Prawidłowo funkcjonujący aparat podtrzymujący narządy miednicy, czyli mięśnie, ścięgna i więzadła, zapobiegają uwypuklaniu się narządów wewnętrznych do pochwy oraz ich wypadaniu. Osłabienie mięśni podtrzymujących macicę powoduje (elastyczności tkanek), że pojawiają się problemy z jej wypadaniem. Problem ten dotyczy kobiet w różnym wieku i ma bezpośredni związek z działaniem czynników, które osłabiają aparat podtrzymujący macicę. Do czynników, które mogą powodować obniżanie się i wypadanie macicy, zaliczamy m.in.:
- więcej niż 1 poród oraz urodzenie dużego dziecka,
- predyspozycje genetyczne,
- zmiany w organizmie, które związane są z procesami jego starzenia,
- zmiany hormonalne w okresie menopauzy,
- choroby osłabiające tkankę łączną.
Wypadanie macicy to nie tylko utrudniająca codzienne funkcjonowanie, ale także bardzo wstydliwa dolegliwość, która może powodować np. całkowitą rezygnację z intymnych zbliżeń oraz stopniowe wycofywanie się z normalnego życia. Wiele kobiet cierpi nie tylko z powodu fizycznych dolegliwości i związanego z wypadaniem macicy dyskomfortu, ale także zaburzeń o podłożu emocjonalnym oraz obniżenia samooceny.
Wypadanie macicy może wymagać specjalistycznego leczenia. Im szybciej zostanie ono rozpoczęte, tym mniejsze szkody m.in. w psychice kobiety wyrządzi wypadanie macicy. Warto dowiedzieć się więcej na temat tego schorzenia, bo znajomość przyczyn i objawów wypadania macicy pozwoli uniknąć zbędnego stresu. Co więcej, znając symptomy wypadania macicy, możemy szybko zgłosić się do lekarza po niezbędną pomoc.
Co trzeba wiedzieć na temat wypadania macicy?
Uwypuklenie lub wypadanie narządu rodnego nie jest rzadko diagnozowanym schorzeniem. Szacuje się, że nawet 1 na 3 kobiety, które urodziły dzieci, cierpi z tego powodu. Wypadanie macicy jest także dolegliwością typową dla okresu okołomomenopauzalnego, w którym dochodzi m.in. do zmian hormonalnych.
Wypadanie macicy spowodowane jest przez utratę elastyczności mięśni miednicy. Do utraty elastyczności mięśni miednicy mogą doprowadzić np. ciąże mnogie oraz urodzenie dużego dziecka, którego masa ciała znacząco odbiegała od średniej. U niektórych kobiet wypadanie macicy pojawia się na krótko po porodzie, jednak nie jest to normą, bo zaburzenia w obrębie aparatu podtrzymującego macicę mogą ujawnić się dopiero po wielu latach.
Wypadanie macicy diagnozowane jest w różnej postaci. Może dotyczyć nie tylko macicy, ale także innych narządów miednicy oraz pochwy.
Na czym polega wypadanie macicy? Dlaczego występuje obniżenie narządów rodnych?
Wypadanie macicy polega na obniżeniu się narządów rodnych kobiety. Przyczyny wypadania macicy bywają różne. Na skutek obniżenia się macicy pojawiają się dość charakterystyczne dolegliwości. Czasami zdarza się, że narządy wewnętrzne zaczynają wysuwać się przez pochwę, co wskazuje na znaczne problemy w obrębie podtrzymujących je mięśni, ścięgien oraz więzadeł.
W przypadku wypadania macicy stosowane są zarówno nieoperacyjne, jak i operacyjne metody leczenia. Warto wiedzieć, że każda kobieta powinna systematycznie dbać o stan aparatu podtrzymującego macicę, wykonując ćwiczenia dna miednicy (ćwiczenia mięśni Kegla). Trening mięśni Kegla jest nie tylko sposobem na utrzymanie narządów miednicy na prawidłowym miejscu, ale także pozwala redukować nietrzymanie moczu, które jest typowo kobiecą dolegliwością.
Wypadanie macicy polega na stopniowym obniżaniu się narządu rodnego, co jest spowodowane utratą elastyczności mięśni dna miednicy i innych struktur podtrzymujących narządy miednicy (dochodzi do tzw. osłabienia aparatu podtrzymującego). Wypadanie narządu rodnego jest także związane z niektórymi chorobami przewlekłymi, które mogą prowadzić do zmniejszenia produkcji kolagenu.
Wiele kobiet zadaje sobie pytanie: jak wygląda wypadanie macicy? Wyobraźnia podsuwa nam różne obrazy, jednak w zdecydowanej większości przypadków, macica uwypukla się do przedsionka pochwy i nie wysuwa się poza ciało. Z wypadaniem macicy wiążą się uciążliwe dolegliwości, które mogą nie być kojarzone z wypadaniem narządów miednicy, co często opóźnia rozpoczęcie leczenia.
Czytaj też:
Nudności i wymioty w ciąży. Nie zawsze są czymś „normalnym”
Przyczyny wypadania macicy
Bezpośrednią przyczyną wypadania macicy jest obniżenie narządów rodnych, które powinny być podtrzymywane przez składający się z mięśni, więzadeł i ścięgien aparat podtrzymujący. Osłabienie aparatu podtrzymującego narządy miednicy powoduje, że stopniowo uwypuklają się one do ściany pochwy. Oprócz macicy wypadaniu może również ulegać np. pęcherz moczowy. Na skutek osłabienia mięśni, które podtrzymują ściany pochwy, dochodzi do wypadania macicy i pochwy.
