Anhedonia dotyczy przede wszystkim osób, które z pozoru powinny cieszyć się życiem i czerpać z niego pełną piersią. Najczęściej są to osoby aktywne zawodowo, odnoszące sukcesy i wcześniej pozytywnie nastawione do życia. Wystąpieniu anhedonii sprzyja przemęczenie oraz przewlekły stres, a objawia się ona niezdolnością do przeżywania emocji w ujęciu negatywnym i pozytywnym. Osoby cierpiące na anhedonię, nie mają zdolności odczuwania empatycznego, więc często postrzegane są jako wycofane.
Rodzaje anhedonii
Wyróżnia się dwa rodzaje anhedonii. Pierwszy z nich związany jest z zaburzeniami depresyjnymi, którymi wywołana jest choroba. Drugi jest skutkiem stosowania leczenia antydepresantami, które zaburzają postrzeganie rzeczywistości i utrudniają przeżywanie emocji.
Objawy depresji
Anhedonia należy do zaburzeń, które trudno jest zdiagnozować nawet doświadczonemu specjaliście. Zwykle osoby chore przez długi czas nie zauważają problemu, bo towarzyszący im brak emocji nie przeszkadza w normalnym funkcjonowaniu. Czasami może wręcz pomagać, gdyż pozwala piąć się po drabinie kariery bez większych skrupułów i oglądania się na innych.
Anhedonia jest jednym z objawów zaburzeń depresyjnych, które dotykają coraz więcej osób. Często stanowi pierwszy sygnał tego, że z naszym układem nerwowym dzieje się coś złego, jednak trudno jest wyłapać dokładny moment pojawienia się schorzenia. Oprócz niezdolności do przeżywania emocji, osobom chorym towarzyszy też obniżenie nastroju, ciągły smutek i brak radości z życia. To typowe objawy depresji, którym często towarzyszy też zamartwianie się, niepotrzebne roztrząsanie przeszłości oraz występowanie objawów somatycznych np. przewlekłego zmęczenia i problemów z koncentracją.
Jak diagnozuje się anhedonię?
Schorzenie to wymaga postawienia diagnozy na postawie specjalnej skali odczuwania przyjemności. Badanie polega na zadaniu przez lekarza pytań, które dotyczą czynności lub sytuacji sprawiających osobie badanej radość. Pytania obejmują wiele sfer życia i mają związek z typowymi czynnościami, które wykonujemy każdego dnia np. z oglądaniem telewizji i słuchaniem muzyki, hobby, rozrywkami, przebywaniem w towarzystwie rodziny i przyjaciół, a także odczuwaniem przyjemności np. z przebywania na łonie natury, spożywania posiłków czy relaksu.
Anhedonia – objawy
Objawy anhedonii mogą mieć różne nasilenie i jak wcześniej wspomniano, współwystępują z objawami depresji lub pojawiają się jako skutek leczenia antydepresantami. Anhedonia dotyczy też osób z uzależnieniami i pojawia się w momencie odstawienia używek. Do częstych objawów choroby zaliczamy:
-
brak zdolności do odczuwania jakiejkolwiek przyjemności duchowej, cielesnej, intelektualnej i zmysłowej,
-
niezdolność do odczuwania radości,
-
obniżenie nastroju,
-
utratę zainteresowania wykonywaniem czynności, które wcześniej sprawiały osobie chorej przyjemność,
- wycofanie i izolację społeczną.
Podsumowując, anhedonia jest jednym z objawów depresji. Dotyczy przede wszystkim osób, które powinny czerpać radość z życia, ale ze względu na przewlekły stres oraz przemęczenie, przestają odczuwać jakiekolwiek emocje oraz radość. Zdarza się, że przyczyną wystąpienia anhedonii są inne zaburzania psychiczne np. schizofrenia; bywa ona też skutkiem destrukcyjnego działania na organizm uzależnienia od różnych substancji psychoaktywnych.
Brak odczuwania przyjemności, który wiąże się z wystąpieniem anhedonii, może przez długi czas być bagatelizowany, co utrudnia rozpoczęcie leczenia i nie wpływa pozytywnie na jego efekty. Anhedonia należy do zaburzeń, które można skutecznie leczyć, jednak jest to proces długotrwały i wymagający współpracy pacjenta z psychologiem lub psychiatrą