Grzybica dłoni jest częstą konsekwencją wcześniejszego zakażenia stóp różnego rodzaju patogennymi drobnoustrojami. Grzybica może być wywołana m.in. przez dermatofity, drożdżaki i pleśnie; często mamy do czynienia z zakażeniami mieszanymi, które wymagają doboru leków o szerokim spektrum działania. Grzybice wywołane przez dermatofity, drożdżaki i pleśnie dają podobne objawy, dlatego konieczne jest wykonanie badań, które pozwolą określić, jaki patogen spowodował chorobę.
Infekcja grzybicza
Grzybica jest chorobą zakaźną. Możemy się nią zarazić, korzystając np. z różnych przedmiotów, jednak rzadko dochodzi do zakażenia np. przez uścisk dłoni. Aby rozwinęła się infekcja grzybicza, konieczne jest zaistnienie odpowiednich warunków do rozwoju chorobotwórczych drobnoustrojów. Grzybica częściej atakuje osoby, których układ odpornościowy nie funkcjonuje w prawidłowy sposób, a także osoby osłabione np. po długiej rekonwalescencji. Niektóre schorzenia i stany fizjologiczne znacząco zwiększają ryzyko zachorowania na grzybicę np. cukrzyca, zaburzenia krążenia, niedokrwistość, podeszły wiek, ciąża i przyjmowanie leków immunosupresyjnych.
Jak już zostało wspomniane, grzybica przenosi się często na ręce ze stóp, atakując skórę pomiędzy palcami, nadmiernie pocącą się wewnętrzną powierzchnię dłoni oraz paznokcie. Do przeniesienia zakażenia ze stóp na dłonie, i nie tylko, dochodzi podczas dotykania i drapania stóp lub zmian w innym, w pierwotnym ognisku zakażenia. Grzybicę ze stóp możemy także przenieść np.na okolicę intymną.
Grzybica dłoni jest uciążliwą chorobą, która wymaga leczenia. Domowe sposoby na grzybicę nie gwarantują oczekiwanych efektów kuracji i prowadzą jedynie do chwilowego zaleczenia infekcji, która po krótkim czasie, powraca ze zdwojoną siłą. Z tego względu najlepiej rozpocząć leczenie w początkowym stadium choroby, co pozwoli zredukować ryzyko związane z jej przeniesieniem na inne partie skóry oraz zakażeniem np. domowników.
Grzybica – co warto wiedzieć?
Grzybica jest chorobą, która rozwija się nie tylko w obrębie skóry i błon śluzowych. Niekiedy ogniska chorobowe znajdują się wewnątrz organizmu np. w układzie pokarmowym. Grzybica jest poważną chorobą, która może mieć charakter przewlekły. Przewlekłej grzybicy sprzyja stosowanie niektórych leków np. antybiotyków i osłabienie organizmu związane z chorobami ogólnoustrojowymi. W niektórych przypadkach nasilająca się grzybica może wskazywać na chorobę nowotworową – w tym przypadku zmiany chorobowe nie są zlokalizowane jedynie na skórze, ale także np. na błonach śluzowych jamy ustnej.
Zmiany chorobowe, które są typowe dla grzybicy, mogą być objawem także innych schorzeń dermatologicznych oraz kontaktowego zapalenia skóry. Kontaktowe zapalenie skóry ma często podłoże alergiczne i jest reakcją np. na związki obecne w kosmetykach. Kontaktowe zapalenie skóry prowadzi do pojawienia się wyprysku skórnego oraz m.in. świądu i zaczerwienienia. Objawem wyprysku może być obserwowane także w przebiegu grzybicy łuszczenie się skóry.
Badania przy podejrzeniu grzybicy
Zanim zdiagnozowana zostanie grzybica skóry dłoni, grzybica stóp lub grzybica skóry gładkiej i skóry owłosionej, konieczne jest wykonanie badań, które pozwolą określić podłoże zmian chorobowych. Podobne objawy obserwowane są np. w przebiegu atopowego zapalenia skóry, reakcji alergicznych oraz innych chorób. Jeżeli nie można zdiagnozować choroby na podstawie obrazu klinicznego, to pobiera się zeskrobiny skóry, które zostają poddane badaniom laboratoryjnym.
Grzyby chorobotwórcze mogą zacząć namnażać się na naszej skórze i wewnątrz organizmu, gdy mają ku temu odpowiednie warunki. W ludzkim organizmie naturalnie bytują liczne szczepy różnych patogenów, których nadmierny rozrost powstrzymują tzw. dobre bakterie. Jeżeli dojdzie do pojawienia się zaburzeń jakościowych i ilościowych w naturalnej florze bakteryjnej, to może dojść do nadmiernego namnażania się np. drożdżaków, które wywołują kandydozę.
Grzybica to choroba diagnozowana bardzo często. Szczególnie grzybica stóp stanowi problem znacznego odsetka ludzkiej populacji, co zwiększa ryzyko zakażenia np. podczas korzystania z basenów, hotelowych łazienek i szatni w obiektach sportowo-rekreacyjnych. Rozwój grzybicy ułatwiają np. otarcia i inne uszkodzenia powierzchowne skóry. W przypadku zakażeń grzybiczych często czynnikiem ułatwiającym rozwój choroby jest nadmierna potliwość.
