Emocje to różne uczucia i stany, które towarzyszą nam w trakcie różnych wydarzeń. Pojawiają się pod wpływem chwili i czasem równie szybko znikają. Wywołują jednak gwałtowne reakcje w organizmie. Pod wpływem emocji szybciej bije nam serce, rozszerzają się nam źrenice, pocą dłonie. Jakie procesy za to odpowiadają?
Emocje, czyli co?
Emocje to uczucia, które pojawiają się w nas wiele razy w ciągu całego dnia. Pod wpływem różnych myśli lub wydarzeń stajemy się radośni bądź przygnębieni, podekscytowani albo zniechęceni. Kiedy się złościmy, denerwujemy albo smucimy często targa nami cała gama różnych emocji.
Podobnie jest, gdy coś nam się udaje, realizujemy wyznaczony cel lub spełniamy marzenie. Czujemy wtedy, że możemy przenosić góry, chce nam się skakać z radości. Jesteśmy uśmiechnięci, szczęśliwi, pozytywnie nastawieni do świata i ludzi.
Jak powstają uczucia?
Emocje rodzą się w mózgu. Mimo że są nierozerwalnie związane z psychiką, wpływają na reakcje ciała. To dlatego na skutek zawstydzenia mogą poczerwienieć nam policzki, a poddenerwowania – szybciej bić serce.
Emocje wyzwalają w nas różne reakcje i wpływają na nasze czyny. Pod ich wpływem możemy na gorąco podejmować decyzje, które nie zawsze są przemyślane, a które mogą zmienić nasze życie. Przykładem jest choćby rezygnacja z pracy na skutek scysji z szefem czy zerwanie długoletniej przyjaźni przez jakieś wydarzenie.
Rodzaje uczuć
Istnieje kilkadziesiąt emocji, które regulują naszymi zachowaniami. Są to emocje pozytywne i negatywne.
- Przykłady emocji pozytywnych: radość, zadowolenie, duma, satysfakcja, akceptacja
- Przykłady emocji negatywnych: smutek, strach, lęk, przygnębienie, złość, niechęć, wstyd
Bardzo rzadko zdarza się jednak tak, by emocje występowały pojedynczo. Najczęściej pod wpływem jakiegoś wydarzenia pojawia się w nas cały kalejdoskop różnych uczuć, które wzajemnie się przenikają.
Jak kontrolować swoje reakcje?
Emocje można i trzeba kontrolować, by nie kierowały naszym życiem. Często okazuje się, że gdy mija poddenerwowanie, strach czy ekscytacja, zmienia się nasze nastawienie do danego wydarzenia. Dzięki temu, że nie działaliśmy pochopnie, nie musimy ponosić negatywnych konsekwencji naszych czynów.
Jeśli natomiast poddajemy się emocjom, zaogniamy swoje uczucia. Możemy przez to angażować się w konflikty, poddawać działaniu negatywnych myśli, które odbiją się na naszym zdrowiu psychicznym.
Źle na nas działa nie tylko zagłębianie się w negatywnych emocjach takich jak smutek czy przygnębienie, ale również patrzenie na świat tylko przez dobre emocje. Różowe okulary często powodują bolesny upadek na ziemię i konieczność zderzenia się z rzeczywistością. A to wywołuje niepotrzebny ból.
Tłumienie uczuć
Nie oznacza to jednak, że emocje należy tłumić. Jest to nie tylko niedobre, ale i niezdrowe. Trzeba pozwalać sobie na przeżywanie różnych emocji, przepracowywać je w głowie i godzić się z nimi. Samoakceptacja sprawia, że żyje nam się łatwiej.
Jeśli nie wymagamy od siebie, by być we wszystkim perfekcyjni jak roboty i zdajemy sobie sprawę z własnych słabości, minimalizujemy poziom stresu. Nie przejmujemy się rzeczami, na które nie mamy wpływu, za to pracujemy nad tymi, które możemy zmienić.
Czym jest dojrzałość emocjonalna?
Gdy człowiek potrafi kontrolować swoje emocje i nie poddawać się nagłym uczuciom, mówi się o nim, że jest dojrzały emocjonalnie. Podejmuje wtedy racjonalne i rozsądne decyzje, które mają oparcie w rzeczywistości.
Taki człowiek nie rzuci studiów, na które poświęcił kilka lat życia tylko dlatego, że nie zdał jednego egzaminu. Raczej wykrzyczy swoje emocje, przepracuje je, a później podejdzie do egzaminu poprawkowego. Dojrzała osoba nie wyprowadzi się nagle na drugi koniec Polski, zostawiając z dnia na dzień pracę, rodzinę i przyjaciół, bo zapragnęła żyć nad morzem lub w górach, nie zastanawiając się nad tym ani gdzie będzie mieszkać, ani za co żyć.
Jeśli jednak ma tendencje do takich zachowań, a od bliskich słyszy, że jest niedojrzały emocjonalnie, powinien zastanowić się nad tym, czy nie potrzebuje pomocy. W takiej sytuacji warto skorzystać z pomocy psychologa; uświadomić sobie, z czym ma się problem i rozpocząć pracę nad pokonaniem tej trudności.
Czytaj też:
Frustracja: co to za emocja i jak się jej pozbyć?Czytaj też:
Przemoc emocjonalna w związku jest niewidoczna, ale zadaje bólCzytaj też:
Temperament określa naszą osobowość. Poznaj typy temperamentu