Uchyłki jelita grubego to wybrzuszenia w ścianie okrężnicy, które zwykle nie powodują objawów, ani nie wymagają leczenia. W niektórych przypadkach może jednak dojść do ich zapalenia. Jest to niebezpieczne dla zdrowia i wymaga wtedy konsultacji lekarskiej, a nawet leczenia szpitalnego. Uchyłkowatość (występowanie uchyłków) zaliczana jest to tzw. schorzeń cywilizacyjnych, czyli związanych typowo z dietą i stylem życia w państwach wysoko rozwiniętych. Szacuje się, że występuje u 10 proc. osób w wieku powyżej 40 lat i u 50 proc. osób w wieku powyżej 60 lat. Częstość ich występowania wzrasta wraz z wiekiem i dotyka większości osób w wieku powyżej 80 lat.
Jak rozpoznać zapalenie uchyłków?
Zapalenie uchyłków objawia się zazwyczaj bólem w lewym dolnym kwadrancie brzucha i bólem w podbrzuszu. Towarzyszą im wzdęcia. Zmienia się też rytm wypróżnień, na zmianę pojawiają się biegunki oraz zaparcia. W kale może pojawić się śluz oraz krew. Do objawów towarzyszących zalicza się również:
- tkliwość brzucha przy dotyku,
- skurcze brzucha.
W przypadku wystąpienia zapalenia uchyłków ból może zacząć się łagodnie i narastać przez kilka dni lub pojawić się nagle. Oprócz niego pacjent może mieć:
- nudności,
- wymioty,
- gorączkę.
Jak zapobiegać zapaleniu uchyłków?
Dieta zapobiegająca powstawaniu uchyłków, a przy istniejącej już uchyłkowatości zmniejszająca ryzyko wystąpienia zapalenia uchyłków, określana jest jako dieta bogatoresztkowa. Jej podstawą jest spożywanie naturalnych, nieprzetworzonych produktów o wysokiej zawartości błonnika pokarmowego. Nie powinno w niej zabraknąć owoców, warzyw, zbóż, orzechów, nasion, fasoli, roślin strączkowych. Wskazany jest również chudy nabiał, mięso drobiowe. Równocześnie należy ograniczyć spożycie czerwonego mięsa w diecie. Ważne jest również picie odpowiedniej ilości płynów, najlepiej około 2 litrów wody.
Co jeszcze zmniejsza ryzyko wystąpienia choroby?
Jak wskazują badania, ryzyko wystąpienia zapalenia uchyłków zwiększa otyłość i to aż o 80 proc. Istnieje bowiem związek między charakterystycznym dla otyłości składem mikroflory jelitowej a zwiększonym ryzykiem pojawienia się choroby uchyłkowej. Ponadto stan zapalny o niskim nasileniu towarzyszący otyłości ma wpływ na procesy zapalne toczące się w uchyłkach. Dlatego, szczególnie przy występującej już chorobie uchyłkowej, korzystna jest redukcja masy ciała. Żeby zapobiec chorobie, należy również zwiększyć poziom aktywności fizycznej. Szacuje się, że regularne uprawianie sportu zmniejsza ryzyko wystąpienia zapalenia uchyłków o 25 procent. Lekarze zalecają również rzucenie palenia tytoniu osobom uzależnionym od nikotyny.
Czytaj też:
Masz te objawy? Uważaj, mogą wskazywać na problemy z jelitamiCzytaj też:
Problemy jelitowe mogą być objawem poważnej choroby. To sygnał o nieprawidłowej pracy tarczycy
Źródła:
- Pietrzak A., Bartnik W., Szczepkowski M., Krokowicz P., Dziki A., Reguła J., Wallner G.: Polski konsensus interdyscyplinarny dotyczący diagnostyki i leczenia choroby uchyłkowej okrężnicy. Gastroenterol. Klin. 2015
- zdrowie WPROST.pl