W Polsce żyje obecnie ok. 20 tys. osób z HIV, z czego nawet co piąta nie wie o swoim zakażeniu. Według danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego w 2022 roku w Polsce wykryto ponad 2,3 tys. nowych zakażeń HIV (co oznacza wzrost o ponad 1000 przypadków w porównaniu do roku poprzedniego). Jednocześnie według Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) 16 proc. osób, które odebrały pozytywny wynik testu, nie podejmuje leczenia, mimo że w Polsce dostępne są wszystkie najnowsze metody terapeutyczne.
Dlaczego pacjenci z HIV się nie leczą?
Specjaliści wskazują także, że w Polsce wciąż niewiele organizacji zajmuje się wsparciem osób żyjących z HIV – szczególnie kuleje kwestia wsparcia psychologicznego. Michał Pawlęga, terapeuta i seksuolog ze Społecznego Komitetu ds. AIDS, który od wielu lat pracuje z osobami żyjącymi z HIV, dobrze zna najczęstsze powody unikania leczenia. – To między innymi strach przed ujawnieniem zakażenia przed innymi pacjentami i personelem medycznym, napięcie spowodowane stygmatyzacją związaną z zakażeniem HIV, niepokój i lęk odnośnie do efektów terapii, w tym potencjalnych skutków ubocznych i dalszego życia z wirusem, a przypadku osób bi- i homoseksualnych – obawy związane z ujawnieniem orientacji seksualnej i byciem rozpoznanym jako osoba nieheteronormatywna – mówi.
Czy leczenie HIV jest refundowane?
Wolontariusze i przedstawiciele inicjatywy Buddy Polska, która zajmuje się pomocą osobom, które usłyszą diagnozę „HIV”, podkreślają, że zastosowanie nowowczesnych metod terapeutycznych dostępnych w Polsce umożliwia zmniejszenie ilości wirusa we krwi do poziomu niewykrywalnego za pomocą dostępnych metod diagnostycznych. Jak dodają: od leczącej się osoby zakażonej wirusem HIV nie można się zakazić.
– Leczenie HIV w Polsce jest w pełni refundowane dla osób ubezpieczonych. Większość pacjentów przyjmuje leki doustnie raz dziennie. Leczenie jest wygodne w stosowaniu i skuteczne. Najnowocześniejsze preparaty są podawane w postaci domięśniowych iniekcji co dwa miesiące. To znaczna wygoda dla pacjentów, którzy na przykład często podróżują i nie muszą w takiej sytuacji martwić się o przewóz leków. Mimo to mnóstwo osób obawia się terapii – mówi Grzegorz Jezierski, koordynator programu Buddy Polska, żyjący z HIV od 2018 roku.
Wsparcie dla osób zakażonych HIV
Jak podkreślają przedstawiciele programu, po postawieniu rozpoznania kluczowa jest szybka i pozwalająca pacjentowi zachować anonimowość interwencja budująca motywację do podjęcia i utrzymania terapii, ułatwiająca poprawę stanu psychicznego, w tym oswojenie się z zakażeniem. Pomocny tu może być kontakt z inną osobą zakażoną, żyjącą z HIV dłuższy czas. W ramach programu Buddy Polska prowadzonego przez Społeczny Komitet ds. AIDS można uzyskać kontakt z taką osobą: spotkania z wolontariuszami odbywają się w Warszawie, Krakowie, Poznaniu, Wrocławiu i Bydgoszczy, a dwoje wolontariuszy mieszka za granicą i udziela wsparcia online.
– Bywa, że łatwiej jest porozmawiać z obcą osobą, która rozumie realia życia z HIV niż z rodziną czy przyjaciółmi. Osoby zgłaszające się do nas po pomoc bardzo często boją się odrzucenia ze strony najbliższych, a my, wolontariusze, doskonale to rozumiemy – mówi Grzegorz Jezierski.
Obecnie, jak podaje Społeczny Komitet ds. AIDS, trwają prace nad zaangażowaniem w program Buddy Polska osób żyjących z HIV pochodzenia ukraińskiego.
Czytaj też:
Jak uchronić się przed HIV? Liczba zakażonych osób w Polsce rośnieCzytaj też:
Wirusy - czym są i czy żyją? Jak leczyć choroby wirusowe?