Znieczulenie miejscowe wykorzystywane jest do znieczulenia reakcji bólowej przy różnych zabiegach. Często stosuje się je w czasie zabiegów dentystycznych i chirurgicznych, ale i wykonania bolesnej diagnostyki (np. kolonoskopii). Jakie substancje podaje się w czasie znieczulenia miejscowego i czy są one bezpieczne?
Czym jest znieczulenie miejscowe?
Znieczulenie miejscowe inaczej zwane jest obwodowym lub regionalnym. Blokuje ono odczuwanie bólu, działając powierzchniowo albo blokując nerwy. W czasie znieczulenia pacjent jest całkowicie świadomy, może odpowiadać na pytania lekarzy lub specjalistów, a po krótkim czasie wraca do pełnej formy.
Rodzaje znieczulenia
Znieczulenie miejscowe dzieli się na:
- powierzchniowe – wykonywane najczęściej, np. w czasie zabiegów dentystycznych czy badań diagnostycznych, które mogą być bolesne
- podpajęczynówkowe – wykonywane np. w czasie cesarskiego cięcia
- zewnątrzoponowe – wykonywane np. w czasie porodu naturalnego
- odcinkowe żylne – wykonywane np. w czasie operacji kończyn
Znieczulenie powierzchniowe
Znieczulenie powierzchniowe najczęściej podaje się w formie zastrzyku. Pozwala ono ograniczyć czucie nerwów przez około 2 godziny, dlatego ta forma znieczulenia wykorzystywana jest w czasie zabiegów dentystycznych czy badań diagnostycznych.
Do znieczulenia powierzchniowego najczęściej stosuje się lignokainę, bupiwakainę albo nowokainę. U kobiet w ciąży, które korzystają z usług stomatologa, stosuje się znieczulenie, które nie obkurcza naczyń krwionośnych.
Znieczulenie podpajęczynówkowe
Ten rodzaj znieczulenia wykorzystywany jest w czasie zabiegów operacyjnych, które trwają dłużej niż 10 minut. Pozwala zachować pełną świadomość pacjenta, ale jednocześnie odcina odczuwanie bodźców od pasa w dół.
Znieczulenie podpajęczynówkowe wykorzystuje się w czasie operacji brzucha, cesarskiego cięcia, zabiegów układu moczowego, zabiegów przeprowadzanych na kończynach dolnych. W dużo mniejszym stopniu obciąża ono organizm niż znieczulenie ogólne, dlatego często się je stosuje. Pozwala też dość szybko spionizować pacjenta i umożliwić mu powrót do formy.
Znieczulenie zewnątrzoponowe
Ten rodzaj znieczulenia stosuje się w przypadku porodu siłami natury, gdy rodząca chce zablokować odczuwanie bólu. Pozostaje wtedy przytomna, ale nie może się przemieszczać ani korzystać z niektórych form porodu, np. w wodzie. Znieczulenie zewnątrzoponowe przy porodzie można podać jedynie do pewnego momentu i po osiągnięciu konkretnego rozwarcia. Podane w nieodpowiednim momencie może zablokować poród.
Znieczulenie odcinkowe żylne
Znieczulenie odcinkowe stosuje się w czasie operacji kończyn. Polega na wstrzyknięciu środka znieczulającego do naczyń kończyny dolnej. Nie stosuje się go zbyt często.
Przeciwskazania do stosowania znieczulenia miejscowego
Nie każdy może skorzystać z tych form znieczulenia. Istnieją pewne przeciwskazania, które wykluczają niektórą grupę pacjentów ze stosowania znieczulenia miejscowego:
- niskie ciśnienie krwi
- zaburzenia krzepnięcia krwi
- problemy kardiologiczne
- stany zapalne skóry w miejscu wkłucia
- alergie
Istnieją także pacjenci, którzy są uczuleni na lidokainę stosowaną w znieczuleniu powierzchniowym. Po podaniu środka znieczulającego mogą wystąpić różne reakcje, zwłaszcza gdy trafi on bezpośrednio do naczynia krwionośnego. Może wystąpić tachykardia, zasłabnięcie, omdlenie. Po choćby jednorazowej takiej sytuacji należy za każdym razem przed zastosowaniem znieczulenia zgłaszać lekarzowi, że lidokaina może wywoływać takie reakcje.
Czytaj też:
Czy Polacy są dentofobami? Badanie pokazało, jak dbamy o zęby