Na ruchomej części języka mogą utworzyć się różne zmiany, które zawsze wymagają konsultacji lekarskiej. Stosowanie domowych metod leczenia m.in. podrażnień lub stanu zapalnego, które wywołują ból i pieczenie języka, nie powinno trwać dłużej niż kilka dni. Każda zmiana w obrębie jamy ustnej jest wskazaniem do wizyty u lekarza.
Niektóre stany chorobowe przez długi czas nie wywołują bólu. Szczególnie niepokojące jest pojawienie się w obrębie jamy ustnej niebolesnego guzka, który z czasem ulega owrzodzeniu, a także odbarwień i zmian w postaci narośli, które mogą wskazywać na stan przedrakowy lub nowotwór języka. Objawy raka języka czyściej występują u mężczyzn. Rak języka rozwija się zwykle w średnim lub podeszłym wieku i ma bezpośredni związek z trybem życia – na rozwój choroby w większym stopniu narażone są osoby, które nadużywają alkoholu i palą papierosy.
1. Jak wygląda zdrowy język?
Jeżeli nasz język jest koloru różowego, a na jego powierzchni nie są widoczne białe plamy, nadżerki oraz trudny do usunięcia podczas czyszczenia języka nalot, to nie mamy powodów do niepokoju. Zdrowy język powinien być gładki, wilgotny i sprężysty.
Niektóre osoby niepokoi obecność blisko nasady języka dwóch rozmieszczonych symetrycznie zgrubień. To duże brodawki, które odpowiedzialne są za odczuwanie gorzkiego smaku – nie są one związane ze stanem chorobowym. Na skutek działania różnych czynników np. przyjmowania niektórych leków oraz płukania jamy ustnej roztworem wody utlenionej, co bywa zalecane przy chorobach przyzębia, język może pokryć się długimi włoskami, czyli przerośniętymi brodawkami nitkowatymi.
2. Jakie zmiany na języku powstają najczęściej?
Język narażony jest na działanie różnych czynników drażniących oraz może ulec urazom mechanicznym. Oparzenia, otarcia od aparatu ortodontycznego lub protezy zębowej, podrażnienia i przygryzienie, mogą spowodować, że powstaną bolesne zmiany na języku. Najczęściej zmiany w obrębie języka powoduje nieprawidłowa higiena jamy ustnej, która sprzyja nadmiernemu namnażaniu się chorobotwórczych drobnoustrojów. Stan zapalny języka może wskazywać na:
-
zakażenie wirusowe – pojawienie się zmian grudkowo-guzkowych może wywołać np. wirus brodawczaka ludzkiego;
-
zakażenie bakteryjne – zmiany, które mają mleczną barwę i kształt białej siateczki, wskazują na liszaj płaski;
-
zakażenie grzybicze – grzybica języka objawia się białym nalotem na języku, a także owrzodzeniami w obrębie jamy ustnej.
Dość często diagnozowaną zmianą na języku są także afty. Mają one postać niewielkich krostek o białym zabarwieniu. Wywołują silny ból i pieczenie m.in. podczas spożywania pokarmów. Afty często towarzyszą różnym infekcjom sezonowym. Nawracające, mnogie afty mogą wskazywać na osłabienie odporności organizmu.
Na stan zapalny języka najczęściej wskazują dolegliwości bólowe, obrzęk i nadwrażliwość na obecne w pokarmach kwasy. Na ruchomej części języka mogą pojawić się także zmiany związane np. z zakażaniem chorobami przenoszonymi drogą płciową, awitaminozą, czyli niedoborem kluczowych dla zdrowia witamin np. z grupy B, a także poważnymi schorzeniami o podłożu nowotworowym. Zdarza się, że zmiany na języku towarzyszą zapaleniu zatok i chorobom gardła.
3. Rak języka – co warto wiedzieć na temat tego nowotworu złośliwego?
Zmiany na powierzchni języka najczęściej związane są z niegroźnymi schorzeniami, które mogą rozwinąć się np. na skutek zaniedbań higienicznych, jednak warto dowiedzieć się więcej na temat raka języka, którego pierwsze objawy bywają bagatelizowane.
Rak języka to zwykle zmiana pierwotna, która powstaje na skutek rozpoczęcia się procesu nowotworowego w komórkach języka, jednak zdarza się, że w jamie ustnej powstają także zmiany nowotworowe, które są związane z przerzutami z innych narządów. Rak języka także może dawać przerzuty, rozprzestrzeniając się m.in. na inne tkanki jamy ustnej, gardło, krtań i przełyk.
4. Rak języka – czynniki ryzyka
Rak języka to nowotwór złośliwy, który znajduje się na czele listy najczęściej diagnozowanych nowotworów jamy ustnej. Zwykle dotyczy osób w starszym wieku, w szczególności mężczyzn. Czynniki ryzyka to m.in. choroba alkoholowa, palenie papierosów i żucie tytoniu, a także nieleczone stany zapalne w obrębie jamy ustnej, które są związane z próchnicą zębów i zapaleniem przyzębia. Rak języka może także rozwinąć się na skutek długotrwałego drażnienia języka np. źle dopasowaną protezą zębową.
5. Pierwsze objawy raka języka
Rak języka bywa poprzedzony stanem przedrakowym w postaci leukoplakii (rogowacenie białe) i ereytroplakii (rogowacenie czerwone). Proces nowotworowy przez długi czas może przebiegać bezobjawowo, co zwiększa ryzyko późnego wykrycia nowotworu. Warto wiedzieć, że dzięki systematycznym wizytom u lekarza stomatologa możliwe jest wykrycie niepokojących zmian, zanim zaczną one wywoływać uciążliwe objawy. Początkowo nowotworowe zmiany na języku mogą wywoływać tylko dyskomfort np. nieznacznie ograniczać ruchomość języka, utrudniając mówienie i spożywanie posiłków. Na skutek powiększania się zmiany trudności z mówieniem i spożywaniem posiłków zaczynają się nasilać oraz pojawiają się dodatkowe objawy np. znaczny obrzęk, ból i pieczenie języka.
Najczęściej rak języka ma postać grudki lub guzka, który z biegiem czasu ulega owrzodzeniu. Zmiana jest oporna na leczenie objawowe – stosowane leki o działaniu miejscowym okazują się nieskuteczne. Jednym z charakterystycznych objawów raka języka są powiększone, niebolesne i twarde węzły chłonne na szyi.
6. Rak języka – diagnostyka i leczenie
Każda zmiana na języku powinna zostać zbadana. Podstawę w diagnostyce raka języka stanowi pobranie wycinka do badania histopatologicznego, którego wyniki pozwalają na określenie podłoża guzka. W przypadku wykrycia nowotworu złośliwego wykonywane jest także m.in. badanie rezonansem magnetycznym.
Leczenie raka języka uwzględnia zabieg chirurgiczny, a także dodatkowe metody leczenia, które dostosowywane są m.in. do stopnia złośliwości i stadium nowotworu. Na wczesnym etapie choroby możliwe jest uniknięcie leczenia radykalnego, dlatego warto pamiętać o systematycznych badaniach zdrowia jamy ustnej oraz konsultować z lekarzem każdą zmianę, która utworzy się w obrębie języka.
Czytaj też:
Nowotwór można wykryć na NFZ. Większość z nas i tak się nie badaCzytaj też:
Czerwona plama na podniebieniu – poznaj częste przyczyny zmian na śluzówce jamy ustnej