Echo serca (USG serca, UKG serca) zaliczane jest do grupy bezinwazyjnych badań obrazowych. Pozwala ono w szybki i bezpieczny sposób ocenić budowę mięśnia sercowego oraz jego funkcjonowanie. Echokardiografia jest obecnie jednym z częściej wykonywanych badań kardiologicznych na etapie diagnostyki chorób serca oraz monitorowania postępów w ich leczeniu.
Badanie echo serca. Na czym polega?
Badanie echokardiograficzne serca to jedno z badań USG, które wykonywane są dzięki zastosowaniu ultradźwięków. Emitowane przez aparaturę diagnostyczną fale ultradźwiękowe są całkowicie bezpieczne dla naszego zdrowia. Dzięki specyficznemu rozchodzeniu się ultradźwięków wewnątrz organizmu możliwe jest uzyskanie dokładnego obrazu poddawanych badaniu narządów. W przypadku USG serca docierające go niego ultradźwięki powodują, że na ekranie monitora widoczne są badane struktury. Stąd nazwa „echo” serca, bo fale ultradźwiękowe dzięki odbiciu od struktur narządu pozwalają na dokładną diagnostykę budowy anatomicznej serca oraz jego funkcjonowania w czasie rzeczywistym. Uzyskany na skutek działania ultradźwięków obraz może zostać utrwalony w postaci wydruku lub zapisany na nośnikach danych.
Co można zbadać dzięki echu serca?
Echo serca jest badaniem niezwykle przydatnym zarówno na etapie diagnostyki, jak i leczenia pacjentów. Dzięki działaniu echokardiografu możliwa jest dokładna ocena m.in.:
- budowy anatomicznej mięśnia sercowego,
- funkcji serca,
- przepływu krwi w naczyniach wieńcowych,
- funkcjonowania zastawek serca,
- kurczliwości i relaksacji mięśnia sercowego.
Echokardiografia jest skutecznym, bezpiecznym i bezbolesnym badaniem, które pozwala na kompleksową ocenę najważniejszych parametrów funkcjonowania serca oraz zdiagnozowanie wad związanych z budową mięśnia sercowego. Echo serca nie szkodzi zdrowiu i jak każde inne badanie USG może być wykonywane bez względu na wiek oraz zmianę stanu fizjologicznego np. związaną z ciążą. Echo serca może być wykonane nie tylko u kobiety ciężarnej, ale także u płodu w przypadku podejrzenia wrodzonych wad serca lub występowania u matki schorzeń mogących je wywołać.
Echo serca – wskazania
Badanie echokardiograficzne serca wykonywane jest przede wszystkim w przypadku wystąpienia objawów, które mogą wskazywać na schorzenia kardiologiczne. Jego wykonanie zleca lekarz, do którego trafia pacjent z podejrzeniem nieprawidłowości w funkcjonowaniu mięśnia sercowego lub pacjent cierpiący na schorzenia przewlekłe, które mogą prowadzić do choroby wieńcowej. Najczęściej wskazaniem do wykonania echa serca jest m.in.:
- przebyty zawał mięśnia sercowego,
- nadciśnienie tętnicze,
- podejrzenie występowania wady serca np. u niemowlęcia lub małego dziecka,
- zakrzepica,
- zdiagnozowana choroba wieńcowa,
- przebyty udar niedokrwienny mózgu.
Wskazaniem do wykonania echokardiografii są także niepokojące objawy, z którymi pacjent zgłasza się do lekarza m.in.:
- powtarzające się omdlenia,
- kołatanie serca,
- obniżenie zdolności wysiłkowych,
- zawroty głowy.
Echo serca – przebieg badania
Jak już zostało wspomniane, echo serca jest badaniem bezinwazyjnym, które najczęściej wykonywane jest za pomocą specjalnej głowicy przez klatkę piersiową pacjenta (echo serca przezklatkowe). W tym przypadku przebieg badania nie różni się od przebiegu innych rodzajów USG. W określonych przypadkach echo serca może wymagać zastosowania dodatkowych bodźców, które pozwalają ocenić pracę serca podczas wzmożonego wysiłku (echo serca wysiłkowe). W tym przypadku pacjent najczęściej musi wykonać serię ćwiczeń fizycznych, które mają na celu pobudzenie serca do efektywnej pracy. U niektórych pacjentów wykonywane są echo serca przezprzełykowe oraz echo serca z kontrastem.
W przypadku echokardiografii przezprzełykowej do przełyku pacjenta wprowadzana jest niewielka sonda, która emituje fale ultradźwiękowe.
Echokardiografia z kontrastem wymaga dożylnego podania specjalnego środka, który wraz z krwią dostaje się do serca, pomagając ocenić jego budowę oraz uwidocznić wady anatomiczne mięśnia sercowego. Ze względu na specyfikę USG serca w przypadku większości pacjentów nie zachodzi konieczność specjalnego postępowania przed badaniem. Wyjątkiem są echokardiografia przezprzełykowa oraz echokardiografia wysiłkowa. Przed echokardiografią wysiłkową może zajść konieczność przyjęcia przepisanych przez lekarza leków, jeżeli stan zdrowia lub sprawność fizyczna pacjenta nie pozwalają na wykonywanie ćwiczeń. W przypadku echa serca przezprzełykowego lekarz zleca wykonanie dodatkowych badań m.in. prześwietlenia klatki piersiowej, a pacjent musi stawić się na badanie na czczo.
Czytaj też:
5 pokarmów, które zmniejszają ryzyko udaru