Nowotwory złośliwe skóry to częste nowotwory, które mogą pojawić się u osób w każdym wieku. Czerniak jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym skóry, który zazwyczaj pojawia się właśnie na skórze, jednak może też wystąpić w obrębie błony śluzowej jamy ustnej, gałek ocznych czy nosa. Ten agresywny nowotwór rozwija się szybko, tworzy przerzuty. Zgodnie z danymi z Krajowego Rejestru Nowotworów z lat 1980-2020 – zapadalność na czerniaka w tym czasie zwiększyła się o 300 procent. W Polsce co roku pojawia się około 3500 nowych przypadków zachorowań na czerniaka, z czego 1400 osób umiera.
Nowotwory skóry – bezpłatne badania NFZ
W naszym kraju funkcjonuje ogólnopolski program profilaktyki nowotworów skóry. Jest on skierowany do osób w wieku od 50-64 lat, ale też ludzi starszych, którzy nadal są aktywni zawodowo. W przypadku, gdy lekarz stwierdzi u danej osoby niepokojące objawy – program ten może objąć również ją. Dotyczy to osób w wieku od 15 do 49 lat.
Zgodnie z zasadami programu pacjenci mogą skorzystać z konsultacji lekarskiej w ramach podstawowej opieki zdrowotnej, a jeśli będzie taka konieczność – lekarz skieruje taką osobę na badanie dermoskopowe wraz z konsultacją lekarza specjalisty lub badanie wideodermoskopowe wraz z konsultacją lekarza specjalisty. „Informacje na temat samej profilaktyki, ogólnopolskiego programu i o tym, jakie placówki go realizują, można znaleźć na stronie internetowej Narodowego Funduszu Zdrowia bądź na stronie pacjent.gov.pl i w placówce NFZ osobiście u doradcy ds. profilaktyki i promocji zdrowia” – informuje rzeczniczka Narodowego Funduszu Zdrowia, Beata Kopczyńska. Więcej informacji na temat ogólnopolskiego programu profilaktyki nowotworów skóry realizowanego przez Narodowy Fundusz Zdrowia znajdziecie tutaj.
Szybkie rozpoznanie czerniaka jest niezwykle ważne
Choć czerniak jest nowotworem złośliwym, to wykryty we wczesnym stadium jest możliwy do wyleczenia. Właśnie dlatego tak niezwykle istotne jest jego wczesne rozpoznanie, a to z kolei możliwe jest dzięki obserwacji swoich znamion i regularnemu kontrolowaniu ich u specjalisty. „Uważnie przyglądajmy się naszej skórze, przynajmniej raz w miesiącu sami sprawdźmy swoje znamiona, pieprzyki, czy nie pojawiły się jakieś niepokojące zmiany" – podkreśla rzeczniczka NFZ. „Jeśli zauważymy jakieś niepokojące zmiany, swoje obawy warto skonsultować z lekarzem. Zachęcam też do skorzystania z badań w ramach ogólnopolskiego programu profilaktyki nowotworów skóry” – dodaje.
Na co dokładnie należy zwrócić uwagę? Pomóc w tym może metoda, w której trzeba uwzględnić następujące kryteria zmian na skórze:
- asymetrię (np. znamię wylewające się na jedną stronę),
- brzegi (np. poszarpane, mające zgrubienia, nieregularne),
- kolor (nieregularnie rozłożony, z punktowym zgrubieniem barwnika),
- duży rozmiar (zmiana o średnicy powyżej 6 mm),
- ewolucję (zmieniający się rozmiar, kolor, uwypuklenie).
Kto jest bardziej zagrożony czerniakiem?
Ryzyko tego nowotworu wzrasta u osób:
- o jasnej karnacji, rudych lub blond włosach,
- które mają dużą liczbę znamion barwnikowych,
- które doznały oparzeń słonecznych (zwłaszcza w dzieciństwie),
- słabo tolerują słońce i opalają się z dużym trudem,
- przebywają w pełnym słońcu powyżej godziny dziennie,
- w ich rodzinie występowały już przypadki czerniaka (lub innych nowotworów skóry),
- opalają się w solarium.
Nowotwór ten zbiera coraz większe żniwo, dlatego warto wiedzieć, jak uchronić się przed czerniakiem. Badania pokazują też, że czerniak jest groźniejszy u osób z niedoborem witaminy D.
Czytaj też:
Badanie krwi może pomóc we wcześniejszym rozpoznaniu aż 52 chorób. Najnowsze doniesieniaCzytaj też:
Aktywność fizyczna zwiększa ryzyko raka wśród mężczyzn? Zaskakujące wyniki badań