Jak urodzić kamień z moczowodu?

Kamienie nerkowe mogą tworzyć się w jednej lub obu nerkach. Stamtąd mogą przejść do moczowodu. Małe kamienie nerkowe często wędrują bez żadnych problemów i mogą nie powodować objawów. Większe kamienie mogą osadzić się w moczowodzie, powodując ból. Bez usunięcia mogą powodować komplikacje, takie jak infekcje i uszkodzenie nerek. Istnieje kilka czynników, które mogą wpływać na szybkość przejścia kamienia przez układ moczowy.

Kamica nerkowa to wyjątkowo nieprzyjemna dolegliwość i bardzo bolesna

Kamica nerkowa najczęściej powstaje na skutek niewłaściwej diety, w której jest zbyt wiele białka oraz wypijania zbyt małej ilości płynów (około 1 litra na dobę). Kamienie nerkowe mogą rozwinąć się jednak także na skutek stosowanie niektórych leków.

Czym one właściwie są? Kamienie nerkowe to nic innego jak złogi wytrąconych związków chemicznych, które nie zostają wypłukane z organizmu, ale pozostają w nim, osadzając się w układzie moczowym. Kamienie nerkowe najczęściej wykrywane są za pomocą badania USG układu moczowego oraz tomografii komputerowej jamy brzusznej.

Objawami kamicy nerkowej najczęściej jest napad kolki nerkowej, objawiający się bardzo silnym bólem. Pojawia się silne parcie na mocz, który oddaje się w małych ilościach, nudności i wymioty, krwiomocz. Po wystąpieniu napadu należy urodzić kamień nerkowy, by poczuć ulgę, co jest bardzo bolesne. Gdy kamień przechodzi przez moczowód wywołuje silny ból, a parcie porównywane jest do porodu naturalnego. Niestety, nie ma innej drogi, by pozbyć się kamienia.

Kolka nerkowa – kiedy występuje: przyczyny

Przyczyny kolki nerkowej to najczęściej:

• dieta wysokobiałkowa
• zbyt mała ilość wody w diecie
• stosowanie szczawianów
• stosowanie niektórych leków
• sięganie po wodę, która zawiera zbyt dużą ilość minerałów

Kamica nerkowa – objawy

Kamica nerkowa może zostać wykryta w czasie badania USG układu moczowego, ale znacznie częściej diagnozuje się ją w czasie napadu kolki nerkowej. Dopiero po pojawieniu się silnych dolegliwości bólowych, wymiotów, krwiomoczu, następuje diagnostyka, która umożliwia rozpoznanie kolki nerkowej. Ból brzucha przy kolce nerkowej jest bardzo silny, może wywoływać wysoką gorączkę i prowadzić nawet do utraty przytomności. Chory powinien jak najszybciej znaleźć się w szpitalu.

Objawy kamicy nerkowej to:

• atak bólu w okolicy lędźwiowej
• utrudniony odpływ moczu
• bolesne parcie

Rozpoznawanie kamicy moczowej

Kamicę nerkową rozpoznaje się przez wykonanie badań diagnostycznych. Chory otrzymuje skierowania do urologa, który zaleca wykonanie USG jamy brzusznej, badania RTG jamy brzusznej, szeregu badań laboratoryjnych orazbadań moczu.

Dopiero po przeprowadzeniu tych badań, lekarz jest w stanie ocenić, czy w pęcherzu moczowym występują złogi oraz sprawdzić, jaką mają wielkość. Od rozpoznania zależy postępowanie.

Piasek w nerkach – leczenie domowe i nie tylko

Kamienie nerkowe to niewydalone złogi moczu, natomiast piasek nerkowy to tzw. początkowa faza kamicy. Piasek można wypłukać, nie dopuszczając do odkładania się złogów i warto to zrobić, by nie pogorszyć swojego stanu.

Do wypłukania piasku z nerek zaleca się stosowanie ziół moczopędnych oraz picie dużej ilości wody. Trzeba to robić głównie wieczorem, by zwiększyć częstotliwość oddawania moczu. Poprawia to stan pęcherza moczowego, a także sprzyja usuwaniu piasku z nerek.

W przypadku piasku w nerkach zaleca się dbanie nie tylko o właściwą ilość płynów, ale również o dobrą dietę. Należy ograniczyć przetwory mleczne i produkty, które zawierają duże ilości białka na rzecz warzyw i cytrusów. Warto również unikać warzyw bogatych w szczawiany takich jak rabarbar.

