To prawda – rok 2020, z powodu COVID-19, był i trudny, i tragiczny, jednak obfitował też w wiele ważnych odkryć w medycynie.
Co działo się w medycynie w 2020 roku?
Poza szukaniem jak najbardziej skutecznego leku, mającego pomóc osobom zakażonym koronawirusem SARS-CoV-2 i opracowywaniem szczepionki na COVID-19 naukowcy w ostatnich miesiącach kontynuowali prace nad wcześniej rozpoczętymi projektami, szukali nowych rozwiązań. Wśród odkryć, które już teraz można nazwać przełomowymi, znalazły się m. in.:
- Opracowanie terapii genowej w niedokrwistości sierpowatokrwinkowej
- Pierwsza od wielu lat nowo opracowana metoda antykoncepcji
- Rozwój i unowocześnienie na nieznaną wcześniej skalę telemedycyny, poniekąd „wymuszony” pandemią COVID-19
- Zwrócenie uwagi na kwestię zdrowia czarnoskórych kobiet na skalę nieznaną wcześniej w historii
- Opracowanie bardzo wygodnego w użytkowaniu laktatora
- Wynalezienie jednorazowych wzierników medycznych
- Opracowanie innowacyjnej metody wykrywania choroby Alzheimera
Nie można też oczywiście zapomnieć o koronawirusie SARS-CoV-2 – jeszcze na początku 2020 roku był on ludzkości nieznany, podobnie jak powodowana przez niego choroba COVID-19. Minęło 12 miesięcy, a postępy poczyniono ogromne – w tempie nigdy wcześniej nieznanym zostało wynalezionych kilka obiecujących szczepionek, opracowano szybkie i skuteczne testy wykrywające chorobę, znaleziono też prosty sposób na powstrzymanie jej rozprzestrzeniania się – noszenie maseczek.
Poniżej przedstawiamy dokładne informacje o 7 najważniejszych odkryciach medycznych 2020 roku.
Opracowanie terapii genowej w niedokrwistości sierpowatokrwinkowej
Niby idea jest prosta: weź wadliwy gen, napraw go i zwalcz wyniszczającą chorobę. Wykonanie jest trudniejsze, ale w przypadku niedokrwistości sierpowatokrwinkowej ta misja zakończyła się sukcesem. Naukowcy z Boston Children's Hospital testują nową terapię, która „nakłania” zmutowany gen wytwarzający hemoglobinę w krwinkach czerwonych do tego, by „powrócił” do zdrowszej wersji hemoglobiny S. Eksperci mają nadzieję, że ich badania pomogą w przyszłości także w leczeniu innych chorób, m. in. hemofilii i genetycznych niedoborów odporności, ale również niektórych nowotworów.
Pierwsza od wielu lat nowo opracowana metoda antykoncepcji
Kobiety, które czekały na nową – niehormonalną – metodę antykoncepcji w końcu się doczekały. Tym nowym wynalazkiem jest żel Phexxi, powodujący, że środowisko pochwy staje się kwaśne, a więc nieprzyjazne plemnikom. Użytkowanie żelu jest łatwe: wystarczy, za pomocą aplikatora, zaaplikować go dopochwowo do godziny przed stosunkiem. Metoda jest jednak skuteczna w 86 procentach i nie chroni przed chorobami przenoszonymi drogą płciową. Jednak naukowcy zauważają, że i tak jest co świętować – to pierwsza od dawna opracowana nowa metoda zapobiegania ciąży.
Rozwój i unowocześnienie na nieznaną wcześniej skalę telemedycyny, poniekąd „wymuszony” epidemią COVID-19
Nikt by jeszcze 12 miesięcy temu nie przypuszczał, że codziennością stanie się pokazywanie lekarzowi wysypki przez smartfon i obrazowe opisywanie bólu stawów. Rozwój telemedycyny w 2020 roku dotyczy jednak nie tylko wizyt online u lekarza POZ, ale i psychoterapii. Czy ten trend będzie kontynuowany? Nie wiadomo, jednak telemedycyna jest dużym ułatwieniem: nie trzeba się na pół dnia zwalniać z pracy, czekać w kolejkach z innymi pacjentami, stać w korkach w drodze do lekarza.
Zwrócenie uwagi na kwestię zdrowia czarnoskórych kobiet na skalę nieznaną wcześniej w historii
Przez wiele lat większość badań naukowych, które opierały się na testowaniu leków wśród ludzi, przeprowadzano wyłącznie na mężczyznach, najczęściej młodych. Później historia upomniała się o kobiety, a dopiero teraz – kobiety czarnoskóre. Choć to smutne, że aby tak się stało w USA, potrzebne były zgony uczestniczek marszów, które walczyły o prawa mniejszości rasowych w Stanach. A do zmiany jest wiele: czarne kobiety umierają podczas porodu cztery razy częściej niż białe, ich śmiertelność jest też wyższa w przypadku niemal wszystkich chorób.
Opracowanie bardzo wygodnego w użytkowaniu laktatora
Przez dziesięciolecia nic się w sprawie laktatorów nie zmieniało: towarzyszy im całe oprzyrządowanie – butelki, rurki, przewody, przez które mama karmiąca musi nawet przez pół godziny siedzieć bez ruchu w jednym miejscu. Rok 2020 przyniósł w tej kwestii rewolucję – niektóre laktatory, jak Willow’s Generation 3 wsuwa się bezpośrednio do biustonosza i pobierają mleko, gdy kobieta się rusza, a nawet śpi. Z kolei laktator Elvie działa tak cicho, że można go używać nawet podczas spotkania biznesowego i nic nie będzie słychać.
Wynalezienie jednorazowych wzierników medycznych
Różnego rodzaju urządzenia, wykorzystywane po to, by zajrzeć do wnętrza twojego ciała wykorzystywane są m. in. podczas endoskopii, bronchoskopii, gastroskopii czy kolonoskopii. Mają one postać elastycznych rurek zakończonych kamerką i wykonują wspaniałą pracę, jednak czasem trudno je dokładnie zdezynfekować, zwłaszcza w przypadku duodenoskopu, czyli urządzenia służącego do wziernikowania dwunastnicy. W 2020 roku w USA udało się wprowadzić do użytkowania pierwszy jednorazowy dwunastoskop, więc jest nadzieja, że w przyszłości opracowane zostaną także inne jednorazowe urządzenia do badania wnętrza człowieka.
Opracowanie innowacyjnej metody wykrywania choroby Alzheimera
Jeśli zauważasz, że bliska ci osoba zaczyna tracić pamięć, warto jak najszybciej poznać tego przyczynę, by sprawnie wdrożyć leczenie. Naukowcy dokonali przełomowego odkrycia, opracowując prosty test krwi, umożliwiający zdiagnozowanie choroby Alzheimera – poszukuje on we krwi obecności konkretnych białek powodujących tę chorobę. Trwają jeszcze badania mające na celu ostatecznie potwierdzić bezpieczeństwo i skuteczność użytkowania testu.Czytaj też:
Naukowcy: odkryliśmy nowy organ w gardle człowieka