu zazwyczaj zaczynają się już po 3 minutach od nagłego zatrzymania krążenia, a śmierć następuje dosłownie kilka minut później” – tłumaczy kardiolog z Grupy American Heart of Poland dr hab. n. med. Adam Janas.
Najczęstsze powody nagłego zatrzymania krążenia są związane z problemami kardiologicznymi, takimi jak między innymi:
- zatorowość płucna,
- niewydolność serca,
- zawał mięśnia sercowego.
W grupie ryzyka nie są jednak tylko osoby, które borykają się z powyższymi schorzeniami. „NZK może również wystąpić u osób pozornie zdrowych. Do tej grupy zaliczają się sportowcy, ponieważ intensywny wysiłek podczas zawodów, szczególnie w sytuacjach, kiedy motywacja jest wysoka, może spowodować nagłe zatrzymanie krążenia. Warto zaznaczyć, że te zagrożenia nie wystąpiłyby, gdyby osoba unikała sportów o wyjątkowo intensywnym wysiłku. Do grupy ryzyka należą również osoby z nierozpoznanymi chorobami takimi jak: zespoły długiego odcinka QT – mało powszechna choroba serca o podłożu genetycznym, czy wrodzone kardiomiopatie, które związane są z zaburzeniami w budowie mięśnia sercowego oraz jego nieprawidłowym funkcjonowaniem” – dodał specjalista.
Jakie są objawy nagłego zatrzymania krążenia?
Do objawów nagłego zatrzymania krążenia należy między innymi:
- brak reakcji na bodźce (jest to efektem przerwania przepływu krwi do mózgu),
- utrata świadomości,
- brak wyczuwalnego oddechu (tzw. oddech agonalny, który polega na nieregularnych próbach łapania powietrza),
- brak wyczuwalnej fali tętna na większych naczyniach tętniczych.
Nagłe zatrzymanie krążenia niesie za sobą zwiększone ryzyko śmierci, jeżeli pacjent nie przebywa wtedy akurat w warunkach szpitalnych. Dlatego właśnie niezwykle ważna jest szybka reakcja świadków tego zdarzenia i udzielenie osobie chorej pomocy. „W sytuacji, gdy następuje zatrzymanie krążenia i serce przestaje bić, łatwo wpaść w panikę. Często zdarza się, że nie wiemy, jak skutecznie zareagować, co najczęściej prowadzi do biernej postawy – oczekiwania na przyjazd karetki. Niestety, taka bezczynność może mieć tragiczne konsekwencje dla osoby znajdującej się w stanie zagrożenia życia. Jeśli szybko zareagujemy i wykonamy masaż pośredni serca, szanse na wyzdrowienie pacjenta istotnie się zwiększają” – wyjaśnił kardiolog. Dodatkowo z niedawnych badań wynika, że NZK daje inne objawy u kobiet, a inne u mężczyzn.
Co zrobić, żeby zmniejszyć ryzyko wystąpienia NZK?
W tym przypadku szalenie istotną rolę odgrywa profilaktyka. „Rzucenie palenia oraz regularne badania kardiologiczne po 40. roku życia są bardzo ważne w ocenie ryzyka sercowo-naczyniowego i wdrożeniu odpowiedniego leczenia” – wyjaśnił kardiolog. Aktualnie w naszym kraju działa program „Profilaktyka 40 plus”, w ramach którego osoby, które ukończyły 40. rok życia, mogą wykonać bezpłatne badania i dokładnie skontrolować stan swojego zdrowia.
Czytaj też:
Zbyt intensywny wysiłek fizyczny może być szkodliwy. Badacze odkryli ciekawą zależnośćCzytaj też:
To najczęstsze zaburzenie oddychania podczas snu. Sprawdź, czy problem nie dotyczy ciebie