Leczenie kamieni nerkowych – najpierw badania

Jeśli w badaniach diagnostycznych wyszły kamienie nerkowe (USG układu moczowego, ale również urografia czy RTG), najpierw podejmuje się leczenie. Kamieni nie da się rozpuścić, należy je urodzić. Chorym jednak najpierw zaleca się zwiększenie ilości płynów, nie tylko wody niegazowanej, ale także ziół, które wykazują działanie moczopędne i dobrze wpływają na organizm. Poleca się przede wszystkim picie skrzypu polnego, pokrzywy, kłączy perzu czy naparów z liści brzozy. Takie postępowanie może pomóc wypłukać piasek nerkowy. Napoje najlepiej pić wieczorem, bo jest to pomocne w wypłukiwaniu piasku z nerek.

Litotrypsja (ESWL), czyli rozkruszanie

Niekiedy lekarze decydują o wykonaniu litotrypsji, czyli rozkruszania kamienia nerkowego. Jest to metoda, która próbuje rozbić kamień za pomocą ultradźwięków, dzięki czemu nie jest konieczne leczenie operacyjne. Aby pacjent zakwalifikował się do leczenia tą metodą, konieczne jest wykonanie badań, obrazujących wielkość oraz skład chemiczny kamieni nerkowych.

Po wykonaniu ESWL, kamień zostaje rozkruszony na niewielkie części, które następnie są wydalane z organizmu w ciągu maksymalnie kilku tygodni od zabiegu. W tym czasie trzeba pić dużo płynów oraz ziół, które mają działanie moczopędne.

Zabieg przezskórny (PCNL), czyli wysysanie

Inną metodą leczenia kamieni nerkowych jest wykonanie zabiegu przezskórnego PCNL. Zabieg ten jest stosowany, jeśli kamienie mają średnicę większą niż 2 centymetry. Zabieg odbywa się w pełnym znieczuleniu. Przez przetokę wprowadza się nefroskop, dzięki któremu urolog lokalizuje, gdzie występują złogi i w jakiej ilości. Następnie są one rozkruszane i usuwane. Po usunięcia kamienia w pęcherzu moczowym pozostaje cewnik, który często pozostawia się na dobę lub dwie. Jest to zabieg bezpieczny, który znacznie skraca czas rekonwalescencji pacjentów.

Jak wydalić kamień z moczowodu?

Aby wydalić kamień z moczowodu, należy zwiększyć ilość wypijanych płynów. Zaleca się nawet, by były to 3 litry wody niegazowanej dziennie (ważne, by nie była wysoko zmineralizowana). Oprócz tego chory może pić zioła, które zwiększą ilość wydalanego moczu.

Zazwyczaj to wystarcza do tego, by wydalić kamień z moczowodu. Jeśli jest on duży, lekarz może zdecydować o tym, by najpierw go rozkruszyć.

Jak długo trwa przejście kamienia nerkowego?

Większość kamieni nerkowych mniejszych niż 4 mm zwykle przechodzi naturalnie. Wielkość kamienia nerkowego odgrywa rolę w tym, jak szybko przejdzie on przez organizm. Mniejsze kamienie wychodzą szybciej i przy mniejszym bólu.

• Około 80 proc. kamieni nerkowych, które są mniejsze niż 4 mm wychodzi samodzielnie w ciągu około 31 dni.
• Około 60 proc. kamieni nerkowych o wielkości 4-6 mm wyjdzie samodzielnie w ciągu około 45 dni.
• Około 20 proc. kamieni nerkowych większych niż 6 mm wyjdzie samodzielnie w ciągu około 12 miesięcy. Jednak gdy kamienie są tak duże, najlepiej jest natychmiast udać się do szpitala.

Lokalizacja kamienia nerkowego również odgrywa rolę w tym, czy dana osoba będzie mogła go „urodzić” naturalnie. Niektóre kamienie tworzą się w samej nerce, inne mogą tworzyć się w moczowodzie. Kamienie nerkowe, które tworzą się w górnej części moczowodu znajdują się blisko nerki. Te, które tworzą się w dolnej części, są blisko pęcherza.

Według badań przedstawionych w przeglądzie z 2014 r. 48 proc. kamieni tworzących się w pobliżu nerki wychodzi z ciała samodzielnie. Liczba ta wzrasta do 79 proc. dla kamieni, które tworzą się blisko pęcherza.

Jak przyspieszyć proces?

Najlepszym sposobem na przyspieszenie procesu przejścia kamienia nerkowego jest picie dużej ilości wody. Nadmiar płynu zachęca do oddawania moczu, co pomaga przesuwać kamień. Można również podjąć kroki, aby zapobiec tworzeniu się nowych kamieni i zatrzymać powiększanie się istniejących. Kroki te obejmują:

• ograniczenie spożycia białka
• zmniejszenie spożycia wapnia
• spożywanie mniej soli
• jedzenie więcej owoców cytrusowych.

