„Wiadomo, że depresja i lęk w wieku średnim i starszym są czynnikami ryzyka demencji” – powiedziała dr Natalie Marchant, główna autorka badania i pracownik na wydziale psychiatrii UCL.
„Odkryliśmy tutaj, że pewne wzorce myślenia związane z depresją i lękiem mogą być podstawowym powodem, dla którego osoby z tymi zaburzeniami częściej zapadają na demencję. Oczekujemy, że przewlekłe negatywne wzorce myślenia przez długi czas mogą zwiększyć ryzyko”.
Badanie obejmowało 292 osób w wieku powyżej 55 lat, które zostało wsparte przez Alzheimer's Society. Wyniki opublikowano w czasopiśmie Alzheimer's & Dementia.
Fiona Carragher, dyrektor ds. Polityki i wpływów w Alzheimer Society, powiedziała: „Większość osób biorących udział w badaniu została już zidentyfikowana jako narażona na większe ryzyko choroby Alzheimera, więc musielibyśmy sprawdzić, czy wyniki te zostaną powtórzone w populacji ogólnej”.
Na czym polega demencja?
Demencja, zwana inaczej otępieniem pojawia się wraz z wiekiem i znacznie utrudnia normalne funkcjonowanie. Chorzy mają problem z logicznym myśleniem i wykonywaniem prostych czynności. Nie pamiętają lub mylą niektóre wydarzenia z przeszłości, mają trudność z łączeniem faktów. Niestety jest to proces przewlekły i postępujący, którego nie da się odwrócić. Można natomiast skutecznie przeciwdziałać demencji, dbając o swoje zdrowie, ćwicząc pamięć i sprawność umysłu.
Gry planszowe i książki a demencja
Granie w gry planszowe i czytanie książek może być zwyczajnymi rozrywkami, ale nowe badania sugerują, że takie działania mogą mieć rzeczywisty wpływ na ryzyko rozwoju demencji w starszym wieku.
Nowe badanie, opublikowane w czasopiśmie „JAMA Psychiatry”, dotyczyło ponad 15 500 osób w wieku od 65 lat wzwyż, które mieszkały w Hongkongu i były obserwowane przez około pięć lat. Mężczyźni i kobiety nie mieli demencji na początku badania, chociaż objawy rozwinęły się pod koniec badania u ponad 1300 z nich.
Na początku badania i ponownie później, podczas rozmów uzupełniających, badani zostali zapytani o jakiekolwiek „intelektualne działania”, które zrobili w ciągu ostatniego miesiąca, w tym czytanie książek, gazet lub czasopism, granie w gry planszowe lub gry karciane, a nawet branie udziału w zakładach (wyścigi konne). Podczas tych spotkań oceniano również ogólny stan ich zdrowia.
Naukowcy odkryli, że ryzyko rozwoju demencji było znacznie niższe wśród osób, które zgłosiły codzienną aktywność intelektualną w porównaniu do osób, które wykonywały je rzadziej lub wcale. To niższe ryzyko wydaje się być niezależne od innych znanych interwencji, takich jak zdrowe odżywianie i regularne ćwiczenia. Badanie nie wykazało jednak, że zajęcia takie jak czytanie i granie zdecydowanie powodują, że dana osoba uniknie demencji.
Warto jednak podkreślić, że postępująca demencja ma znaczny wpływ na styl życia i chęci do podejmowania jakiejkolwiek aktywności, co tworzy błędne koło – chory może unikać takich rozrywek jak czytanie czy granie w planszówki w wyniku demencji. Dlatego tak ważne jest jak najwcześniejsze podjęcie działań profilaktycznych, zanim pojawią się pierwsze objawy otępienia.
Demencja – czynniki ryzyka i profilaktyka
Niektóre czynniki ryzyka demencji są trudne lub niemożliwe do zmiany. Obejmują one:
-
wiek,
-
połączenie czynników genetycznych i środowiskowych,
-
niski poziom wykształcenia,
-
utratę słuchu,
-
nieleczoną depresję,
-
samotność lub izolacja społeczna,
- siedzący tryb życia.
Modyfikując czynniki ryzyka, które możemy zmienić, nasze ryzyko demencji może zostać zmniejszone nawet o 30 proc. Eksperci są zgodni, że to, co dobre dla naszego serca, jest również dobre dla mózgu. Oznacza to, że można zmniejszyć ryzyko demencji poprzez:
-
prowadzenie zdrowej, zbilansowanej diety,
-
utrzymanie zdrowej wagi,
-
ćwicząc regularnie,
-
dbając o sprawność umysłu, poprzez rozwiązywanie krzyżówek, granie w gry planszowe, czytanie książek,
-
ograniczając spożycie alkoholu do minimum,
-
rzucając palenie,
-
utrzymywanie ciśnienia krwi na zdrowym poziomie.
Starsi ludzie najczęściej dostrzegają u siebie pierwsze objawy demencji, ale starają się je maskować. Czasem wycofują się z życia towarzyskiego, żeby problemy ze zdrowiem nie wyszły na jaw. Ogromną rolę odgrywa najbliższa rodzina, która powinna wspierać starsze osoby, wykazywać zrozumienie, pomagać w pokonywaniu codziennych trudności i umożliwiać ćwiczenie pamięci.
Czytaj też:
Masz cukrzycę typu 2? Jesteś narażony na te choroby