Koniec ze statynami? Walka z miażdżycą może być łatwiejsza dzięki nowemu odkryciu Polaka

Koniec ze statynami? Walka z miażdżycą może być łatwiejsza dzięki nowemu odkryciu Polaka

Dodano: 
Jak dochodzi do rozwoju miażdżycy? (Zdjęcie ilustracyjne)
Jak dochodzi do rozwoju miażdżycy? (Zdjęcie ilustracyjne) Źródło: Shutterstock / Juan Gaertner
Dr hab. Michał Ponczek z Uniwersytetu Łódzkiego wraz z międzynarodowym zespołem badaczy odkrył substancję, która jest inhibitorem enzymu odpowiedzialnego za rozwój miażdżycy i może być wykorzystana m.in. w preparatach pochodzenia roślinnego, które wkrótce mogą okazać się skuteczniejsze niż popularne dotąd statyny.

Kluczowe znaczenie w rozwoju badań nad lekami zapobiegającymi miażdżycy ma tzw. konwertaza proproteinowa typu 9 (PCSK9), czyli enzym odpowiadający za postęp choroby, która jest jedną z głównych przyczyn udarów mózguzawału serca. Nowe odkrycie może pozwolić na spory przełom w tej kwestii.

Polski naukowiec wśród odkrywców substancji, która może zrewolucjonizować leczenie miażdżycy

W artykule pt. „Finding inhibitors for PCSK9 using computational methods” (opublikowanym na łamach prestiżowego pisma „PLOS ONE”), grupa badawcza z udziałem doktora Michała Ponczka opisała metodę identyfikowania potencjalnych inhibitorów PCSK-9 za pomocą zaawansowanych metod obliczeniowych opartych na bioinformatyce i cheminformatyce. Związki te mogłyby stać się w przyszłości nowymi lekami przeciwmiażdżycowymi.

„Mogłyby częściowo zastąpić znane od dawna statyny lub być stosowane razem z nimi, tak aby zapobiegać zatorom naczyń krwionośnych, prowadzącym do śmiertelnych udarów i zwałów” – wyjaśnia dr Ponczek.

Substancje pochodzenia roślinnego zamiast statyn? Nowy sposób na pokonanie miażdżycy

Wraz z naukowcami z Pakistanu (Lahore College for Women University) badacz z Polski przyjrzał się kilkunastu znanym lekom miażdżycowym: kaptoprylowi, zofenoprilowi, enalaprylowi, ramiprylowi, chinaprylowi, peryndoprylowi, lizynoprylowi, benazeprylowi, fosinoprilowi, cylazaprylowi, moeksiprylowi, trandolaprylowi, allicynie i teprotydowi.

Stosując zaawansowane metody obliczeniowe najpierw wyodrębniono grupę najlepszych kandydatów na leki (będącymi inhibitorami PCSK9), a następnie badając interakcje pomiędzy docelowym białkiem PCSK9 a zidentyfikowanymi obliczeniowo substancjami ustalono, które z nich mają największy potencjał do zostania skutecznym lekiem.

Dzięki zastosowaniu tzw. dokowania molekularnego udało się wyodrębnić 10 najlepszych kandydatów na inhibitory PCSK9. Niektóre z nich, takie jak (S)-kanadyna, hesperetyna lub labetalol, to substancje pochodzenia roślinnego.

(S)-kanadyna może być potencjalnym inhibitorem miażdżycy

W ostatnim etapie badań naukowcy przeanalizowali badane substancje pod kątem właściwości farmakokinetycznych i biodostępności po podaniu doustnym. Okazało się, że jeden kompleks jest najbardziej stabilny spośród wszystkich. Zdaniem badaczy (S)-kanadyna może być potencjalnym inhibitorem miażdżycy, który warto sprawdzić w przyszłych badaniach in vitro.

„Dzięki rosnącej mocy obliczeniowej komputerów dynamika molekularna stała się obecnie bardziej dostępną techniką obliczeniową, dzięki której możliwe jest symulowanie zachowania kompleksów białko-ligand oraz wpływu leków na makrocząsteczki biologiczne, które można obliczyć nawet na poziomie atomowym” – podsumowują autorzy publikacji.

Jest nadzieja na nowe leki, które skutecznie zahamują postęp miażdżycy

Nowe odkrycie jest ważnym krokiem w kierunku opracowania nowych celów dla PCSK9, które mogłyby być podawane pacjentom jako prewencja lub terapia miażdżycy oraz innych chorób serca.

Miażdżyca jest jedną z najczęstszych przyczyn zgonów wśród mężczyzn i kobiet w wieku 45-59 lat (i zajmuje pierwsze miejsce pod względem śmiertelności wśród osób powyżej 60. roku życia). Z powodu tej choroby co roku umiera około 130 tys. Polaków – podaje GUS.

instagram

Miażdżyca to cichy zabójca wielu Polaków. Co zmieni nowe odkrycie?

Rozwój tej choroby jest bezpośrednio związany z podwyższeniem poziomu LDL oraz apolipoproteiny B (apoB), która jest odpowiedzialna jest za wiązanie lipidów. Zatrzymanie apoB w ścianach tętnic może inicjować stan zapalny, powstawanie złogów i tworzenie się blaszek miażdżycowych zmniejszających przepływ krwi do różnych narządów.

PCSK9 jest zaś białkiem, które ma duże powinowactwo do receptora LDL (LDLR). Kiedy się z nim zwiąże, receptor nie przyłączać już samego LDL, co prowadzi do akumulacji cholesterolu i ryzyka rozwoju choroby wieńcowej. Dlatego też hamowanie PCSK9 i jego wiązania z LDLR jest kluczowe dla zapobiegania miażdżycy.

Czytaj też:
Co świadczy o zbyt wysokim poziomie cholesterolu? 10 nieoczywistych objawów
Czytaj też:
Jak nieprawidłowy poziom cholesterolu niszczy nasz mózg? Nowe odkrycie

Źródło: Nauka w Polsce PAP / Katarzyna Czechowicz