Strach – emocja, której każdy doświadcza. Skąd się bierze, jak się objawia i jak go opanować?

Strach – emocja, której każdy doświadcza. Skąd się bierze, jak się objawia i jak go opanować?

Dodano: 
Człowiek na moście, zdj. ilustracyjne
Człowiek na moście, zdj. ilustracyjne Źródło: Unsplash / Paul Garaizar
Każdy z nas czasami odczuwa strach. Od pierwszych miesięcy życia zaczynamy bać się wielu rzeczy, które są dla nas nieznane lub kojarzą się z dyskomfortem. Strach, inaczej lęk, jest nam potrzebny do życia, jednak w nadmiarze szkodzi. Dzięki reakcji biologicznej, którą wywołują instynktownie rozpoznawane sytuacje zagrożenia, wydzielane są hormony pozwalające na zmotywowanie się do konkretnego działania obronnego. Dowiedz się więcej na temat strachu i sprawdź, kiedy odczuwany lęk jest niepokojącym objawem.

Odczuwany strach jest reakcją obronną, która pozwala uchronić się przed wieloma zagrożeniami. Nie zawsze są to zagrożenia realne, które mogą mieć wpływ na nasze zdrowie i życie. Lęk od zarania dziejów służył przetrwaniu gatunku ludzkiego, jednak na skutek ewolucji, zaczęliśmy się obawiać całkiem innych zagrożeń. Więcej wiemy na temat otaczającego nas świata i rządzących nim praw natury, dlatego możemy uniknąć wielu lęków, które towarzyszyły naszym przodkom.

Strach. Dlaczego się boimy?

Lęki współczesnej ludzkości związane są przede wszystkim z rzeczywistością, w której żyjemy. Strach towarzyszy każdemu z nas i jest związany z konkretną sytuacją, którą postrzegamy jako zagrożenie. Boimy się wielu rzeczy i z różnych powodów. Tkwią one głęboko w naszej podświadomości, chroniąc przed zagrożeniami oraz pozwalając uniknąć poważnych błędów. Strach może działać na nas w sposób motywujący lub destrukcyjny. Bojąc się np. utraty pracy, lepiej przykładamy się do naszych obowiązków, bojąc się choroby, pamiętamy o profilaktycznych badaniach itp., jednak strach może także działać wyniszczająco na nasz organizm, przyjmując m.in. postać fobii i stając się przyczyną zaburzeń lękowych.

Przyczyny strachu

Jak już zostało wspomniane, strach może mieć wiele twarzy. Instynkt samozachowawczy nakazuje się nam bać, chroniąc nas przed zagrożeniami, jednak musimy wiedzieć, gdzie jest granica i kiedy trzeba zasięgnąć porady specjalisty. Patologiczny strach rujnuje organizm, podnosząc poziom hormonów stresu i hormonów strachu m.in. adrenaliny, co jest przyczyną wielu schorzeń. Boimy się, bo tak nakazuje nam natura; odczuwamy strach przed konsekwencjami naszych czynów, różnymi zagrożeniami, sytuacjami życiowymi oraz czasami całkowicie niegroźnymi rzeczami lub sytuacjami, które nasza podświadomość, z różnych powodów, traktuje jako zagrożenie. Za odczuwanie lęku odpowiada nasz mózg i to w nim należy szukać przyczyny niewspółmiernego do zaistniałej sytuacji strachu i rozwoju fobii. Jednym z częstszych lęków jest strach przed śmiercią, który całkowicie odbiera radość z życia i często nie jest związany z sytuacją zdrowotną lub podeszłym wiekiem.

Objawy strachu

Strach objawia się w bardzo charakterystyczny sposób. Na skutek wydzielanych hormonów zaczynamy odczuwać szybkie bicie serca, źrenice rozszerzają się, a mięśnie gotowe są do intensywnego działania w celu ucieczki. To mechanizm wypracowany już na samym początku istnienia ludzkości. Działanie adrenaliny motywuje do ucieczki lub innej reakcji, która pomoże nam uniknąć zagrożenia. Strach bywa głęboko zakorzeniony i „wyuczony” np. na początkowym etapie rozwoju, dlatego w niektórych przypadkach odczuwany jest mocniej, częściej i dłużej. Wówczas mamy do czynienia z nienaturalnym lękiem, który objawia się w nieco inny sposób.

Paniczny lęk powoduje, że czujemy się, jakbyśmy mieli zemdleć, kręci się nam w głowie, mamy „miękkie” nogi, pocą się nam dłonie, odczuwamy ból w klatce piersiowej, duszności oraz inne objawy, które zamiast motywować do działania, odbierają nam siły i każą się nam skupić nie na zagrożeniu, ale na nas samych. Wówczas mamy do czynienia z zaburzeniami lękowymi, które są przyczyną kolejnego problemu, jakim jest tzw. lęk przed lękiem.

Jak radzić sobie ze strachem?

Z normalnym, naturalnym strachem nie musimy sobie radzić, bo pojawia się ona jedynie w uzasadnionych sytuacjach i szybko mija. Nie oznacza to jednak, że nie powinniśmy pracować nad pokonaniem naszych strachów, stawiając sobie nowe wyzwania i przełamując blokujące nas bariery. Problemem jest patologiczny lęk, którego nie powinniśmy oswajać samodzielnie. Aby pozbyć się patologicznego uczucia strachu, przełamać paraliżujący lęk o różnym podłożu i nauczyć się żyć z naszymi strachami, musimy najpierw odszukać ich przyczynę. W tym celu niezbędna jest terapia psychologiczna. Dzięki odpowiedniemu podejściu terapeuty możemy nauczyć się panować nad emocjami, rozpoznawać realne zagrożenia oraz uniknąć powolnego wyniszczania naszej psychiki. W walce ze strachem pomagają także aktywność fizyczna, służący regeneracji organizmu odpoczynek oraz bezpośrednia konfrontacja ze źródłem problemu przy wsparciu psychologa lub psychiatry.

Czytaj też:
Nie możesz zasnąć bez sprawdzenia telefonu? Sprawdź, czym to grozi

Źródło: Zdrowie WPROST.pl