Dlaczego las ma tak wielki wpływ na psychikę dorastających ludzi? Niestety jedne z największych przeprowadzonych do tej pory badań naukowych dotyczących oddziaływania środowiska naturalnego na rozwój dzieci i młodzieży nie wyjaśniają, z jakiego powodu mieszkanie w pobliżu terenów leśnych jest zdrowsze dla psychiki niż wychowywanie się w centrum miast lub w otoczeniu dużych aglomeracji.
Jesteś z miasta? To widać... po słabej kondycji psychicznej
Badacze z Imperial College London na łamach prestiżowego „Nature Sustainability” opisali wyniki szczegółowej analizy badań ponad 3,5 tys. nastolatków w wieku od 9 do 15 lat z 31 szkół w Londynie, których na podstawie zdjęć satelitarnych miejsca ich zamieszkania podzielono na:
- strefy zielone (w których wydzielono osobno tereny leśne o dużej gęstości zadrzewienia oraz łąki i miejsca trawiaste)
- strefy niebieskie (położone w pobliżu wody)
- oraz pozostałe tereny zurbanizowane.
Im bliżej lasu, tym lepiej dla zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży
Największy wpływ na rozwój intelektualny i zdrowie psychiczne młodych ludzi okazało się mieć zamieszkiwanie na terenach leśnych, na których było najwięcej drzew. Brytyjczykom udało się udowodnić, że im więcej czasu młodzież spędzała w gęsto zadrzewionych strefach zielonych, tym miała lepsze samopoczucie i była silniejsza psychicznie.
Na dodatek w ciągu kolejnych 2 lat ryzyko problemów emocjonalnych i zaburzeń behawioralnych (np. różnego rodzaju uzależnień i nałogów) spadało u nich o około 16 proc. w porównaniu do rówieśników mieszkających w pozostałych strefach.
Co ciekawe, takich korzyści nie zauważono na terenach zielonych, w których dominowały łąki i trawy, a nie było zbyt wiele drzew. Nie udało się także potwierdzić pozytywnego wpływu stref niebieskich, czyli miejsc, w okolicach zbiorników wodnych, choć badacze zaznaczają, że stosunkowo mała liczba uczestników eksperymentu zamieszkiwała w pobliżu wody.
Najlepiej dorastać tam, gdzie jest jak najwięcej drzew
Mimo że badaczom nie udało się wyjaśnić do końca przyczyn tych zależności, sporą rolę przypisują czynnikom ekonomicznym (mieszkańcy uboższych dzielnic rzadziej mogą liczyć na dostęp do zadrzewionych terenów zielonych).
Kojący wpływ natury na psychikę i samopoczucie był jednak od dawna znany. Potwierdziło się tylko, że przebywanie w otoczeniu zieleni i łagodnych dźwięków przyrody (od szelestu liści po odgłosy ptaków) może być nadzwyczaj korzystne także dla psychiki młodych ludzi. Ich mózg w okresie rozwoju jest stale pobudzany wieloma bodźcami, a spędzanie czasu w lesie może działać trochę jak funkcja „reset” i zdaje się ustawiać do pionu psychikę młodzieży. Dlaczego tak się dzieje?
Silni psychicznie ludzie wychowali się blisko lasu
Choć przyczyny tego zjawiska dla brytyjskich naukowców nadal nie są jasne, to co najmniej od czasów Szekspira (lub nawet jeszcze wcześniej) utarło się przekonanie, że powrót na łono natury kształtuje najbardziej szlachetne cechy charakteru.
Bez względu na arystokratyczne pochodzenie postaciom dorastającym w utopijnym shire dużo łatwiej dostrzegać, co jest dobre, a co złe, odznaczają się siłą charakteru i niczym legendarny Robin Hood (lub nasz swojski Janosik) uparcie bronią słabszych przed wszelką niesprawiedliwością. Czy to las miał wpływ na ich mocną psychikę? Nie wiadomo – badacze zalecają jednak, by architekci planujący zagospodarowanie przestrzeni miejskiej zwracali większą uwagę na to, by w otoczeniu nowych osiedli było jak najwięcej drzew.
Czytaj też:
Te czynności mogą opóźnić rozwój choroby Alzheimera aż o 5 latCzytaj też:
Ile lat krócej żyją single po sześćdziesiątce? Zaskakujące wyniki badań