Zapłodnienie to proces, dzięki któremu powstaje nowe życie. Teoretycznie polega na połączeniu komórki jajowej i plemnika, ale w praktyce jest dużo bardziej skomplikowany. Co warto o nim wiedzieć?
Czynniki potrzebne do powstania życia
Aby zapłodnienie było możliwe, konieczne jest, by organizm kobiety uwolnił komórkę jajową. Dzieje się tak tylko jeden raz w ciągu miesiąca, a jajeczko jedynie przez 24 godziny jest zdolne do zapłodnienia. Z tego względu zapłodnienie nie jest wcale tak proste, jak mogłoby się wydawać.
Owulacja a poczęcie
Gdy kobieta jest w wieku rozrodczym, a jej cykle miesiączkowe są regularne, zachodzi u niej proces owulacji. Około 10. dnia cyklu nadchodzi czas, w którym organizm przygotowuje się na ewentualne zapłodnienie. Następują wtedy dni płodne, w trakcie których zmienia się śluz szyjkowy, stając się bardziej śliski i ciągnący, co umożliwia transport plemników.
Przy regularnych 28-dniowych cyklach, 14. dnia następuje owulacja, którą charakteryzuje wystąpienie śluzu o konsystencji białka kurzego. Daje ona również inne objawy: pojawia się tkliwość piersi, bóle w podbrzuszu, podnosi się temperatura ciała o 0,2 stopnie Celsjusza (panie, które regularnie mierzą sobie temperaturę, są w stanie zauważyć różnicę). To znak, że wkrótce organizm uwolni komórkę jajową, która przez 24 godziny będzie zdolna do zapłodnienia.
Na czym polega zapłodnienie?
Gdy pęcherzyk Graffa uwalnia komórkę jajową, nadchodzi idealny czas na zbliżenie. Plemniki są w stanie przetrwać w organizmie kobiety nawet kilka dni, dlatego przyjmuje się, ze pary, które pragną dziecka, powinny współżyć przez cały okres dni płodnych. Trwają one najczęściej około 5 dni w cyklu, od 10. do 15. dnia regularnego cyklu. W ten sposób nie przeoczą owulacji.
Po osiągnięciu orgazmu przez mężczyznę plemniki trafiają do pochwy. Stamtąd przez kanał szyjki macicy trafiają do jajowodu, gdzie mogą trafić na komórkę jajową. Gdy plemnik połączy się z jajeczkiem, dochodzi do zapłodnienia.
Poczęcie a ciąża
Połączenie komórki jajowej z plemnikiem nie oznacza jeszcze ciąży. Zapłodnione jajeczko przemieszcza się jajowodem w kierunku macicy. Wędrówka trwa kilka dni, aż zakończy się w ściance macicy. O ciąży mówimy wtedy, gdy komórka jajowa zagnieżdża się w błonie śluzowej macicy. Kobieta może zauważyć wtedy plamienie (krwawienie) implantacyjne, które jest pierwszym sygnałem ciąży.
Problemy z owulacją
Gdy mimo prób i starań kobieta nie zachodzi w ciążę, powinna wybrać się do ginekologa, który w pierwszej kolejności przeprowadzi u niej monitoring cyklu. Sprawdzi, czy ma miejsce owulacja, zleci również badania hormonów (m.in. tarczycy, estrogenów, progesteronu, testosteronu).
Za problemy z owulacją nie zawsze odpowiadają choroby. Czasem wystarczy stres, zbyt intensywny tryb życia czy wysiłek fizyczny, by owulacja się przesunęła, a kobieta nie mogła zajść w ciążę.
Gdy wyniki badań hormonalnych są dobre, ginekolog może zalecić wypoczynek, zmianę diety albo stosowanie łagodnych preparatów ziołowych, które uregulują gospodarkę hormonalną. Sprawdza się m.in. niepokalanek mnisi, który łagodzi zespół napięcia przedmiesiączkowego i reguluje wahania w cyklu. Dobrze działa również przyjmowanie preparatów z oleju wiesiołka, który zwiększa produkcję płodnego śluzu.
Jeśli wynik badań wskazują na duże wahania hormonalne, lekarz może zalecić przyjmowanie leków, które unormują poziom hormonów. Często zleca również USG narządu rodnego, a jeśli problemy są bardziej zaawansowane – badania drożności jajowodów.
Problemy z zapłodnieniem
Do najczęstszych problemów, które przyczyniają się do niemożliwości zajścia w ciążę, należą:
- nieregularne miesiączki
-
cykle bezowulacyjne
- problemy z gospodarką hormonalną
- zespół policystycznych jajników
- niedrożność jajników
- choroby tarczycy
-
choroba Hashimoto
- endometrioza
- insulinooporność
Przyjmuje się, że jeśli w ciągu roku regularnego współżycia parze nie uda się zajść w ciążę, powinna zgłosić się do lekarza, by wykonać badania, które pomogą zdiagnozować, gdzie leży przyczyna problemu. Do roku czasu nie należy się martwić. U każdej zdrowej kobiety mogą wystąpić cykle bezowulacyjne (nawet 3 w ciągu roku), a choroby, infekcje i stres mogą wpłynąć na płodność. Po tym czasie jednak należy skonsultować się ze specjalistą.
Czytaj też:
Bezowocne starania o dziecko. Kiedy udać się do specjalisty i do jakiego?Czytaj też:
Hiperprolaktynemia utrudnia zajście w ciążę. Skutki nadmiaru prolaktynyCzytaj też:
Test owulacyjny pomaga zajść w ciążę. Jak działa?