Naukowcy z New York University w Langone stwierdzili, że podwyższony poziom toksycznych chemikaliów z pestycydów, nieprzywierających powłok naczyń kuchennych i środków ogniochronnych jest związany ze zwiększonym ryzykiem rozwoju celiakii.
– Celiakia jest chorobą autoimmunologiczną, w której spożycie glutenu prowadzi do uszkodzenia jelita cienkiego – powiedział dr Patrick Fratellone, lekarz i adiunkt na University of Bridgeport College of Naturopathic Medicine.
Czytaj też:
Zespół jelita drażliwego – jak pomóc sobie dietą?
Płeć ma wpływ na ryzyko
Na potrzeby tego badania badacze zbadali poziom toksycznych substancji chemicznych we krwi 30 dzieci i młodych dorosłych, w wieku od 3 do 21 lat. Poziomy związków chemicznych porównano z poziomami 60 innych uczestników w podobnym wieku, płci i pochodzeniu, ale bez celiakii.
Zespół odkrył, że dzieci i młodzi dorośli, którzy mają wysoki poziom pestycydów i innych chemikaliów zwanych dichlorodifenylodichloroetylenami (DDE), mają dwukrotnie większe ryzyko zdiagnozowania celiakii niż ci, którzy są wolni od tych związków. Badanie wykazało również, że płeć odgrywa rolę w tym, jak chemikalia wpływają na ryzyko celiakii.
U kobiet ekspozycja na pestycydy wyższa niż normalnie oznaczała, że były one co najmniej osiem razy bardziej narażone na nietolerancję glutenu. Ale podwyższony poziom chemikaliów z powłok nieprzywieralnych (perfluoroalkilów lub PFA), w tym produktów takich jak teflon, powodował do dziewięciu razy większe ryzyko celiakii.
Z drugiej strony u młodych mężczyzn z podwyższonym poziomem we krwi środków ogniochronnych zwanych polibromowanymi eterami difenylowymi (PBDE) tylko dwa razy częściej zdiagnozowano ten stan.
Substancje chemiczne mogą zakłócać funkcje odpornościowe i hormonalne
Układ hormonalny składa się z gruczołów znajdujących się w całym ciele.
– Niektóre chemikalia zakłócają funkcję immunologiczną, a nie tylko funkcję hormonalną – powiedział współbadacz i epidemiolog dr Leonardo Trasande, profesor pediatrii w NYU Langone. Dodał, że istnieją już pewne „sugestywne dowody”, że substancje chemiczne zaburzające funkcjonowanie układu hormonalnego przyczyniają się do celiakii i są „związane z innymi chorobami, takimi jak choroba Crohna”.
Trasande podkreślił, że „istnieje wiele wzajemnych zależności między układem hormonalnym a układem odpornościowym” w kontekście celiakii i innych chorób autoimmunologicznych.
Według Agencji Ochrony Środowiska (EPA), trwałe zanieczyszczenia organiczne obejmują tysiące syntetycznych chemikaliów szeroko stosowanych podczas produkcji przemysłowej po II wojnie światowej.
– Chociaż wiele środków zostało wycofanych z użycia, te chemikalia pozostają w środowisku, ponieważ są odporne na niszczenie i mają tendencję do gromadzenia się w tkankach zwierzęcych i ludzkich”, napisali autorzy badania.
Niektóre dobrze znane substancje to m.in. polichlorowane bifenyle (PCB), pestycyd DDT i dioksyny, które pochodzą z bielenia chlorem pulpy papierowej, produkcji niektórych herbicydów i pestycydów oraz innych procesów przemysłowych.
Czytaj też:
Kasza jaglana, perłowa, gryczana – którą wybrać?
Jak zminimalizować ekspozycję?
Jednym prostym sposobem na ograniczenie narażenia na działanie tych chemikaliów jest zamiana patelni teflonowych na patelnie żeliwne, które przy odpowiednim przygotowaniu mogą mieć nieprzywierającą powierzchnię bez tych chemikaliów.
Objawy celiakii
National Institutes of Health (NIH) wymieniają objawy celiakii, czyli takie jak m.in.:
- ból brzucha
- przewlekła biegunka
-
zaparcia
- gazy
- nudności.
Jednak niektóre osoby z tą chorobą mogą wcale nie mieć objawów. Celiakia może również przyczyniać się do problemów z wchłanianiem składników odżywczych u dzieci, co może prowadzić do takich problemów, jak spowolnienie wzrostu, utrata masy ciała, uszkodzenie szkliwa zębów i opóźnione dojrzewanie płciowe.
Czytaj też:
Chcesz schudnąć, ale kochasz pieczywo? To się nie wyklucza