Owoce cytrusowe zawierają cytrynian, który pomaga zapobiegać tworzeniu się kamieni nerkowych. Ponadto dietetycy lub lekarze mogą zasugerować odpowiednie plany dietetyczne.

Dieta przy kamieniach nerkowych – zasady diety na kamienie

Przy diecie na kamienie nerkowe zaleca się ograniczenie produktów zawierających duże ilości białka. Oprócz tego nie należy stosować czerwonego mięsa, podrobów, a także jeść owoców morza. Co więcej, niewskazane jest sięganie po alkohol i po piwo.

Nie zaleca się także spożywania roślin strączkowych i warzyw bogatych w szczawiany. Przestrzeganie zasad diety oraz picie dużej ilości płynów może pomóc zapobiec powstawaniu kamieni nerkowych w przyszłości.

Środki na ból

Przechodzenie kamieni nerkowych może być bolesne. W niektórych przypadkach przyjmowanie leków dostępnych bez recepty, takich jak ibuprofen, może być wystarczające, aby złagodzić ból. Jeśli doświadczasz szczególnie bolesnych objawów, porozmawiaj z lekarzem, który może przepisać silniejsze leki przeciwbólowe.

Kiedy iść do lekarza?

Porozmawiaj z lekarzem, jeśli odczuwa uporczywy ból dolnej części pleców lub boku. Mniejsze kamienie nerkowe mogą przechodzić same, powodując minimalny dyskomfort. Jednak duże kamienie mogą być bolesne i zwiększać ryzyko powikłań zdrowotnych.

Ból jest oznaką, że dana osoba powinna udać się do lekarza. Udaj się do lekarza również wtedy, gdy wystąpią następujące objawy:

• silny i uporczywy ból pleców lub boku
• mętny lub cuchnący mocz
• uczucie pieczenia przy oddawaniu moczu
• krew w moczu
• gorączka i dreszcze
• wymioty.

Mogą to być objawy infekcji nerek, która wymaga natychmiastowego leczenia, aby zapobiec poważniejszym powikłaniom.

Leczenie i operacja

Istnieje kilka niechirurgicznych metod leczenia kamieni nerkowych. Obejmują one:

• Alfa-blokery: leki te rozluźniają moczowód, łagodzą bolesne skurcze i pomagają kamieniom wyjść
• Blokery kanału wapniowego: leki te poszerzają moczowód, pomagając w wyjściu kamienia
• Litotrypsja: ta procedura wykorzystuje fale dźwiękowe, aby rozbić kamień na mniejsze fragmenty, które mogą łatwiej wychodzić.

Chirurgia rzadko jest pierwszym wyborem. Jednak kamienie nerkowe większe niż 6 mm wymagają natychmiastowej operacji. Tak duże kamienie mogą utknąć w moczowodzie, powodując infekcje i uszkodzenie nerek. Istnieją dwie główne opcje chirurgiczne usuwania kamieni nerkowych: ureteroskopia i nefrolitotomia przezskórna.

Ureteroskopia wymaga znieczulenia ogólnego. Podczas zabiegu chirurg usuwa lub kruszy kamień, używając drobnych narzędzi wprowadzanych przez cewkę moczową. Chirurg może następnie umieścić stent w cewce moczowej, aby utrzymać ją otwartą. Pozwala to łatwiej przechodzić małym fragmentom kamienia.

Podczas przezskórnej nefrolitotomii chirurg usuwa bardzo duże kamienie o wymiarach 10 mm lub większe. Polega to na usunięciu kamienia bezpośrednio z nerki poprzez małe nacięcie w plecach. Procedura wymaga znieczulenia ogólnego i 1-2-dniowego pobytu w szpitalu.

Rekonwalescencja

Leki przeciwbólowe mogą być pomocne podczas powrotu do zdrowia. Czas potrzebny do rekonwalescencji po usunięciu kamienia nerkowego może być różny. Jeśli kamień przechodzi naturalnie lub przy minimalnej interwencji, ból powinien ustąpić bardzo szybko.

Jeśli dana osoba poddaje się litotrypsji, która jest procedurą ambulatoryjną, powinna móc wrócić do domu tego samego dnia. Czas powrotu do zdrowia jest zwykle krótki i częściowo zależy od rodzaju znieczulenia stosowanego przez lekarza.

Jeśli wymagana jest operacja, zazwyczaj będziesz mógł wrócić do większości normalnych czynności w ciągu jednego dnia od zabiegu. Jednak osoby, które mają wszczepiony stent, powinny unikać czynności o wysokiej intensywności, dopóki lekarz nie usunie go. Zwykle dzieje się to około tygodnia po operacji. Można przyjmować leki przeciwbólowe skonsultowane z lekarzem.

Czytaj też:
Kolka nerkowa powoduje, że płaczą nawet najwięksi twardziele. A może wystarczy wypić piwo?