Tomografia głowy może dostarczyć więcej szczegółów niż tradycyjne zdjęcie rentgenowskie, co jest szczególnie przydatne, gdy lekarz chce sprawdzić stan naczyń krwionośnych i tkanek miękkich w ciele.
Czytaj też:
Czy robot pomoże zdiagnozować raka? Obiecujące wyniki badań
Kiedy przyda się wykonanie tomografii komputerowej?
Po urazie może być konieczna tomografia w celu sprawdzenia uszkodzeń. Lekarz może wykorzystać to badanie, aby w nagłych wypadkach postawić diagnozę lub sprawdzić skuteczność leczenia. Oto niektóre z powodów, dla których lekarz może zlecić badanie TK głowy:
- szukanie możliwych uszkodzeń po urazie głowy, takich jak urazy tkanek miękkich, krwawienie i urazy kości
- ocena osoby z objawami podobnymi do udaru w celu sprawdzenia, czy występują objawy zakrzepu lub krwawienia z mózgu
- szukanie możliwego guza mózgu lub innej nieprawidłowości w mózgu
- sprawdzanie skuteczności zabiegów medycznych w zmniejszaniu guza mózgu
- ocena powodów nieprawidłowego formowania się czaszki dziecka podczas ciąży
- ocena osoby z wodogłowiem, stanem, w którym nagromadzenie płynu mózgowo-rdzeniowego powoduje powiększenie komór mózgu.
Jeśli dana osoba ma objawy takie jak zmiany osobowości lub zaburzenia ruchowe lekarz może zlecić badanie TK głowy, aby upewnić się, że nieprawidłowość mózgu nie jest przyczyną.
Przebieg badania
Lekarz powinien udzielić szczegółowych instrukcji na dzień badania, m.in. czy powstrzymać się od jedzenia lub picia przez pewien okres przed skanem. Należy też zdjąć biżuterię i inne akcesoria.
Czasami ludzie, którzy zażywają metforminę powinni powstrzymać się od zażywania jej na kilka dni przed wykonaniem tomografii komputerowej z barwnikiem kontrastowym. Połączenie tego leku i barwnika może powodować ciężką reakcję u niektórych osób. Barwnik kontrastowy to substancja, którą dana osoba może otrzymać w iniekcji przed skanem. Sprawia, że niektóre obszary ciała są łatwiej widoczne na skanie. Jednak nie wszystkie skany wymagają barwnika kontrastowego.
Badany często wypełnia listę kontrolną przed wykonaniem skanowania. Lista kontrolna obejmuje historię chorób takich jak choroba nerek, choroba serca, astma i problemy z tarczycą. Niektóre problemy zdrowotne mogą wpływać na tolerancję kontrastu.
Skaner zwykle wygląda jak maszyna w kształcie koła, która ma otwór w środku. W centrum znajduje się łóżko, na którym pacjent leży podczas zabiegu. Skaner jest zwykle otwarty, co pomaga osobie czuć się mniej klaustrofobicznie. Urządzenie kieruje promienie rentgenowskie na głowę badanego. Promienie rentgenowskie powracają do skanera, przesyłając obrazy z powrotem do komputera. Po wstępnym skanie zostać podany kontrast. Następnie ponownie uruchamia się skanowanie.
Średni skan głowy zajmuje nie więcej niż 10 minut.
Tomografia u dzieci
Dzieci są wrażliwe na promieniowanie, dlatego lekarz może zlecić badanie TK tylko wtedy, gdy jest to konieczne w celu potwierdzenia diagnozy. Lekarze mogą zlecić badanie głowy TK, jeśli dziecko doznało niedawno urazu lub ma zaburzenia czaszki lub mózgu.
Jeśli dziecko nie może pozostać w miejscu badania –- tak jak w przypadku niemowląt – konieczne może być wykonanie znieczulenia. Dzieci są zazwyczaj bardziej wrażliwe na promieniowanie niż dorośli. W rezultacie niezbędne może być ustawienie skanera na najniższą możliwą dawkę promieniowania.
Ryzyko
Badanie TK jest bezbolesną, nieinwazyjną procedurą, a lekarze ogólnie uważają, że jest bezpieczne. Niesie jednak pewne ryzyko.
Ponieważ tomografia komputerowa naraża osobę na promieniowanie, istnieje ryzyko, że osoba ta zachoruje na raka w wyniku nadmiernych dawek promieniowania. Jednak ryzyko związane z tym po jednym badaniu głowy jest minimalne. Można zapytać lekarza, czy są powody d o obaw.
Lekarze zazwyczaj zalecają kobietom unikanie tomografii komputerowej podczas ciąży. Ponieważ jednak jest mało prawdopodobne, aby jeden skan TK stanowił znaczne ryzyko, lekarz może zadecydować, czy korzyści je przewyższają.
Badanie może być głośne. Czasami ten hałas lub strach przed przebywaniem w zamkniętej przestrzeni może wywołać u człowieka niepokój. Z tego powodu lekarze mogą czasami podawać osobie leki uspokajające.
Jeśli dana osoba otrzyma barwnik kontrastowy podczas zabiegu, może być narażona na reakcję alergiczną na barwnik. Barwnik kontrastowy może również powodować inne objawy, które mogą być chwilowo nieprzyjemne, ale nie są reakcją alergiczną. Może to obejmować uczucie ciepła w ciele, uczucie pieczenia lub metaliczny posmak w jamie ustnej. Czasami lekarz może przepisać steryd lub zalecić osobie przyjmowanie difenhydraminy przed poddaniem się badaniu.
Czytaj też:
Rak trzustki zabija po cichu. Jakie badania warto wykonać?