Czynniki ryzyka rozwoju grzybicy
Grzybica dłoni, grzybica stóp, grzybica paznokci, a także inne grzybice częściej dotykają osoby z obniżoną odpornością. Zdarza się, że nawracające zakażenia grzybicze są jednym z objawów poważnych schorzeń, które jeszcze nie zostały wykryte. Z tego względu nie powinno się bagatelizować nawracającej grzybicy, niezależnie od tego, w jakim miejscu na skórze pojawiają się ogniska choroby.
Do czynników ryzyka rozwoju grzybicy zaliczamy m.in.:
- nadmierną potliwość,
- stosowanie bogatej w cukry proste diety,
- osłabienie organizmu o różnym podłożu,
- wrodzone i nabyte zaburzenia odporności,
- noszenie ubrań i obuwia z nieprzepuszczających powietrza materiałów,
- korzystanie z niewysterylizowanych przyrządów przeznaczonych do manicure i pedicure,
- brak prawidłowej higieny.
Grzybica skóry nóg i grzybica skóry rąk często jest skutkiem ubocznym pracy w utrudniającym przepływ powietrza obuwiu, a także pracy w rękawicach ochronnych, które powodują nadmierne pocenie się dłoni. Grzybicą dłoni i innymi rodzajami grzybicy można zarazić się nie tylko od osoby chorej, np. korzystając ze wspólnych ręczników, ale także od zwierząt gospodarskich i zwierząt domowych, ptaków hodowlanych i poprzez kontakt z zakażoną glebą. Zakażeniu np. podczas prac w ogrodzie lub opieki nad zwierzętami sprzyja zwykłe otarcie skóry.
Grzybica to choroba zakaźna, którą możemy zarazić się nie tylko w naszym środowisku domowym, ale także w pracy oraz podczas korzystania z obiektów sportowo-rekreacyjnych. Warto pamiętać o ochronie skóry przed kontaktem z drobnoustrojami, które znajdują się np. na podłodze w szatni, na basenie i pod prysznicem.
Objawy grzybicy dłoni
Objawy grzybicy dłoni są podobne do objawów innych rodzajów grzybic np. grzybicy stóp i paznokci. Zaliczamy do nich zaczerwienienie skóry, swędzenie skóry, nadmierne łuszczenie się naskórka, a także silne rogowacenie, które zauważalne jest m.in. w okolicy palców u stóp i pięt. Grzybica objawia się także pękaniem skóry, co sprawia, że zwiększa się ryzyko dodatkowych nadkażeń bakteryjnych.
Dermatofity, drożdżyce oraz pleśnice wywołują najczęściej powierzchniowe zakażenia skóry, jednak brak leczenia może doprowadzić do poważnych powikłań. Z tego względu konieczne jest rozpoczęcie jak najszybszego leczenia, aby uniknąć zakażenia innych części ciała.
Grzybica dłoni pojawia się przede wszystkim na bocznych powierzchniach palców. W przypadku grzybicy paznokci zmiany koncentrują się w okolicy wału paznokciowego. Czasami grzybica skóry dłoni obejmuje ich całą powierzchnię wewnętrzną. Skóra w przebiegu grzybicy jest zaczerwieniona i pojawia się uporczywy świąd, który powoduje potrzebę drapania. Podczas drapania skóry chorobotwórcze patogeny gromadzą się pod paznokciami, co ułatwia ich przenoszenie na inne części ciała np. w okolicę intymną.
Grzybica rąk utrudnia codzienne funkcjonowanie i jest przyczyną kompleksów. Z uwagi na fakt, że jest to choroba zakaźna, należy jak najszybciej rozpocząć leczenie grzybicy, które można wspomagać stosowaniem domowych sposobów łagodzenia uciążliwych dolegliwości oraz redukcji chorobotwórczych patogenów.
Leczenie grzybicy dłoni
Leczenie grzybicy dłoni polega na stosowaniu leczenia miejscowego z uwzględnieniem preparatów o działaniu przeciwgrzybiczym. To m.in. maści i kremy o działaniu redukującym chorobotwórcze patogeny. W leczeniu grzybicy dłoni bardzo ważna jest redukcja czynników sprzyjających rozwojowi infekcji. Jeżeli wywołuje ją np. nadmierna potliwość, to konieczne jest także działanie ograniczające wydzielanie potu. Niekiedy niezbędne jest także zwalczanie dodatkowych zmian skórnych np. nadkażeń bakteryjnych.
Ważne! Grzybica skóry może mieć związek z chorobami wewnętrznymi. Jeżeli zostaną one zdiagnozowane, to oprócz leczenia objawowego grzybicy skóry musi być także wdrożone leczenie choroby podstawowej.
W leczeniu grzybicy czasami konieczne jest stosowanie leków doustnych, które pozwalają na skuteczne leczenie zaawansowanych postaci choroby. Jeżeli leczenie grzybicy dłoni nie przynosi oczekiwanych efektów, to może być konieczne pobranie wycinka do badań histopatologicznych. Biopsja skóry wykonywana jest u chorych, u których zmiany obejmują m.in. warstwy wewnętrzne skóry, a uciążliwe objawy nasilają się pomimo leczenia.
W przypadku niepowikłanej grzybicy skóry dłoni, grzybicy stóp, a także innych grzybic, może być stosowane leczenie wspomagające domowymi sposobami. W leczeniu grzybicy skóry stosuje się m.in. rozcieńczony olejek z drzewa herbacianego, który ma silne działanie grzybobójcze.
Czytaj też:
Czerniak paznokcia – przyczyny, jak się objawia, diagnostyka i leczenie