Sezon na kleszcze rozpoczyna się wczesną wiosną, pasożyty są najbardziej aktywne, kiedy budzą się ze stanu hibernacji. Kleszcze, chociaż nie widzą, to wyczuwają nasz zapach i ruch. Gdy przebijają skórę, to zwykle tego nie czujemy, bo wpuszczają substancje znieczulające i zapobiegające krzepnięciu krwi. Przy okazji pajęczaki te mogą zarazić nas śmiertelnymi chorobami.
Najczęstsze choroby przenoszone przez kleszcze
Nie wszystkie kleszcze roznoszą choroby. Szacuje się, że ok. 10-15 proc. kleszczy jest nosicielami patogenów. Trzeba jednak pamiętać, że gdy pasożyt wkłuje się w naszą skórę, może dojść do zakażenia. Najpowszechniejszą z chorób odkleszczowych jest borelioza (inaczej „choroba z Lyme” lub krętkowica kleszczowa). Ostra postać tej choroby może zakończyć się zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych. Pajęczaki mogą również przenosić kleszczowe zapalenie mózgu oraz znacznie rzadziej babeszjozę, która oprócz ludzi atakuje również psy.
Borelioza (choroba z Lyme)
Choć borelioza nazywana jest chorobą odkleszczową, to tak naprawdę nie sam kleszcz ją powoduje, ale bakteria, która znajduje się w jego wnętrzu. Zarazić można się przez ugryzienie kleszcza, który jest nosicielem krętków bakterii Borrelia burgdorferi. Objawy boreliozy nie pojawiają się zaraz po ugryzieniu, co znacznie utrudnia rozpoznanie i wdrożenie skutecznego leczenia. Choć boreliozie często towarzyszy stan zapalny, to jednak wyniki badań laboratoryjnych (takich jak: OB, CRP, leukocyty) nie zawsze to pokazują i na ogół pozostają prawidłowe. Dlatego każdy z podejrzeniem boreliozy, powinien wykonać badanie krwi w kierunku specyficznych przeciwciał anty-Borrelia w klasie borelioza IgM oraz borelioza IgG. Jest to niezbędne w celu postawienia diagnozy.
Zdaniem ekspertów ryzyko zarażenia boreliozą jest różne w zależności od miejsca ugryzienia przez kleszcza. Większe jest, gdy pajęczak umiejscowił się w zgięciach kolan albo łokci.
Objawy boreliozy
Pierwszym typowym objawem jest tzw. rumień wędrujący, który pojawia się 7 do 14 dni po ugryzieniu, choć zdarza się, że występuje dopiero po 5-6 tygodniach lub wcale. W miejscu ugryzienia kleszcza może pojawić się też niebolesny naciek tzw. pseudochłoniak boreliozowy. Występuje najczęściej na płatku ucha, sutku lub na mosznie. Natomiast u zakażonych boreliozą dzieci objawem mogą być czerwono-szare plamy na nogach.
Borelioza przebiega w kilku etapach. Zmiany wtórne choroby są zwykle mniejsze niż zmiany pierwotne. Często towarzyszą im objawy podobne do grypy. W wyniku boreliozy może dojść również do rozwoju zapalenia opon mózgowych czy też zapalenia mięśnia sercowego. Typowe po boreliozie jest też nawrotowe, reumatoidalne zapalenie stawów oraz dolegliwości układu nerwowego, porażenie nerwu twarzowego, a u osób starszych zaburzenia czucia i ruchu. Boreliozę, w większości przypadków, można wyleczyć antybiotykami.
Kleszczowe zapalenie mózgu
Najgroźniejszą chorobą, którą mogą zarazić nas kleszcze, jest zapalenie mózgu. Objawy choroby pojawiają się w ciągu dwóch tygodni i przypominają grypę. W 70-80 proc. przypadków zostaje ona zahamowana w tej pierwszej fazie. U reszty zakażonych osób wirusy przedostają się do centralnego układu nerwowego, gdzie mogą wywołać zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Główne objawy kleszczowego zapalenia mózgu (KZM):
- bóle głowy,
- wymioty,
- sztywność karku.
Czytaj też:
Ponad 17 tysięcy przypadków boreliozy. To dużo więcej, niż rok wcześniejCzytaj też:
Preparaty na komary i kleszcze pod lupą. Wycofano 190 produktów