Obrzęk limfatyczny to jedna z najczęstszych chorób układu limfatycznego. Powstaje na skutek uszkodzenia naczyń chłonnych lub na skutek wad wrodzonych. Może doprowadzić do obrzęku kończyn górnych i dolnych, dlatego bywa nazywany „słoniowacizną”. Jakie są przyczyny obrzęku i czy można go wyleczyć?
Czym jest obrzęk limfatyczny?
Obrzęk limfatyczny to inaczej zastój limfy (inaczej chłonki). Gdy na skutek nieprawidłowości (np. spowodowanych urazem) limfa zaczyna nieprawidłowo krążyć, pojawiają się obrzęki i opuchlizna tkanek. Początkowo nie przynoszą one choremu żadnych dolegliwości bólowych, ale gdy utrzymuje się to przez dłuższy czas, może ograniczyć ruchomość tkanek.
Przyczyny słoniowacizny
Gdy układ limfatyczny pracuje prawidłowo, krew spływa do naczyń chłonnych, a dopiero później do węzłów. W przypadku zaburzeń pojawiają się zastoje, a limfa przestaje prawidłowo krążyć w organizmie. Najczęściej są one spowodowane:
- wadami wrodzonymi,
- chorobą Milroya,
- urazami (np. zwichnięciem, skręceniem kończyny),
- zapaleniami naczyń chłonnych,
-
niewydolnością żylną,
- chorobami nowotworowymi.
Objawy obrzęku limfatycznego
Obrzęk limfatyczny łatwo rozpoznać, bo objawia się on opuchlizną tkanek. Jeśli jej przyczyną nie jest np. reakcja alergiczna po ugryzieniu owada (np. meszki czy pszczoły), należy skonsultować się z lekarzem. Zastój limfy charakteryzuje się tym, że nie mija samoistnie i nie maleje. Jest raczej odwrotnie – powiększa się, a kończyna, której dotyczy, staje się bolesna i ciężko nią poruszać.
Jeśli pacjent nie uda się do lekarza, może dojść do rozwoju choroby i powstania tzw. słoniowacizny. To patologiczny ręcz obrzęk tkanek, który może doprowadzić nawet do martwicy tkanek.
Leczenie obrzęku limfatycznego
Leczenie choroby przebiega dwutorowo. W pierwszej kolejności lekarz musi doprowadzić do zmniejszenia opuchlizny i zlikwidowania zastoju limfy. Robi się to za pomocą:
- drenażu limfatycznego,
- bandażowania,
- masażu pneumatycznego,
- kinesiotapingu limfatycznego.
Zaleca także zmianę trybu życia, stosowanie diety i wprowadzenie ćwiczeń, które usprawnią krążenie.
Drenaż limfatyczny
Najczęściej zalecane jest skorzystanie z drenażu limfatycznego, masażu, który ma usprawnić krążenie. Powinien on być wykonywany przez fizjoterapeutę specjalizującego się w tej dziedzinie masażu.
Zwykle pacjent musi skorzystać z kilku sesji masażu, każda z nich trwa około 30 minut. Masaż może dotyczyć tylko miejsca na ciele, w którym doszło do zastoju limfy, może też być wykonany na całym ciele w celu usprawnienia krążenia.
Bandażowanie, by zmniejszyć obrzęk
To metoda, która pozwala zmniejszyć obrzęk tkanek dzięki stosowaniu specjalnych opasek uciskowych i bandaży. Bandażowanie nie powinno być wykonywane samodzielnie, ale przez fizjoterapeutę, który zrobi to dokładnie w sposób poprawiający samopoczucie i komfort życia pacjenta. Właściwe bandażowanie pozwala zmniejszyć zastoje limfy.
Masaż pneumatyczny
Masaż pneumatyczny to metoda masażu, do której wykorzystuje się specjalne mankiety. Są one na przemian napełniane i opróżniane powietrzem, co pozwala pobudzić do pracy naczynia limfatyczne, usprawnić krążenie, zmniejszyć obrzęki i zastoje. Masaż ten jest zalecany osobom, które cierpią na niewydolność żylną czy dnę moczanową.
Kinesiotaping limfatyczny
Niektórym pacjentom zaleca się także skorzystanie z kinesiotapingu limfatycznego. To metoda leczenia, która zamiast bandażowania i opasek elastycznych wykorzystuje specjalne taśmy uciskowe. Stosowanie taśm powinno odbywać się tylko profesjonalnej placówce rehabilitacyjnej.
Przeciwskazania do zabiegów
Z zabiegów usprawniających krążenie krwi nie można skorzystać w przypadku:
- ciąży,
- infekcji z gorączką,
- chorób układu nerwowego,
- padaczki,
- niewydolności nerek,
- chorób nowotworowych.
Czytaj też:
Masaż klasyczny relaksuje i leczy. Na jakie schorzenia pomaga?Czytaj też:
Te czynniki sprawiają, że tworzy się cellulit. Jak się go pozbyć?Czytaj też:
Przykurcze mięśni efektem siedzącego trybu życia. Jak ich unikać?