Jak już zostało wspomniane, najczęstszą przyczyną wypadania macicy są ciąże mnogie oraz porody dużych dzieci. Wypadanie macicy częściej dotyczy wieloródek, czyli kobiet, które urodziły więcej niż jedno dziecko, a także kobiet, które zachodziły w kolejne ciąże w krótkich odstępach czasu, co uniemożliwiało regenerację osłabionych struktur aparatu podtrzymującego narządy miednicy. Inne przyczyny wypadania macicy to m.in.:
-
menopauza,
- naturalne procesy starzenia się organizmu, które nasilają się po menopauzie,
- zaburzenia hormonalne,
- niektóre choroby np. otyłość i choroby tkanki łącznej.
Do wypadania macicy mogą przyczynić się również inne schorzenia, które dość często występują u kobiet, a także nadmierne obciążanie organizmu i dźwiganie ciężarów. Wypadaniu macicy sprzyjają np. przewlekłe zaparcia, napadowy i przewlekły kaszel o różnym podłożu, jak również inne choroby, które powodują wzrost ciśnienia w obrębie jamy brzusznej.
Wypadanie macicy – objawy dotyczące nie tylko narządów rodnych
Objawy wypadania macicy początkowo mogą być mylone z objawami innych chorób oraz dolegliwości typowych dla kobiet. Słabnące mięśnie dna miednicy powodują, że kobieta zaczyna odczuwać m.in. nieprzyjemne uczucie ciągnięcia lub inny dyskomfort w pochwie. Dolegliwości mogą koncentrować się także w odcinku lędźwiowym kręgosłupa. Następnie pojawiają się problemy z narządami układu moczowego m.in. z pęcherzem moczowym, a także dolegliwości ze strony jelit. Na skutek wypadania macicy mogą pojawić się objawy typowe dla wielu schorzeń układu moczowego np.:
- częste oddawanie moczu,
- parcie na pęcherz,
- trudności z całkowitym opróżnieniem pęcherza moczowego,
- nieprawidłowy strumień moczu.
Dość charakterystycznym objawem, który może wskazywać na wypadanie macicy, jest nietrzymanie moczu podczas wysiłku. Choć problem wysiłkowego nietrzymania moczu dotyczy wielu kobiet, to w tym przypadku najczęściej towarzyszą mu także inne objawy ze strony układu moczowego, a także objawy jelitowe, do których zaliczamy np. problemy z defekacją, uczucie niepełnego opróżnienia jelit, a także zaburzenia trawienne.
Czytaj też:
Objawy mięśniaków macicy, diagnostyka i leczenie
Wypadanie narządów rodnych może mieć różną postać. Wyróżniamy wypadanie na przedniej i tylnej ścianie pochwy, wypadanie szczytu pochwy, a także wypadanie macicy. Nierzadko zdarza się, że u kobiety diagnozowanych jest kilka postaci wypadania narządów rodnych (np. wypadanie macicy i pochwy), co utrudnia leczenie oraz powoduje nasilenie się odczuwanych dolegliwości.
Wypadanie macicy powoduje dyskomfort podczas stosunku (czasami dolegliwości bólowe) oraz zwiększa ryzyko występowania nawracających infekcji w obrębie dróg rodnych i układu moczowego. W początkowej fazie choroby wypadanie macicy może przebiegać w bezobjawowy sposób. Szacuje się, że w przypadku około 50% pacjentek wypadanie macicy ma postać lekką, nie powoduje objawów, które znacząco wpływają na jakość życia i nie wymaga leczenia operacyjnego.
Leczenie wypadania macicy
Leczenie wypadania macicy dobierane jest do stopnia zaawansowania dolegliwości, a także ogólnego stanu zdrowia kobiety. Stosowane są zarówno operacyjne, jak i nieoperacyjne metody leczenia – wybór odpowiedniego sposobu leczenia powinien odbywać się po wykonaniu niezbędnych badań.
W zależności od wieku i stanu zdrowia kobiety stosowane jest leczenie nieoperacyjne, które uwzględnia przede wszystkim naturalne metody wzmacniania aparatu podtrzymującego narządy miednicy, czyli trening mięśni Kegla, terapia farmakologiczna, która ma na celu wyrównanie gospodarki hormonalnej, a także mechaniczne podpieranie macicy za pomocą tzw. pesarów (zwykle, gdy występuje nietrzymanie moczu związane z obniżeniem narządów rodnych).
Znaczne obniżenie narządów rodnych związane m.in. z rozciągnięciem mięśni oraz jednoczesne wypadanie różnych narządów miednicy mniejszej może być wskazaniem do wykonania w skrajnych przypadkach zabiegu chirurgicznego. Dobór metody chirurgicznej zależy m.in. od tego, jakie nasilenie mają objawy wypadania macicy, wieku kobiety oraz ewentualnych schorzeń dodatkowych w obrębie narządów układu rozrodczego. Możliwe jest m.in. zrekonstruowanie uszkodzonych struktur aparatu podtrzymującego narządy miednicy mniejszej, jak również wykonanie operacji, która pozwala na zamknięcie pochwy. Jeżeli wypadanie macicy występuje u kobiety po menopauzie oraz zostaną zdiagnozowane zmiany w narządzie rodnym, to w przypadku kobiet z tej grupy może także zostać wykonana operacja usunięcia macicy.
Czytaj też:
Brak okresu – przyczyny i leczenie